درصحن – شوراها- عاطفه مرادی: شکایت یک شهروند مسئول دربارهی تغییر کاربری بخشی از پارک تاجیکستان در بلوار بلال کرج، محکومیت شهرداری را در پی داشت. پارکی که در پی خواهرخواندگی کرج و دوشنبه (پایتخت تاجیکستان) به اسم این کشور نامگذاری شده و بناست فاز دوم ساخت آن نیز به زودی آغاز و فرهنگسرای نوروز در آن ساخته شود.
این شهروند در پی اعتراض گروهی مردم نسبت به تخریب پارک محلهشان، از شهرداری و شورای شهر به دیوان عدالت اداری شکایت کرده و دیوان عدالت اداری نیز رای به محکومیت شهرداری و شورای شهر کرج داده و دستور توقف پروژه را صادر کرده است. این نمونهی یک اعتراض مدنی با پشتوانهی محلی است که به نتیجه رسیده و مسئولان مجبور شدهاند به خواست بهحق مردم تن بدهند.
در رأی دیوان عدالت اداری آمده است: «با عنایت به سوابق و مدارک موجود نظر به این که اجرای رأی فوق الشعار موجب خسارت به شاکی میگردد به نحوی که جبران آن در آتیه منحصر خواهد بود و ضرورت و فوریت صدور دستور موقت محرز است، لذا به تجویز ماده ۳۱ قانون تشکیلات و آئیننامههای دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۹۲ دستور موقت برای توقیف عملیات اجرایی موضوع رأی معترضعنه نسبت به شاکی تا تعیین تکلیف قطعی شکایت صادر و اعلام میگردد صدور دستور موقت تأثیری در اصل شکایت ندارد و در صورت رد شکایت ملغی اثر میگردد، قرار صادره قطعی است.»
اعتراض مردم محله اصفهانیها
مرداد ماه امسال بود که یک روز ساکنان محله اصفهانیها در کرج با تخریب زمین کناری پارک تاجیکستان مواجه شدند. آنها ساکت ننشستند و اعتراض کردند. اعتراض مردم محله به شبکههای مجازی کشیده شد و حتی در رسانههای رسمی نیز منعکس شد. این یک نمونهی موفق اعتراض مدنی شهروندان نسبت به بیقانونی مقامات شهری بود که به کمک رسانههای مجازی و اینترنتی به نتیجه رسید. انتشار خبرها و عکسهای تجمع تعدادی از مردم محلهی اصفهانیها در اینستاگرام و تلگرام و کمپین اعتراضی مردم در شبکههای مجازی خبر را به رسانههای محلی و سپس ملی رساند و اطلاعرسانی به موقع آن رسانهها کمک کرد تا معترضان محلی تشویق شوند، موضوع را تا آخر پیگیری کنند. شهروندان معترض با تجمع در مقابل پارک تاجیکستان خواستار ورود مقامات محلی به این موضوع و جلوگیری از تخریب پارک شدند. در حالی که شهرداری کرج مجوز مالکیت و خاکبرداری زمین کناری پارک تاجیکستان را به عنوان زمین معوض برای مالک خصوصی صادر کرده بود، در حالی که به گفتهی برخی از اعضای شورای شهر کرج و همچنین به اذعان سایت خبری شهرداری کرج این زمین برای توسعهی پارک در نظر گرفته شده بود.
دادستانی: تخلفی نشده
اما دادستانی کرج اعلام کرد که شهرداری مرتکب تخلفی نشده و زمین متعلق به مالک خصوصی است. او توضیح داد: این زمین مصوبه کمیسیون ماده پنج شهرسازی را دارد که استاندار وقت، معاون عمرانی استاندار، مدیرکل راه و شهرسازی و شهردار این مصوبه را امضا کردهاند. حاجیرضا شاکرمی در مورد پیگیریهای دادستانی این شهر در رابطه با پارک تاجیکستان و حواشی آن گفت: شهردار ایران کوچک در مورد ادعای تخریب پارک تاجیکستان به صورت مبسوط توضیحات لازم را ارائه کرد. زمین مذکور جزء پارک نبوده و مصوبه کمیسیون ماده پنج شهرسازی را دارد که استاندار وقت، معاون عمرانی استاندار، مدیرکل راه و شهرسازی و شهردار این مصوبه را امضا کردهاند. این زمین ملک شخصی است و اگر جزء پارک بود و تغییر کاربری پیدا می کرد نیز هیچ گاه ساخت و سازی در آن صورت نمی گرفت.
شورای تامین شهرستان: تخریب پارک متوقف شود!
