درصحن-شوراها: یک ماه مانده به پایان عمر شورای چهارم و آغاز به کار دوره جدید شوراها، تصمیمات دقیقه نودی شهرداران، اعضای جدید شوراها را با نگرانی هایی روبرو کرده است. محمد سالاری عضو راه یافته به شورای پنجم تهران که در شورای چهارم نیز عضویت دارد، نسبت به واگذاری بدون مزایده فضاهای تبلیغاتی مترو تهران، ابراز نگرانی کرده و گفته: «شائبه مزایده فضای تبلیغاتی متروی تهران موجبات ایجاد نگرانی شده که ما درخواست شفاف‌سازی صحت و سقم و چرایی این موضوع را از شهردار تهران داریم.»
این در حالی است که در جلسه مشترک قالیباف با اعضای فعلی و جدید شورای تهران، به معاونین خود دستور داد تا از عقد هرگونه قراردادی که شورا و شهرداری تهران را در وضعیت کار انجام شده قرار می دهد به شدت خودداری کنند.
محمد سالاری با اشاره به این دستور گفته: «قرار بود معاونین شهرداری، بجز مسائل مربوط به امور جاری و نگهداشت شهر، از انعقاد هر گونه قراردادی که تعهدات آن مربوط به عهده مدیریت شهری آینده باشد اجتناب کنند.»
با وجود نگرانی های مطرح شده، از شورای شهر نیز خبر می رسد که اعضای شورای چهارم در پی معافیت بدهکاران شهرداری از جریمه دیرکرد هستند. این پیشنهاد از سوی دو عضو شورای چهارم تهران در آخرین جلسه این شورا مطرح شده است. احمد دنیامالی و حبیب کاشانی پیشنهاد کرده اند که جریمه دیرکرد تمام معوقات بدهکاران شهرداری تا سال ۸۲ بخشیده شود. حبیب کاشانی گفته: «تا نیمه اول سال 95 بالغ بر 39 هزار و 900 چک معادل رقمی به میزان 1800 میلیارد تومان دیون مردم به شهرداری تهران بود که از این میزان تا آذر ماه سال 95 تنها 100 میلیارد تومان نقد شده است.»
وی اضافه کرده: «در چنین شرایطی بخشودگی 80 درصدی جرایم بدهکارانی که رقم بدهکاریشان به قبل از سال 82 برمی گردد و کمتر از 50 میلیون تومان است می تواند یک راهکار مفید باشد. به بیانی بدهکاران زیر 50 میلیون تومان معاف از تاخیر تادیه شوند.»
تصمیمات دقیقه نودی تنها نگرانی اعضای شورای تهران نیست، در دیگر شهرها نیز اعضای شورا در این خصوص هشدارهایی به شهرداری ها ارائه کرده اند. خلیلی اردکانی رئیس سنی و موقت شورای شهر کرج با بیان اینکه اعضای شورای پنجم کرج هنوز قدرتی برای اعمال نظر ندارند، گفته: «ما فعلا تنها در حال ارزیابی هستیم و فقط به استانداری و فرمانداری تاکید کرده‌ایم از تایید مصوباتی که هزینه ایجاد می‌کند خودداری کنند.»
دستگیری ۴ عضو شورای شهر کرمانشاه
اتفاقات دقیقه نودی حوزه شهری در کرمانشاه البته از جنس دیگری است. خبرهای رسیده از کرمانشاه از دستگیری چهار عضو شورای شهر کرمانشاه به همراه جمعی از مدیران شهرداری به دلیل تخلفات مالی گسترده در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری این شهر حکایت دارد. دستگیرشدگان متهم به «ارتشاء» هستند.
نعمت صادقی دادستان کرمانشاه در این خصوص گفته: «شناسایی و برخورد با این شبکه از روزهای پایانی سال 95 آغاز شده است.» شورای شهر کرمانشاه از جمله شوراهای پر حاشیه دوره چهارم بوده و تاکنون چندین پرونده قضایی برای اعضای این دوره از شوراها در کرمانشاه تشکیل شده است.
انتقادات به شورای چهارم
با پایان یافتن عمر شورای چهارم و در پی بررسی عملکرد این دوره از شوراها، شورای چهارم با انتقاداتی روبرو شده است. افشین حبیب زاده منتخب شورای پنجم تهران، غیرعلنی برگزار کردن جلسات شورای تهران را مورد انتقاد قرار داده و در توئیتی نوشته: «مطابق قانون جلسات شوراها علنی است و جلسات غیرعلنی نیازمند رای اعضا، لذا اصل بر علنی بودن است و برگزاری جلسات غیرعلنی هفتگی جای تامل دارد.»
