درصحن: سفر اخیر فاطمه معتمدآریا هنرپیشه پرسابقه ایرانی به کاشان، علاوه بر حواشی فراوانی که به همراه داشت، با واکنش عجیبی از سوی یک عضو مجلس خبرگان همراه شد، تا نگاهها متوجه آیت الله عبدالنبی نمازی و چرایی این واکنش شود. آیت الله نمازی که مدتی است به نمایندگی از ولی فقیه، امامت جمعه این شهر را در اختیار گرفته حضور فاطمه معتمدآریا در این شهر را دست مایه اعلام «عزای عمومی» کرده و گفته: «چنین اتفاقاتی در چنین شهری مصیبت بزرگی است در این شهر مذهبی کهن سال، با این همه سوابق روشن صلحا و متقین و برخوردار از مردم متدین و بهره‌مند از خانواده‌های شهدا چه جوابی خواهیم داشت.»
آیت الله عبدالنبی نمازی کیست؟
در دهه اعدام و ترور (دهه شصت) نام عبدالنبی نمازی در فضای رسانه ای کشور زیاد به گوش می رسید خصوصا در منطقه غرب کشور جایی که او بر کرسی کمیته ها و دادگاههای انقلاب تکیه زده و هر روز خبر اعدامی در این منطقه در صفحات روزنامه ها نقش بسته بود.
این عنصر نظامی-قضایی جمهوری اسلامی در سال ۱۳۲۴ در خانواده ای روحانی در بوشهر به دنیا آمد و در آبادان رشد کرد. پدر و پدربزرگ اش هر دو روحانی بودند. از همین رو او را در عنفوان جوانی به عراق فرستادند تا در حوزه علمیه نجف به تحصیل علوم حوزوی بپردازد. او در نجف در کلاس آیات عظام موحد نجف آبادی، کاظم تبریزی، صدرا بادکوبه ای، عبدالعلی سبزواری و آزاد قزوینی حاضر شد و پس از مدتی به حوزه علمیه قم نقل مکان کرد تا شاگردی را نزد اساتید این حوزه تجربه کند. محمد علی اراکی، میرزا هاشم آملی، علی علامه فانی، محمد رضا گلپایگانی، رضا صدر و محمد محمدی گیلانی مشهورترین اساتید او در حوزه علمیه بوده اند. شاگردی محمدی گیلانی و دوستی با آیت الله ربانی شیرازی، بعدها زمینه انتقال اش به دادستانی کل کشور و فعالیت های قضایی شد.
سابقه مبارزاتی قبل و بعد از انقلاب ۵۷
عبدالنبی نمازی در نجف با آیت الله خمینی و برنامه های انقلابی او آشنا می شود و به جرگه انقلابیون می پیوندد و پس از آن به ایران برمی گردد تا در مبارزات مشارکت مستقیم داشته باشد. سخنرانی علیه نظام پهلوی و سفر به شهرهای مختلف ایران برای فعالیت تبلیغی علیه شاه که به دستگیری و حبس او در زندان عادل آباد شیراز منجر می شود مجموعه فعالیت های او در دوران مبارزه است. اما چهره او را فعالان سیاسی بیشتر به خاطر فعالیت هایش در دهه شصت می شناسند. زمانیکه با پیروزی انقلاب او بر مسند قاضی شرع دادگاه های انقلاب اسلامی غرب کشور تکیه زد و در سالهای ۵۸-۵۹ که غرب کشور درگیر مبارزات مسلحانه کردستان و آذربایجان غربی بود، او محاکمه های انقلابی در دادگاههای انقلاب را رهبری می کرد. محاکمه هایی که به اعدام شماری از مبارزان در این منطقه ختم می شد.
او در سال ۱۳۵۹ پس از اتمام ماموریت در دادگاه های انقلاب به نمایندگی از آیت الله خمینی در سپاه منطقه دو کشوری مستقر و فرماندهی سپاه این منطقه را در دست گرفت تا نامش در ردیف فرماندهان نظامی نیز قرار گیرد. ریاست دادگاه نظامی غرب کشور، ریاست دادگاه انقلاب کرمانشاه، مشارکت مستقیم در دستگیری، محاکمه و اعدام مهدی هاشمی برادر داماد آیت الله منتظری و سرکوب اعتراضات مردمی در نجف آباد، مشارکت مستقیم در دستگیر و محاکمه و اعدام متهمان پرونده کودتای نوژه و قبول مسولیت در سازمان حفاظت اطلاعات سپاه از جمله سوابق قضایی و نظامی آیت الله نمازی است.
حضور در جنگ ایران و عراق
آیت الله نمازی به دلیل مسوولیت فرماندهی سپاه منطقه دو کشوری، در بسیار از عملیات های نظامی در منطقه غرب کشور حضور مستقیم داشته است. خودش مدعی است که در چند عملیات مجروح شده و برای درمان به بیمارستانی در مشهد منتقل شده و می گوید هنوز از ناحیه چشم براثر آسیب هایی که از بمب های شیمیایی دیده در رنج است. عملیات های بدر، والفجر، رمضان، کربلا، فتح و مرصاد از جمله عملیات های نظامی است که در آن حضور داشته است.
