در صحن ـ شوراها ـ معصومه خانعلی: «والنتاین خود را چگونه گذراندید؟ با عشقم در سواحل سر نوری!» این یکی از جوک هایی است که در روزهای گذشته بعد از بارندگی که منجر به آب گرفتگی بیشتر معابر اسلامشهر شد بین مردم این شهر دست به دست می شد. البته اسلامشهر ساحل ندارد و سر نوری هم که مرکز این شهر است به هیچ وجه شبیه یک مکان رمانتیک نیست، آنجا بیشتر به یکی از گاراژهای شلوغ و کثیفی شبیه است که مینی بوس ها و ماشین ها در آن در انتظار مسافر صف کشیده اند.
اسلامشهر که در 12 کیلومتری پایتخت قرار دارد با هفتصد هزار نفر جمعیت هجدهمین شهر پر جمعیت کشور است. این به معنای آن است که جمعیت اسلامشهر از 15 مرکز استان کشور هم بیشتر است. اما نزدیکی به پایتخت نه تنها باعث بهبود زندگی شهری در این شهر نشده، بلکه اسلامشهر علاوه بر مشکلات خود از سرریز مشکلات تهران هم رنج می برد.
مترو، قطار شهری، و فعلا هیچ!
128 هزار نفر از مردم اسلامشهر هر روز برای رفتن به محل کار خود راهی تهران می شوند. با احتساب سفر برگشت باید گفت روزانه حداقل 250 هزار مسافرت بین این شهر و تهران انجام می شود اما سیستم حمل و نقل عمومی شهر به هیچ وجه جواب گوی این حجم از مسافرت نیست.
افشار یکی از شهروندان اسلامشهری که 20 سال است در این شهر زندگی می کند وضعیت حمل و نقل عمومی را اسفبار توصیف می کند. به گفته او بیشتر مردم اسلامشهر کارگر و کارمند بوده و برای رسیدن به تهران مجبورند صبح خیلی زود از شهر خارج شوند و شب ها هم خیلی دیر به خانه می رسند. او درباره این وضعیت می گوید: «خستگی ناشی از رفت و آمد طولانی خیلی بیشتر از خستگی کار است و وقتی به خانه می رسیم آن قدر خسته هستیم که حوصله ای برای گذراندن وقت با خانواده مان نداریم.»
مریم هم که دانشجو است و بین اسلامشهر و تهران رفت و آمد می کند درباره وضعیت حمل و نقل عمومی شهر می گوید: «دسترسی مردم اسلامشهر به سیستم های مختلف حمل و نقل عمومی برای انتقال به تهران و بالعکس بسیار ضعیف است، تاکسی ها و اتوبوس های اسلامشهر به تهران با این جمعیت فراوان اسلامشهر کفاف تقاضای مسافران را نمیدهد.»
او با اشاره به نبود سیستم BRT برای اسلامشهر ادامه می دهد: «مشکل وقتی بزرگ تر می شود که بدانید مردم نسیم شهر و رباط کریم هم برای رفتن به تهران از امکانات اسلامشهر استفاده می کنند.»
برای حل این مشکل، بحث الحاق اسلامشهر به متروی تهران در دوره احمدی نژاد با سر و صدای زیادی آغاز شد اما اجرای آن در گیرودار اختلافات بین مسئولان تهران و اسلامشهر مسکوت ماند. در واقع، شورای شهر تهران از پذیرفتن هزینه رساندن مترو به اسلامشهر امتناع کرد.
پس از منتفی شدن مترو، بحث اجرای پروژه قطار شهری مطرح و دولت هم از اختصاص بودجه 400 میلیارد تومانی برای اجرای این پروژه خبر داد اما همه این ها هنوز روی کاغذ مانده و عملا هیچ کاری صورت نگرفته است.
ابولفضل نصرت آبادی، رئیس مجمع اصلاح طلبان اسلامشهر اجرای پروژه قطار شهری را غیر ممکن می داند. او در این باره می گوید: «متاسفانه اخیرا بحث قطار شهری مطرح شده، که نارضایتی عموم را در پی داشته است؛ به لحاظ کارشناسی با توجه به اشغال سطح مسیر و لزوم تملک سطح معارض های مختلف عملیات اجرای قطار شهری دچار مشکل خواهد شد؛ این درحالی است که مترو از زیر زمین رد خواهد شد و مسیر کوتاه تری را طی می کند.»
مریم درباره عملکرد شورای شهر چهارم در موضوع مترو می گوید: «بیشتر اعضای شورا با دادن وعده آوردن مترو رای آوردند اما حالا تقصیرها را به گردن شورای شهر تهران و یا دولت می اندازند.»
