درصحن-شوراها- سهیل کوهستانی: پروژه تصفیه خانه آب رامسر که با سر و صدای زیاد ۱۲ سال پیش در دولت محمود احمدی نژاد با تبلیغ ساخت مدرن ترین تصفیه خانه کشور، کلید خورد هنوز به مرحله بهره برداری نرسیده است. پروژه ای که قرار بود دو ساله و حتی زودتر از موعد به پایان برسد و آب آشامیدنی سالم آن مردم رامسر را سیراب کند، اما از آن همه تبلیغات، فقط هزینه خرید فیلتر آب روی دست اهالی این منطقه باقی مانده است.
تامین آب آشامیدنی سالم برای ساکنان هر منطقه‌ای یکی از اصلی‌ترین نیازهای انسانی است، که بطور طبیعی در اولویت مطالبات شهروندان از مسوولین شهر هم قرار دارد. شهرستان رامسر هم یکی از این شهرهاست که آب آشامیدنی آن نارضایتی قدیمی ساکنان این شهرستان و برخی از روستاهای اطراف آن را همواره به همراه داشته است. از همین رو، رفع این معضل و اجرای طرح‌هایی که به بهبود این وضعیت بیانجامد، همیشه یکی از وعده‌های مقامات و نمایندگان آن بوده و هست.
کلنگ آغاز به کار پروژه تصفیه خانه آب شرب رامسر، در تاریخ ۲۲ آبان سال ۱۳۸۷ با حضور مقامات استانی و محلی به زمین زده شد. این تصفیه خانه توسط شرکت اودنگ در حال ساخت بود، که مدت زمان ساخت این پروژه دو سال تعیین شده و پیش‌بینی می‌شد قبل از زمان مقرر این پروژه تحویل داده شود! اما هنوز هم از اتمام کامل آن خبری نیست.
مطابق با ماده ۵۵ کتاب قانون و آیین‌نامه‌های شهرداری‌ها، «تامین آب» آشامیدنی برای ساکنان یکی از وظایف شهرداری‌هاست. در تبصره ۲ همین ماده همچنین آمده است که «تهيه آب مشروب شهرها و تأمين وسائل توزيع و وضع مقررات مربوط به آن و همچنين تعيين نرخ آب در شهرها به استثناي مواردي كه سازمان‌هاي تابعه وزارت آب و برق عهده دار آن هستند با تصويب انجمن شهر به عهده شهرداري خواهد بود. اين قبيل شهرداري‌ها مي‌توانند با تصويب انجمن شهر و تأئيد وزارت كشور تهيه آب مشروب و توزيع آن را به مؤسساتي كه طبق اصول بهداشتي عمل نمايند واگذار كنند.»
اما در مورد پروژه بااهمیتی همچون تصفیه‌خانه آب رامسر، از همان ابتدا ارگان‌های وابسته به دولت به نقش‌آفرینی در آن پرداختند. نقش‌آفرینی که فراز و فرودهای بسیاری را شاهد بود. فرماندار، مدیرعامل آب و فاضلاب، بخشداران منطقه‌ای و البته برخی از پیمانکاران مرتبط، بازیگران این صحنه بودند. گاه در محل تصفیه‌خانه تشکیل جلسه دادند تا به اصطلاح مشکلات را مرتفع سازند، گاهی هم پس از بازید از پروژه وعده افتتاح در «ده روز آینده» را مطرح کردند! گاهی هم با اوج‌گیری اعتراض روستانشینانی که از اجرای غیرکارشناسانه پروژه آسیب می‌دیدند، سخنرانی‌شان ناتمام و مجبور به ترک جلسه شدند!
البته تا همین جای کار هم ابعاد مختلفی از طراحی و اجرای این پروژه با انتقاد کارشناسان رو‌به رو بوده است. مهندسانی بوده‌اند که با وجود اینکه نقش مستقیمی در این پروژه نداشتند اما به عنوان یک شهروند کارشناس سهم خود را در طرح اشکالات ایفا کردند. پرسش اساسی برخی از این افراد این بود که چرا « با وجود مهندسین صادق و توانا در حوزه آب و فاضلاب کشور، بایستی کار ساخت تصفیه‌خانه‌ها به شرکت‌های ضعیف سپرده شود و تصفیه‌خانه‌ها برخلاف اصول مهندسی ساخته شوند؟»
با این وجود برخی از شهروندان هم هستند که اصولا از وجود چنین پروژه‌ای مطلع نیستند. یکی از کسانی که با او حرف زدم، از همین جمع بود.
وقتی از عباس که یک شهروند رامسری است در خصوص این پروژه سوال کردم گفت: «تا به حال اصلا در مورد اینکه در رامسر قرار است تصفیه‌خانه احداث شود چیزی نشنیده‌ام. اگر هم این موضوعی که می‌گویید صحت داشته باشد، بدون شک مانند خیلی از پروژه‌ها مثلا پروژه فرودگاه رامسر بی‌نتیجه می‌ماند.»