کامبیز نوروزی حقوقدان نیز در گفتگویی بی توجهی شورای چهارم به حقوق شهروندی را نقطه ضعف این شورا دانسته و گفته: «براساس منشور حقوق‌شهروندی مردم حق دارند از تصمیمات و اقدامات اداری که به‌نوعی حقوق و منافع مشروع آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند، آگاه شوند، اما در عمل شاهدیم بخش زیادی از اقدامات مالی و قراردادهای شهرداری تهران به مردم اطلاع داده نمی‌شود. شورای شهر گزارش‌های مستند و شفافی در مورد فعالیت‌های شهرداری ارائه نداده و فعالیت‌هایش همواره در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.» وی اضافه کرده: «عملکرد مالی شهرداری باید به طور منظم منتشر شود، اما این اتفاق نمی‌افتد و شورای شهر تهران که باید محافظ حقوق شهروندی افراد باشد به راحتی این حقوق را زیر پا می‌گذارد.»
آیا مشهد شهردار زن را تجربه می کند
اظهار نظر یک عضو منتخب شورای پنجم، رسانه ها را به بررسی گزینه احتمالی شهردار آتی مشهد در میان زنانی که ازچنین پتانسیلی برخوردارند، سوق داد. بتول گندمی عضو اصلاح طلب شورای پنجم مشهد هفته گذشته اعلام کرد: «جنسیت، ملاک انتخاب و عمل شهردار مشهد نیست و قطعاً در بین گزینه‌های شهرداری مشهد، بانوان توانمند هم می‌توانند قرار بگیرند.» در پی این اظهار نظر خبرگزاری تابناک در گزارشی از احتمال انتخاب «معصومه ابتکار» معاون رئیس جمهور در سازمان حفاظت از محیط زیست، بعنوان شهردار آتی مشهد خبر داد. این رسانه نزدیک به اصولگرایان در گزارشی کامل از زندگینامه معصومه ابتکار نوشت: «به تازگی بحث هایی در خصوص نظر مثبت اعضای جدید شورای شهر مشهد ـ که اتفاقا همگی اصلاح طلب هستند ـ به ابتکار برای شهردار شدن او شنیده شده است.»
معصومه ابتکار، نخستین زن ایرانی است که پس از انقلاب ۱۳۵۷ وارد هیأت دولت شده است. او بیشتر به دلیل نقش خود در تصرف سفارت آمریکا در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ و هشت سال ریاست سازمان حفاظت محیط زیست ایران در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی و ریاست مجدد وی بر این سازمان در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی معروف است. ابتکار در تسخیر سفارت آمریکا، سخنگوی دانشجویان بود. او همچنین به مدت هفت سال در شورای شهر تهران نماینده مردم بوده است.
خبرگزاری ایسنا البته در گزارشی با عنوان «کلید بهشت به چه کسی می رسد؟» معصومه ابتکار را یکی از گزینه های شهرداری تهران معرفی کرد.
هیچ کلانشهری در ایران تاکنون شهردار زن نداشته ولی با توجه به قوت گرفتن اصلاح طلبان در بسیاری از شوراها، احتمال انتخاب زنی بعنوان شهردار در یکی از کلانشهرهای ایران وجود دارد.
تشکیل کارگروه حل مشکلات تهران
۳۰ نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی و ۲۱ منتخب تهران در شورای پنجم، در جلسه ای مشترک تصمیم گرفتند با تشکیل کارگروهی مشترک، مسائل و مشکلات تهران را بررسی و برای حل آن چاره اندیشی کنند. ابراهیم امینی منتخب شورای پنجم تهران با اعلام این خبر گفته: «منتخبان تهران با رای گیری بنده با ۱۳ رای، محسن هاشمی با ۱۲ رای و حسن رسولی با ۱۱ رای را به عنوان منتخبان شورای پنجم برای شرکت در جلسات مشترک با مجلس انتخاب کرده است.»
هنوز مجمع نمایندگان تهران، سه منتخب خود برای شرکت در این کارگروه را معرفی نکرده است. گفتنی است کل نمایندگان تهران در مجلس و شورای شهر، اصلاح طلب و با حمایت ائتلاف امید به مجلس و شورا راه یافته اند.
منتخبان شورای پنجم در سراسر کشور، روز ۱۴ مرداد ماه، حدود یک ماه دیگر، رسما فعالیت خود را آغاز می کنند. انتخاب هیات رئیسه شورا و شهردار، اولین دستور جلسه شوراهای شهر است از این رو مذاکرات، لابی ها و بررسی ها برای انتخاب شهرداران آینده شهرهای ایران، توسط منتخبان در جریان است.