به گفته او وقت و انرژی مردم اسلامشهر صبح ها در اتوبوس ها و تاکسی های فرسوده و در ترافیک جاده ساوه و غروب ها هم در ترافیک سنگین میدان نماز تلف می شود. حل این مشکل باید اولویت اصلی شورای پنجم باشد.
مشکلات بی پایان مسکن مهر اسلامشهر
اسلامشهر دو پروژه مسکن مهر به نام های مسکن مهر ضیا آباد و مسکن مهر واوان دارد که دومی به خاطر شرکت سازنده اش به پروژه استراتوس هم معروف است. با گذشت چند سال از پایان پروژه ها و سکونت پنج هزار نفر در واوان و پانزده هزار نفر در ضیا آباد، این مناطق هنوز از نبود امکانات اولیه شهری رنج می برند. حجم مشکلات آن قدر زیاد است که استاندار تهران در بازدید از مسکن مهر ضیا آباد گفت: « اول فکر کردیم داریم از مناطق جنگی بازدید می کنیم.»
امیری یکی از ساکنان مسکن مهر ضیا آباد اسلامشهر در بیان مشکلات این واحدهای مسکونی میگوید: «من فرزندانی خردسال دارم و به دلیل عدم وجود فضای بهداشتی در محل زندگی هر روز امکان بیمارشدن فرزندانم وجود دارد. در این شهرک ما از هرگونه امکانات درمانی و بهداشتی محروم هستیم.»
او ادامه می دهد: « نبود عابربانک، نبود فضای تفریحی و ورزشی برای کودکان، نبود کلانتری برای تامین امنیت، و وضعیت بهداشتی و نظافت بسیار بد خیابان ها تنها بخشی از مشکلات ما است.»
البته نبود امکانات تفریحی و پارک ها برای کودکان فقط مختص مسکن مهر ضیا آباد نیست و تمام شهروندان اسلامشهری از این مشکل رنج می برد.
جولان بنگاه دارها در شورای اسلامشهر
اسلام شهر نیازمند شورای شهری متخصص و حرفه ای در امور شهری است، اما به گفته شهروندان اسلامشهری شورای این شهر همواره عرصه جولان افراد منفعت طلب بوده است.
بنگاه دارهای معاملات املاک و صاحبان نمایشگاه های اتومبیل یکی از گروه هایی هستند که بیش از همه درانتخابات فعال هستند. در این دوره هم، مانند دوره های قبل، بسیاری از آنها در انتخابات ثبت نام کرده و بنگاه خود را به ستاد تبلیغات تبدیل کرده اند.
افشار در این باره می گوید: «از سیزده عضو فعلی شورای شهر اسلام شهر سه نفر بنگاه دار و نمایشگاهی هستند و یک نفر هم علاوه بر کارهای دیگر به بنگاه داری می پردازد.»
او با اشاره به این که تعداد اعضای شورای شهر در دوره پنجم از 13 نفر به 9 نفر کاهش یافته و این باعث شدید تر شدن رقابت بین بنگاهی ها و نمایشگاه دارها شده، می گوید : «معلوم است که این افراد با چه انگیزه ای در انتخابات نامزد می شوند. اما متاسفانه چون پول و روابط اجتماعی قوی دارند، همیشه می توانند آرا زیادی را به دست آورند.»
فیضی هم با انتقاد از شوراهای گذشته اسلام شهر می گوید: «از اولین شورای شهر که به اتهام جعل اسناد مورد برخورد قرار گرفت تا آخرین شورای این شهر، هیچ کدام براساس لیاقت و تخصص انتخاب نشده اند.»
او ادامه می دهد: «متاسفانه در این شهرستان انتخاب، بر اساس قومی گرایی شکل می گیرد. اسلامشهری ها بیشتر آذری زبان هستند و طایفه هشترودی ها همیشه در انتخابات کرسی های این شهر را به تصاحب درآورده اند.»
در مجموع می توان گفت مشکلات حمل و نقل عمومی، نبود امکانات بهداشتی، نبود پارک ها و مکان های تفریحی و بسیاری مشکلات دیگر سبب شده، که اسلامشهر به هیچ وجه شهری «زیست پذیر» نباشد. شهر زیست پذیر شهری است که بچه ها در آن به آسانی به مدرسه می روند و مراکز خدماتی مثل بیمارستان ها، مراکز خرید، و ادارات در دسترس است و افراد قادرند به آسانی به سر کار بروند، برای دیدن فیلم، یاخوردن شام به بیرون بروند یا در پارکها با بچه ها بازی کنند، بدون آنکه که به وسیله حمل نقل شخصی نیاز داشته باشند.
شهروندان اسلامشهری در انتخابات پیش رو با امتناع از رای دادن به افراد منفعت طلب و غیر متخصص، می توانند گام بلندی را در راه زیست پذیر کردن شهر بردارند.