او می‌گوید: «مدتهاست یادمان رفته که اگر مسئولین قولی می‌دهند به موقع و سر وقت به آن عمل کنند، آنقدر امروز و فردا می‌کنند که دیگر پشیمان می‌شویم از گفتن خواسته‌هایمان.»
شهرام یکی دیگر از شهروندان است که نسبتا اطلاعات کامل‌تری داشت و در این باره گفت: «آب رامسر بسیار آلوده است ما در خیلی از مواقع با کمبود آب مواجه‌ایم اما با تمام اینها به نظر من پروژه تصفیه‌خانه آب شرب پروژه مهندسی شده‌ای نیست.»
او با اشاره به مکان تعیین شده برای اجرای پروژه می‌گوید: «زمبنی که به پروژه اختصاص داده شده زمین شیب دار است و لایه لایه رسوب دارد و سستی زمین باعث رانش آن خواهد شد.»
وی افزود: «ما در این زمینه متخصص‌های فراوانی داریم اما همیشه این قبیل پروژه‌ها به شرکت‌ها و در نهایت پیمانکاران ضعیف سپرده می‌شود که جز ضرر خیری ندارند. اگر از ابتدا این پروژه صحیح مهندسی و به دست متخصصین اینکار سپرده می‌شد، شاید تاکنون به بهره برداری رسیده بود.»
شهرام با یادآوری گذشته می گوید: «چند سال پیش آنقدر در آب شرب کلر زده بودند که وقتی شیر آب را باز می‌کردیم نیم ساعت باید صبر می‌کردیم تا این کلرها ته‌نشین شود. بسیاری از مردم به خاطر خوردن آب آشامیدنی مسموم شدند و در این وسط کاسبان از این فرصت استفاده کردند و به مردم کلی دستگاه تصفیه آب فروختند که این دستگاه خودش سالیانه کلی هزینه عوض کردن فیلتر دارد. یعنی مردم هم باید قبض آب پرداخت کنند هم باید هزینه کنند برای دستگاه‌های تصفیه تا آب سالم تری داشته باشند.»
اعتراض کشاورزان به محل اجرای پروژه
این در حالی است که اساسا بسیاری از اهالی کشاورز منطقه نسبت به اجرای این پروژه اعتراض داشته اند. یک شهروند از اهالی کتالم در این خصوص می گوید: «چندین سال پیش که ساخت تصفیه‌خانه آب شرب مطرح شد بسیاری از شهروندان و روستاییان اطراف رامسر به این پروژه اعتراض داشتند. چون برای اجرای این پروژه هکتارها زمین زراعی، کشاورزی و باغی از بین می‌رفت، و مردم می‌گفتند خطر ابتلا به بیمار‌ی‌های مزمن هم وجود دارد. به خاطر همین دلایل روستاییان با این پروژه مخالف بودند.»
این شهروند ادامه می‌دهد: «برغم اعتراضات، بسیاری از روستاییان زمین‌های‌شان را از دست دادند. وقتی روستایی زمین نداشته باشد یعنی کار ندارد وقتی کار نداشته باشد یعنی درآمد ندارد. معلوم نیست چرا از ابتدا برنامه ریزی ها به گونه ای نیست که مردم برای اجرای یک پروژه این همه ضرر نکنن.؟»
در تیرماه سال ۹۵ حسین سروری فرماندار رامسر دوباره اعلام کرد که بزودی شاهد تکمیل تصفیه خانه آب شرب رامسر بعد از گذشت ۱۲ سال خواهیم بود.
اما هنوز با نزدیک شدن به سال ۹۶ هیچ سخنی از تکمیل این پروژه مهم شهرستان رامسر به میان نیامده است. قطعا پروژه تصفیه‌خانه آب شرب رامسر یکی از حیاتی‌ترین پروژه‌هایی است که باید در این شهر به بهره‌برداری برسد، اما با وجود میلیاردها تومان اعتبار و گذشت ۱۲ سال بی‌نتیجه مانده است.
آیا اگر چنین پروژه ای از ابتدا به متخصصان کارآمد سپرده می‌شد، اجرای آن این چنین با دشواری همراه بود که پس از سال‌ها همچنان انتخاب محل اجرای پروژه، موضوع انتقاد کارشناسان مستقل باشد؟! آیا اگر ترکیب اعضای شورای شهر و مدیران شهری از توازن متناسب با تخصص‌های لازم در اداره امور شهر برخوردار بود، پروژه‌ای این‌چنین حیاتی، دست به دست پیمانکارانی می شد که به اعتراف کارشناسان، اصول اولیه را هم رعایت نکرده‌اند؟ کارنامه شورای شهر و شهرداری رامسر در زمینه پیگیری مطالبات شهروندان در این زمینه و دفاع از حق برخورداری از آب سالم و آشامیدنی، کارنامه قابل دفاعی نیست. آیا سال دیگری هم به آخر خواهد رسید و همچنان غم آب در کنار غم نان، دغدغه خانواده‌های این منطقه خواهد ماند؟!
