درصحن: نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از بازگشت از حوزه های انتخابیه، بخشی از وقت خود را در دومین هفته بهمن ماه به بررسی حادثه پلاسکو اختصاص داده بودند تا ضمن پرسشگری از مسوولان، نیاز به اصلاح قوانین ایمنی و ضرورت تغییر مدیران کلیدی، را بررسی کنند، اما دو حادثه همزمان دیگر، پریشانی آنها را بیشتر کرد تا دریابند، ایمنی شهروندان با خطری جدی مواجه است. وقوع سیل در سیستان و بلوچستان و وقوع بهمن در کردستان، که با کشته و زخمی شدن جمعی از کولبران و ورود خسارات هنگفت مالی همراه شد، نشان داد که وضعیت ایمنی شهروندان در مواجه با حوادث غیرمترقبه، نه در تهران مطلوب است و نه در استانهای مرزی. اما خروجی مجلس در این هفته چیزی نبود جز برخورد سیاسی جمعی از نمایندگان در مواجهه با بحران ناامنی در کشور و اضافه شدن یک طرح استیضاح سیاسی دیگر به طرح استیضاح وزیر راه و شهرسازی.
از سوی دیگر، دستور ترامپ رئیس جمهور جدید امریکا، مبنی بر تشدید محدودیت تردد ایرانیان به امریکا و تهدید فعالیت های موشکی ایران، نشان داد که تهدیدات بین المللی بار مضاعفی بر بحران های داخلی است و مجلس و دولت با چالش هایی جدی مواجه هستند هرچند آنها طبق روال گذشته با وعده های شعاری سعی کردند به این تهدیدات پاسخ دهند.
تخصیص ۲۰۰ میلیارد تومان برای بازگرداندن ایرانیان امریکا
دستور رئیس جمهوری امریکا که تردد ایرانیان به امریکا را با چالش های جدی مواجه کرده، همه نگاهها را متوجه مجلس ایران کرده است تا روشن شود که رویکرد ایران اقدام متقابل است یا ارائه راهکاری ابتکاری برای حل بحران؟
دولت ترامپ ورود شهروندان ایرانی به امریکا را طی سه ماه آینده ممنوع اعلام کرده است. اولین واکنش مجلس ایران به این دستور، تخصیص ۲۰۰ میلیارد تومان برای ایجاد امکان بازگشت ایرانیان امریکا، به ایران توسط کمیسیون بودجه بوده است. جعفرزاده ایمن آبادی نماینده رشت با اعلام این خبر گفته: «کمیسیون تلفیق بودجه سال 96 مبلغی حدود 200 میلیارد تومان اعتبار برای رفع مشکلات مهاجران ایرانی ساکن در آمریکا و به منظور ساماندهی آنها در صورت بازگشت به ایران در نظر گرفته است.» به گفته این عضو کمیسیون بودجه، این اعتبار مصوب به دانشجویان، اساتید، نخبگان، پزشکان، هنرمندان و تمامی مهاجران ایرانی که با هر شغل و سمتی در آمریکا زندگی می‌کنند، اختصاص می‌یابد. جزییات بیشتر تصمیم مجلس هنوز اعلام نشده است.
علی لاریجانی رئیس مجلس نیز در دیدار با وزیر امور خارجه فرانسه، ضمن انتقاد نسبت به اینکه اسامی کشورهای حامی تروریست در لیست محدودیت صدور ویزای ترامپ قرار ندارند، گفته: «حتی پس از سخنان رئیس جمهور امریکا، ما بر تعهدات برجامی خود پایبندیم.» پیش از این نایب رئیس کمیسیون آموزش مجلس نیز خواستار همکاری وزارت علوم در پذیرش دانشجویان و اساتید ایرانی امریکا در دانشگاههای ایران شده بود.