عبدالنبی نمازی با درگذشت آیت الله خمینی و پایان جنگ آنگونه که خود مدعی است تصمیم داشته تنها به فعالیت علمی و آموزشی در حوزه علمیه قم روی آورد ولی آیت الله خامنه ای رهبر جدید ایران با این تصمیم موافقت نکرده و ترجیح داده تا از سوابق قضایی و نظامی اش استفاده کند، لذا مسوولیت آموزش های عقیدتی کل سپاه پاسداران را به او می سپارد تا او در سپاه باقی بماند. آموزش هایی که در تغییر رویکرد سپاه از یک ارگان نظامی به ارگانی سیاسی- اقتصادی و امنیتی موثر بوده است.
ورود به مجلس خبرگان با حمایت ویژه
آیت الله نمازی آنگونه که خود اعتراف کرده در استان بوشهر رای لازم برای ورود به خبرگان را نداشته، چون برای مردم این استان چهره ای ناشناخته بوده ولی با تضمینی که از آیت الله طاهری خرم آبادی برای انتخاب شدن دریافت می کند به این عرصه وارد می شود. او می گوید: «در سال 1369 آيت‌الله حاج سيد حسن طاهري خرم آبادي طي تماس تلفني اظهار داشتند كه استان بوشهر براي نمايندگي مجلس خبرگان داوطلبي ندارد و پيشنهاد شده كه شما براي نمايندگي اعلام آمادگي نماييد. بنده عرض كردم: “ورود در صحنه‌ي انتخابات نياز به شناخت مردم دارد و من نيز به علت اين‌كه در استان بوشهر نبوده‌ام پس عموم مردم نسبت به اين‌جانب شناختي ندارند. ايشان فرمودند: شما زمينه‌ي انتخاب شدن را داريد و رأي خواهيد آورد.» او اینگونه به نمایندگی از استان بوشهر وارد مجلس خبرگان دوم می شود بدون شرکت در آزمون اجتهاد. او در این خصوص می گوید بعد از تماس آقای طاهری خرم آبادی کپی مقاله ام در خصوص نماز جمعه را برای شورای نگهبان فرستادم همان را به عنوان دلیل اجتهاد پذیرفتند.
نمازی در انتخابات مجلس سوم خبرگان نیز در انتخاباتی بدون رقیب به نمایندگی از مردم بوشهر وارد این مجلس می شود او می گوید در این دوره نیز تصمیم به حضور نداشتم ولی وقتی کس دیگری کاندیدا نشد مجبور شدم در انتخابات شرکت و وارد مجلس شوم. او اما در دوره چهارم از استان تهران کاندیدا و با حمایت جامعه مدرسین وارد مجلس خبرگان شد. نمازی در این دوره از استان اصفهان کاندیدا شده و امیدوار است یکی از کرسی های این استان را تصاحب کند.
وظایف زنان از نگاه آیت الله نمازی
عبدالنبی نمازی همچون دیگر علمای سنتی حوزه علمیه نگاهی کاملا سنتی به زنان دارد. به باور او خانه داری، تربیت فرزندان و همسرداری سه فضیلت زنان است که باید برای ترویج آن تلاش کرد. نمازی در دیداری با زنان بسیجی کاشان می گوید: «آن چيزي که امروز دنيا را تهديد مي کند و متأسفانه در جامعه ما هم بي نصيب نيستيم از اين تهديدات همانطور که اشاره شد افزايش آمار جدايي، قهر کردن، طلاق ها، آواره شدن بچه ها به دليل جدايي پدر و مادر همه منشأش برمي گردد به يک کلمه و آن اينکه در جوامع بشري جايگاه زن عوض شده است. صندلي و سکويي که زن بايد بر آن بنشيند عوض شده است. تبديل به چيزي ديگري شده است. نتيجه آن معتاد شدن بچه هاست.»
او می افزاید: «خداوند براي سلامت نسل بشر وظايف زندگي را ميان زن و مرد تقسيم کرده است، اگر اين تقسيم کار به هم بخورد و اين معادله بهم بخورد عوارض همين چيزهايي است که الان بخشي را در جامعه خود ما متأسفانه مي بيند و بيشتر آن را در جوامع غربي. بنابراين اگر بخواهيم يک جامعه مرفه و برخوردار داشته باشيم، که در محيط خانواده و جامعه هر چيزي در جايگاه اصلي خودش قرار داشته باشد، تنها يک راه وجود دارد و آن راه اين است که مرد به وظايف مردي عمل کند و زن هم به وظايف مديريت زندگي. تربيت فرزند، هيچ صفتي بالاتر از صفت تربيت نيست.»
نمازی با انتقاد از تحصیلات زنان در حوزه های مهندسی، آموزش های لازم برای زنان را در ۵ حوزه تعریف کرده و آنها را اینگونه برمی شمارد:
- مديريت زندگي، مهندسي زندگي، اداره زندگي،
- مديريت همسرداري،
- مديريت فرزندداري،
- مهندسي تغذيه خانواده،
- نحوه تعامل و سخن گفتن زن و شوهر با هم،
او از زنان بسیجی می خواهد که این مطالب را بعنوان تعالیم اسلامی در جامعه ترویج کنند.
