حسن روحانی در جریان تقدیم لایحه بودجه سال ۹۸ در مجلس بر دو نکته تاکید بسیار کرد: «تحریم های آمریکا»، «اعتراض‌های مردمی» و گفت بودجه را براساس تحریم‌ها و با هدف بهبود معیشت مردم تنظیم کرده است. او از دو گام مهم در بودجه سال ۹۸ سخن گفت:
- گام اول، کاهش فشار اقتصادی بر اقشار ضعیف جامعه
- افزایش حقوق شاغلان، بازنشستگان و مستمری بگیران
می‌توان رد صحبت‌های حسن روحانی را در کاهش بودجه روحانیون و نهادهای تحت مدیریت شان جستجو کرد، روحانیونی همچون:
۱- آیت الله تقی مصباح یزدی و موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
بودجه موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی به مدیریت آیت الله محمد تقی مصباح یزدی از ۲۸ میلیارد تومان در سال ۹۷ به ۱۴ میلیارد تومان در سال ۹۸ تقلیل یافت. یعنی بودجه آیت الله مصباح با کاهش ۵۰ درصدی روبرو شد.
۲- آیت الله احمد جنتی و شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی و ستاد احیای امر به معروف
بودجه شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی به مدیریت آیت الله احمد جنتی از ۶۳ میلیارد تومان در سال ۹۷ به ۳۴ میلیارد تومان در سال ۹۸ تقلیل یافت. یعنی بودجه آیت الله احمد جنتی تقریبا با کاهش ۵۰ درصدی روبرو شد.
دولت روحانی همچنین بودجه ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر به مدیریت احمد جنتی را از ۴۵ میلیارد تومان به ۱۵ میلیارد تومان کاهش داد. در واقع بودجه این ستاد در قیاس با سال ۹۷ به یک سوم تقلیل یافت.
۳- آیت الله اعرافی و جامعه مصطفی العالمیه
دولت روحانی در راستای کاهش بودجه روحانیون و نهادهای وابسته در سال ۹۸، بودجه آیت الله اعرافی و دانشگاه تحت مدیریت‌اش، جامعه مصطفی العالمیه را از ۳۰۵ میلیارد تومان در سال ۹۷ به ۲۰۱ میلیارد تومان در سال ۹۸ کاهش داد.
۴- آیت الله صادق لاریجانی و دانشگاه امام صادق
آیت الله صادق لاریجانی نیز در اولین سال مدیریت اش بر دانشگاه امام صادق با کاهش بودجه روبرو شد. بودجه این دانشگاه از ۱۰ میلیارد و ۶۶۰ میلیون تومان در سال ۹۷ به ۸ میلیارد تومان در سال ۹۸ کاهش یافت.
۵- آیت الله یزدی و شورای عالی حوزه علمیه قم
کاهش بودجه نهادهای مذهبی دامن آیت الله یزدی و شورای عالی حوزه علمیه قم را نیز گرفته است. بودجه این نهاد حوزوی از ۴۶۴ میلیارد تومان در سال ۹۷ به ۳۰۶ میلیارد تومان در سال ۹۸ تقلیل یافته است.
۶- آیت الله مصباح عاملی و حوزه علمیه خراسان
بودجه حوزه علمیه خراسان به مدیریت آیت الله مصباح عاملی نیز از ۱۲۰ میلیارد تومان در سال ۹۷ به ۸۷ میلیارد تومان در سال ۹۸ کاهش یافت.
۷- آیت الله مقتدایی و شورای سیاستگذاری حوزه علمیه خواهران
دولت روحانی بودجه نهاد تحت مدیریت آیت الله مقتدایی را نیز با کاهش چشمگیر روبرو ساخت. بودجه شورای سیاستگذاری حوزه علمیه خواهران به دبیری آیت الله مقتدایی از ۲۷۱ میلیارد تومان در سال ۹۷ به ۱۷۰ میلیارد تومان در سال ۹۸ تقلیل یافت.
۸- حجت الاسلام محمد قمی و سازمان تبلیغات اسلامی
حجت الاسلام محمد قمی در بدو ورودش به سازمان تبلیغات اسلامی با کاهش ۱۳۰ میلیاردی بودجه نهاد تحت امرش روبرو شد. بودجه سازمان تبلیغات اسلامی از ۴۷۵ میلیارد تومان در سال ۹۷ به ۳۴۵ میلیارد تومان در سال ۹۸ تقلیل یافت.
۹- حجت الاسلام مصطفی رستمی و نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاهها
حجت الاسلام مصطفی رستمی نیز در بدو ورود به نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاهها با کاهش بودجه دولتی روبرو شد. بودجه این نهاد از ۱۴۷ میلیارد تومان در سال ۹۷ به ۱۰۰ میلیارد تومان در سال ۹۸ تقلیل یافت.
۱۰- آیت الله محمود مرعشی و کتابخانه وابسته
کاهش بودجه نهادهای دینی و حوزوی به کتابخانه آیت الله مرعشی نیز سرایت کرد. دولت روحانی بودجه آیت الله محمود مرعشی و کتابخانه پدری را از ۷ و نیم میلیارد در سال ۹۷ به ۶ میلیارد تومان در سال ۹۸ تقلیل داد.
جمع بندی
اگرچه تحریم های آمریکا و تشدید اعتراضات مردمی به وضعیت نابسامان اقتصادی کشور، دلیل محکم و قابل دفاعی برای دولت حسن روحانی است تا نسبت به کاهش بودجه نهادهای دینی و حوزوی اقدام کند ولی دور از ذهن است که این مهم، بدون هماهنگی و اجازه رهبر ایران صورت گرفته باشد. سکوت روحانیون در برابر تیغ روحانی به بودجه شان، می تواند نشانه ای از اذن رهبری برای این اقدام باشد. به نظر می رسد اجازه رهبری برای کاهش بودجه نهادهای حوزوی از بحرانی بودن وضعیت اقتصادی کشور و فراگیر شدن نارضایتی عمومی نسبت به وضعیت معیشتی حکایت دارد. دولت برای بالا بردن دستمزدها و مستمری، مستمری بگیران، چاره ای جز کاهش بودجه های غیرضرور نداشته، چراکه با تحریم های آمریکا، اولا درآمدهای نفتی چندان قابل اطمینان نیست و ثانیا سرمایه گذاری خارجی به حداقل خواهد رسید. بنابراین کاهش نارضایتی عمومی به عنوان یک استراتژی برای مقابله با بحران های خارجی، می تواند رهبر و رئیس جمهور را به این تصمیم رسانده باشد.
منبع:
قانون بودجه سال ۹۷ مصوب مجلس
لایحه بودجه سال ۹۸ پیشنهاد دولت