کمیسیون عمران: همه دستگاهها از قبول مسوولیت طفره می روند
کمیسیون عمران، بعنوان کمیسیون تخصصی مرتبط با حوادث غیرمترقبه، طبق دستور علی لاریجانی، گزارشی از شرح ماوقع تهیه کرد و این گزارش در صحن علنی قرائت شد. این کمیسیون عدم پیش بینی تدابیر و تجهیزات مقابله با حریق را عامل فروریختن پلاسکو عنوان کرده و در این گزارش آورده است: «حادثه پلاسکو که با اعلام حریق در طبقات فوقانی در ساعت 7:59 صبح وارد مرحله امداد شده بود، بعد از یک بار اطفاء مجدد دچار حریق می‌گردد، بنابراین با توجه به توسعه آتش سازه فولادی ساختمان به دلیل عدم پیش‌بینی تدابیر و تجهیزات مقابله با حریق بعد از حدود 3 ساعت مقاومت دچار تغییر رفتار و کاهش ظرفیت باربری و نهایتا شکست و ریزش ناگهانی گردی؛ از این رو متأسفانه سرعت تخریب فرصت خروج افراد مستقر در ساختمان را نداد»
رئیس کمیسیون عمران تاکید کرده که همه دستگاههای مرتبط از پذیرش مسوولیت در این حادثه طفره می روند و تنها بنیاد مستضعفان رسما اعلام کرده که به سهم خود مسوولیت قبول می کند، ارائه گزارش دقیق در خصوص کوتاهی هر دستگاه را در گزارش های بعدی منتشر خواهد کرد.
رضایی کوچی می گوید: «در تهران صدها برج وجود دارد که به مثابه پلاسکو فاقد ایمنی و فاقد مشخصات فنی شناسایی شده جهت دسترسی مناسب در حوادث است.» او می افزاید: «بیش از 60 هزار بافت فرسوده با جمعیتی حدود 20 میلیون نفر داریم، دهها میلیون نفر در سکونتگاه های غیررسمی و غیرایمن ساکنند، سرزمینی پر از گسل داریم که نیاز به توجه ویژه دارد.» ولی چگونگی ایمن سازی این بافت ها و اماکن ناامن یه آینده موکول شده است.
دروغگویی، اتهام وزیر کشور و شهردار تهران
گزارش ضد و نقیض وزیر کشور و شهردار تهران در خصوص حادثه پلاسکو در مجلس، آنها را با اتهام دروغگویی مواجه کرد. در حالیکه شهردار تهران مدعی بود که تیم امدادی سازمان آتش نشانی، دو دقیقه پس از وقوع حادثه در محل پلاسکو حاضر و عملیات اطفای حریق را آغاز کرده است. وزیر کشور مدعی شد، تیم آتش نشانی ۵ دقیقه پس از وقوع حادثه در محل حاضر بوده و به دلیل نداشتن تجهیزات لازم به مقر خود بازگشته و ۱۵ دقیقه بعد با تجهیزات آمده است.
ادعاهای قالیباف شهردار تهران که پس از اظهارات وزیر کشور عنوان می شد، اعتراض برخی از نمایندگان را به همراه داشت. نمایندگان معترض او را به دروغگویی متهم کردند. در حالیکه پیش از این برخی مسوولین از جمله اعضای شورای شهر نسبت به کمبود تجهیزات آتش نشانی و نداشتن هلی کوپتر آتش نشان و … انتقاد کرده بودند، قالیباف در صحن مجلس مدعی شد: «در خصوص تجهیزات، انجام عملیات در زمان حادثه و تخلیه آوار طبق استانداردها هیچ مشکلی وجود نداشت و اقدامات به موقع انجام گردید به طوری که توانستیم کمتر از 9 روز کار آواربرداری را انجام دادیم.» قالیباف بوروکراسی اداری و وجود دستگاههایی که حق لغو دستور پلمپ ساختمان های ناامن توسط کمیسیون ماده ۱۰۰ را دارند را عامل بروز این حوادث دانست و گفت همین الان ما مجوز پلمپ ساختمان علاء الدین را داریم ولی هیات مدیره ساختمان، حکم لغو این دستور را گرفته و مانع از پلمپ آن شده است. اما وزیر کشور، شهرداری را مسوول حفظ ایمنی شهروندان می داند.
محمود صادقی نماینده حقوقدان تهران در مجلس، بلافاصله پس از گزارش قالیباف در پستی در تویتر نوشت: «گزارش امروز شهردار تهران به مجلس درباره آتش سوزی پلاسکو در یک کلام نمایشی برای فرافکنی و گریز از مسئولیت پذیری بود.» برخی دیگر از نمایندگان نیز قالیباف را به دلیل عذرخواهی نکردن از مردم مورد نکوهش قرار دادند. عارف در این خصوص به خبرنگاران گفت: «عذرخواهی از مردم اصل مهمی بود که در گزارش حادثه پلاسکو شهرداری تهران به آن پرداخته نشد.»
