ابوالقاسم خزعلی از روحانیونی بود که در سالهای قبل از انقلاب طعم تبعید و زندان را چشیده بود. او حتی یک بار با وساطت آیت الله بروجردی در دربار پهلوی از تبعید خلاصی مییابد.
خزعلی در سال ۱۳۵۹ و پس از استعفای مهدوی کنی از شورای نگهبان از سوی روح الله خمینی به عضویت فقهای شورای نگهبان درآمد.
او همچنین نماینده سمنان در مجلس خبرگان قانون اساسی و عضو مجلس خبرگان رهبری از ابتدا تا زمان مرگ و مسئول بنیاد بینالمللی غدیر بود.
خزعلی در اردیبهشت سال ۶۸ و با حکم روح الله خمینی به عضویت شورای تدوین متمم قانون اساسی نیز درآمد.
ابوالقاسم خزعلی که در سالهای ۷۷-۷۸ همزمان هم عضو خبرگان رهبری و هم عضو شورای نگهبان بود انتقادهای خود به رهبر ایران را اینگونه روایت میکند: «در ملاقاتهاي با ايشان، مطالب را بيان ميكنم. ايشان با سعه صدر ميپذيرد. حتي يك بار خدمت ايشان عرض كردم: شما فرموديد: من صددرصد، رئيس جمهور (آقاي خاتمي) را تأييد ميكنم! اين مطلب، خيلي دنباله دارد! ما نميتوانيم اين را كنترل كنيم. تا ما بخواهيم جايي صحبت كنيم، بلافاصله ميگويند: آقا ايشان را صد در صد تایید كردند. ایشان در پاسخ فرمود: ما در مرحله خاصّي به سر مي بريم و من بايد جمع و جور كنم كه باشند و تایید بشوند و كار كنند؛ ولي اين بدان معنا نيست كه شما انتقاد نكنيد. شما اگر مطلبي داريد بگوييد و انتقاد كنيد.»
ابوالقاسم خزعلی ۹ فرزند داشت. به گفته او، حسین یکی از پسرانش در تاریخ اردیبهشت ۱۳۵۷ در شهر قم و در جریان ناآرامیهای انقلاب، مورد اصابت گلوله قرار گرفت و کشته شد. او در مورد چگونگی کشته شدن حسین خزعلی گفته بود: «وقتی فرزندم شهید شد، گفتم بدانید که اگر پسرم را با لباس دامادی در مراسم ازدواجش میدیدم، آنقدری که الان آرام هستم، آرام نبودم. حسین از مشهد به قم آمد و مشغول خوردن ناهار بود که متوجه صدای اعتراض مردم در خیابانهای شهر شد. او ناهارش را ناقص گذاشت و به خیابان رفت تا در کنار مردم حضور داشته باشد که در جریان همین تظاهرات به او شلیک شد و به شهادت رسید.»
مهدی خزعلی فرزند دیگر اوست که در سالهای بعد از انتخابات ۸۸ مدتی را به زندان افتادهاست. در سال ۱۳۸۸ و در پی مواضع مهدی خزعلی در حمایت از جنبش سبز، ابوالقاسم خزعلی طی بیانیهای از پسرش اعلام برائت نمود و وی را منحرف از راه مستقیم خواند. دختر او انسیه خزعلی رئیس سابق دانشگاه الزهرا است. دختر دیگر او کبری رئیس سابق شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده شورای عالی انقلاب فرهنگی بودهاست.
فرزند کوچک او محمدحسین از خوانندگان موسیقی پاپ با نام هنری سمیر زند است. در سال ۲۰۱۲ میلادی آهنگی از محمد حسین منتشر شد که در آن حبیب محبیان خواننده سرشناس پاپ ایران را همراهی میکند.
خزعلی همراه با امامی کاشانی در مرداد 1378 از عضویت در شورای نگهبان استعفا دادند و به جای آنها آقایان طاهری خرمآبادی و استادی به شورای نگهبان پیوستند. خزعلی دلیل استعفای خود را چنین شرح داده بود: «در همین دوره آخر شورای نگهبان در منزلی زندگی میکردم که ۶ طبقه بود که یکی از طبقات آن متعلق به من و باقی آن برای دیگران بود اما بعضیها فکر میکردند که هر ۶ طبقه متعلق به من است و تصور میکردند خزعلی از ساده زیستی فاصله گرفته و حتی نیامدند سؤال کنند، از این جهت بود که بنا شد من دیگر در شورای نگهبان نباشم».
ابوالقاسم خزعلی همواره از انجمن حجتیه حمایت میکرد، وی در مصاحبهای با ایسنا عنوان کرد که ما انجمن حجتیه را قبول داریم و از آن دفاع میکنیم.
خزعلی محرومیت زنان از ریاست جمهوری را توصیه سید روحالله خمینی میدانست: «در هنگام نوشتن قانون اساسی امام خمینی (ره)، من و آیتالله مشکینی را خواست و گفت کاری کنید که زنان رئیس جمهور نشوند و این که ثروت حلال تایید شود ولی راه برای زر اندوزی و اسراف باز نشود. زیرا اصل ثروت بد نیست بلکه نحوه به دست آوردن و یا خرج کردن آن است که وضعیت را دگرگون میکند.»
وی در بامداد چهارشنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۴ پس از یک دوره طولانی بیماری و کهولت سن درگذشت.
سوابق: عضو مجلس خبرگان قانون اساسی، مدیرکل بنیاد بین المللی غدیر، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو مجلس خبرگان رهبری و مدرس دانشگاه امام صادق(ع)
نام | ابوالقاسم | محل تحصیل | حوزه علمیه قم |
نام خانوادگی | خزعلی | نوع عضویت | فقیه |
نام پدر | غلامرضا | سال ورود | ۱۳۵۹ |
تاریخ تولد | ۱۳۰۴ | سن ورود | ۵۵ سال |
تاریخ فوت | ۱۳۹۴ | مدت حضور | ۱۹ سال |
محل تولد | بروجرد – لرستان | دوره | اول/دوم/سوم/چهارم |
تحصیلات | فقه | سمت | بدون سمت |
لینک منبع: https://www.arsehsevom.org/short-bio-abolghasem-khazali