تکرار مواضع تندروها و فتنه خواندن جنبش سبز
مواضع عبدالنبی نمازی در خصوص جنبش سبز نشان می دهد که خط فکری و سیاسی اش با گذشت سی و پنج سال از سالهای که درسرکوب مبارزات غرب کشور، ایفای نقش می کرده، هیچ تغییری نکرده است. این ادعایی است که از صحبت های آیت الله نمازی می توان به وضوح برداشت کرد، او در گفتگویی با شبکه ایران می گوید: «اگر با فتنه ۷۸ (کوی دانشگاه تهران) برخورد می شد فتنه ۸۸ بوجود نمی آمد. ریشه فتنه ۸۸ همان جریانی است که آشوب های شبه دانشجویی سال ۷۸ را هدایت می کردند. باید ریشه این فتنه ها را خشک کنیم. او به مسوولان توصیه می کند که سریعتر تکلیف سران فتنه را مشخص کنند تا این وقایع تکرار نشود.»
او در اقدامی دیگر در واکنش به حمایت های آیت الله صانعی از رهبران جنبش سبز در اقدامی مشترک با دیگر اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم رای به خلع مرجعیت آیت الله صانعی می دهد. اتفاقی که در تاریخ مرجعیت شیعه کم نظیر بوده است.
کسی حق وضع قانون برای بشریت ندارد
کارنامه آیت الله نمازی موارد متعددی از نقض حقوق بشر را در خود جای داده است. از محاکمات بدون آیین دادرسی در محاکم انقلابی تا فعالیت در کمیته های انقلاب و حفاظت اطلاعات سپاه، اما دیدگاه های او در تعریف جایگاه انسان و قدرت از بارزترین موارد نقض حقوق بشر است. او حکومت و ولایت را از آن خدا، پیامبران، امامان و جانشین آنها می داند و بیان اینکه ولایت یا تکوینی یا تشریعی است، می گوید: «ولایت تکوینی تنها متعلق به خدا است و خداوند بنا بر مصلحت خود آن را به اولیای خودش می دهد و بعد از ائمه اطهار نیز به صالحان و مردان پاک و شهدا می دهد و برای همین است که امروز به شهدا متوسل می شوند چون از آنها کرامات دیده اند. ولایت تشریعیه نیز به معنی داشتن صلاحیت برای جعل حکم و جعل قانون است که احکام تشریعیه شامل نماز، روزه، زکات، خمس، زکات و.. است. در اسلام، ولایت تشریعیه متعلق به خدا است و خدا وقتی حکمی را صادر می کند، هیچ مرد و هیچ زن مومنی حق انتخاب ندارد که این حکم را بپذیرد و یا نپذیرد. او هر دو ولایت را از آن خدا می داند و می گوید: داوری و قضاوت متعلق به خدا است و کسی صلاحیت ندارد از خودش برای بشریت قانون وضع کند.»
سوابق خانوادگی
پدرش احمد نمازی از علمای بوشهر و فرزند شیخ احمد نمازی بود. مادرش نیز آخوندزاده و دختر شیخ عباس از دیگر علمای بوشهر بود. پسرش حسن نمازی همچون پدر در مجلس خبرگان چهارم حضور داشت. حسن نمازی از حوزه انتخابیه آذربایجان غربی به این مجلس راه یافته بود و جوانترین عضو این مجلس بود اما مجادله اش با احمد جنتی در آخرین سال این دوره از مجلس خبرگان کارش به استعفا کشید هرچند این استعفا پذیرفته نشد. حسن نمازی به رغم استعفا باز چند ماه بعد برای انتخابات پنجمین دوره این مجلس ثبت نام کرد اما این بار نتوانست از فیلتر شورای نگهبان عبور کند و رد صلاحیت شد. اطلاعاتی از دیگر فرزندان آیت الله نمازی در دست نیست.
مسئوليت‌های آیت الله نمازی در یک نگاه:
- قاضي شرع دادگاه‌هاي انقلاب اسلامي غرب كشور طي سال‌هاي 1358 و 1359
- نمايندگي امام و فرماندهي سپاه منطقه دو كشوري
- مسئوليت بخش آمار و بررسي شوراي مديريت حوزه‌ي علميه‌ي قم
- مسئوليت آموزش‌هاي عقيدتي سياسي كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي
- نمايندگي مجلس خبرگان رهبري در دوره‌ي دوم و سوم از استان بوشهر
- عضويت در جامعه‌ي مدرسين حوزه‌ي علميه‌ي قم
- دادستان كل كشور
- نماينده‌ي منتخب مجلس خبرگان رهبري در دوره‌ي چهارم از تهران
عبدالنبی نمازی هم اكنون در حوزه ی علميه ي قم به تدريس خارج فقه و اصول مشغول است و امامت جمعه و نمایندگی ولی فقیه در کاشان را برعهده دارد و در انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان از حوزه انتخابیه اصفهان اعلام کاندیداتوری کرده است.