اما چند روز بعد رییس شورای تامین شهرستان و فرماندار کرج از صدور دستوری مبنی بر توقف تغییر کاربری تخریب پارک تاجیکستان خبر داد. محمدتقی ایرانی گفت: در روزهای گذشته وحدت شهروندان دلسوز درخصوص حفاظت از بوستان تاجیکستان فضای مجازی و رسانهای استان را فراگرفته و متاسفانه مسئولان شهرداری و شورای شهر کرج پاسخ قانعکنندهای به افکار عمومی ندادهاند.
او تاکید کرد: با توجه به وابستگی دو کشور ایران و تاجیکستان و رابطه استراتژیک منطقهای دو کشور به نیروی انتظامی دستور دادهام که جلوی هر گونه تغییر در فضای پارک تاجیکستان را بگیرند و مسئولان شهری موظفند اسناد و مدارک موجود را به شورای تامین استان ارائه دهند. فرماندار کرج همچنین از کسانی که پیگیر این موضوع بودند خواست که بگذارند مسئولان موضوع را بررسی و نتیجه را اعلام کنند.
فیلم اعتراض مردم محله اصفهانیهای کرج به تخریب پارک تاجیکستان
شورای شهر چه میگوید؟
یک عضو شورای شهر کرج میگوید: شهرداری کرج و مالک خصوصی میتوانستند با مذاکره از تنشهای پیشآمده جلوگیری کنند. امیرحسام عباسی توضیح میدهد: در دوره سوم شورای شهر کرج زمینی در بلوار بلال مقابل این بوستان در طرح عمرانی قرار میگیرد و شهرداری به واگذاری زمین معوض به مالک خصوصی موظف میشود برای همین زمینی را در گوشهای از پارک که گفته میشود سند مجزا داشته، به عنوان معوض به مالک میدهد که پروندهی این زمین در کمیسیون ماده پنج تغییر کاربری میدهد و به عنوان زمین تجاری در نظر گرفته میشود.
او با تاکید بر این که این زمین دو سال پیش از آغاز به کار چهارمین دوره شورای شهر به مالک خصوصی واگذار شده بوده، میگوید: اما نمیشود زمین را به زور از مالک خصوصی پس گرفت، با این که آثاری از ادامهی پارک در این زمین مشهود است.
به گفتهی عباسی، مالک برای زمین دارای مجوز تجاری درخواست جواز ساخت و شهرداری وظیفه داشته مجوز بدهد اما بهتر بود شهرداری با مالک مذاکره میکرد و زمین دیگری در جایی دیگر به او میداد. اکنون به واسطهی این سهلانگاری شهرداری افکار عمومی درگیر این موضوع شده است.
او همچنین توضیح میدهد: مثلا پارک تنیس در کرج ممکن است ۵۰ سند جداگانه داشته باشد، این دلیل نمیشود که باعث تغییر کاربری این پارک و فضای سبز آن بشود. این مسلم است که مردم از زمین مورد مناقشه در پارک تاجیکستان به عنوان بخشی از فضای پارک استفاده میکردهاند. عضو شورای شهر کرج با ابراز ناراحتی از بیتدبیری شهرداری میگوید: به عنوان نمایندگان مردم وظیفه بررسی دغدغههای شهروندان را داریم و نمیتوانیم دیکتهای از پیش تعیین شده را به شهروندان تحمیل کنیم.
از سویی دیگر دادستان عمومی و انقلاب استان البرز میگوید: به خاطر تخریب فضا و قطع درختان به موضوع پارک تاجیکستان ورود پیدا کردیم، اما بعد از بررسیها معلوم شد که ملک شخصی بوده، اما پیشنهاد ما به شورای شهر این است که در صورت قبول مالک زمین دیگری در اختیار او قرار بگیرد و به بافت پارک آسیبی نرسد.
شاکرمی تاکید کرد: نظارت درون سازمانی پیش از ورود دستگاه قضایی ضرورت دارد و نظارت بر ساختوساز یکی از مسئولیتهای شهرداری است. در عین حال ما یکی از معاونان دادستانی را مسئول نظارت بر شهرداریها کردهایم تا کوتاهیها را گزارش کند.
با وجود این که همهی مقامات استان البرز تاکید کردند که تخلفی صورت نگرفته، اما در عمل آنها پذیرفتند که شهرداری در واگذاری زمینی چسبیده به پارک تاجیکستان به یک شهروند تخلف کردهاند. تصمیمی که ضمن تخریب فضای شهری به مالکیت خصوصی آن شهروند نیز صدمه زده است. چرا که این زمین در قبال ملک خصوصی او که در اختیار شهرداری است به او داده شده، اما ضعف مدیریت شهرداری هم این شهروند را به زحمت انداخته و هم اعتراض اهالی محله اصفهانیها را برانگیخته است. شهروندان این محله نشان دادهاند نسبت به سرنوشت شهرشان بیتفاوت نیستند و انتظار میرود در انتخابات آتی شوراها برای انتخاب شورای شهری مسئول و مردمی نقش موثری ایفا کنند.