در عین حال وزیر کشور خواستار تسریع در رسیدگی به لایحه مدیریت بحران و حوادث غیرمترقبه، بررسی لایحه بیمه اجباری ساختمان‌ها توسط نمایندگان مجلس شده است. لوایحی که بعید است به این زودی ها به دستور کار هفتگی مجلس راه یابند.
طرح دوفوریتی برای ساماندهی کولبرها
در حالیکه مجلس در حال بررسی حادثه پلاسکو بود، خبر وقوع بهمن در کردستان و کشته شدن جمعی از کولبرها، شوک تازه ای به نمایندگان خصوصا نمایندگان استان کردستان وارد کرد. در واکنش به این حادثه تلخ، خبری تکراری بر روی تلکس خبرگزاری ها رفت: «طرح فوریتی برای ساماندهی کولبرها». این خبر از سوی حسین زاده نماینده نقده اعلام شد. طرح هایی که بلافاصله پس از وقوع هر حادثه در مجلس مطرح و خیلی زود به دست فراموشی سپرده می شود.
حسین زاده در این خصوص با بیان اینکه این طرح به امضای ۳۰ نماینده رسیده و با قید دو فوریت تقدیم مجلس می شود گفته: «در این طرح به دنبال درگیر کردن وزارتخانه های کشور، کار، صنعت و وزارت امور خارجه هستیم که در راستای سرمایه‌گذاری های کلان برای ایجاد اشتغال با مجلس همکاری و همراهی های لازم را داشته باشند.» وی اضافه کرده: «در این میان به دنبال آن هستیم مرزها از این شرایط بیرون آمده و به مرزهای پایدار و بازرگانی و تجاری تبدیل شوند، همچنین تمامی جامعه آماری کولبری استان های کردستان، آذربایجان غربی و کرمانشاه شناسایی شده و از پوشش بیمه تامین اجتماعی برخوردار شوند، همچنین اشتغال ثابت برای همه این ها ایجاد شود تا از این ظرفیت برای صادرات رسمی به کشورهای پیرامونی استفاده شود.»
استیضاح وزیر آموزش سه ماه بعد از رای اعتماد
در جریان بررسی حادثه پلاسکو در حضور قالیباف در مجلس، جمعی از نمایندگان حامی او با تجمع پشت تریبون هیات رئیسه مجلس، در تلاش برای متقاعد کردن هیات رئیسه برای اعلام وصول طرح استیضاح وزیر راه به دلیل تصادف قطار تبریز-مشهد بودند تا در معرض اتهام سیاسی کاری قرار گیرند، پرسش نمایندگان منتقد این بود که چه تفاوتی میان حادثه تهران و سمنان وجود داشت که در اولی به حمایت از قالیباف ظاهر شده اید و در دومی دنبال استیضاح وزیر کشور هستید؟ جعفرزاده ایمن آبادی نماینده مستقل مجلس در این خصوص می گوید: «رفتار بعضی از اصولگرایان بسیار نادرست و سوال برانگیز و جناحی بود. آنها باید به عنوان نماینده مجلس، مدافع مردم باشند اما متاسفانه به دنبال مسائل جناحی رفتند.»
اما این همه ماجرا نبود، اصولگرایان علاوه بر پیگیری استیضاح آخوندی وزیر راه، استیضاح دانش آشتیانی وزیر آموزش و پرورش را هم کلید زدند تا نشان دهند برای تحت فشار قرار دادن دولت، تا انتخابات، برنامه ای جدی دارند. چراکه استیضاح وزیر آموزش و پرورش در حالی مطرح می شود که از روی کار آمدن دانش آشتیانی تنها سه ماه می گذرد. او در روز ۱۱ آبان ماه سال جاری از همین مجلس رای اعتماد گرفته بود.
مجلس شورای اسلامی، هفته آینده تعطیل است و نمایندگان پس از بازگشت از تعطیلات، رسیدگی به لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ که همکنون در کمیسیون تلفیق بودجه در حال بررسی است، را آغاز خواهند کرد.
