روزنامه قانون- فرشید اسحاقی: «اجازه ندهیم زنان ایرانی به خاطر ازدواج با یک مرد غیر ایرانی تابعیت کشور دیگری را بگیرند.» اين گفته هاي ديروز دبیر شورای اطلاعرسانی مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری است كه درخواست داشته تا زنان، در مقابل طرح اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی واكنش نشان داده تا فرزندان زنان ايراني بي هويت نباشند. مطابق آنچه در مجلس ايران گذشت، نمايندگان با مخالفت خود با طرح اعطاي تابعيت، بي هويتي گروه كثيري از فرزندان ايران حداقل تا 18 سالگي را رسميت بخشيده و اين مهم ، قطعا آسيب هاي جدي در آينده به دنبال خواهد داشت. اكنون اما «زهرا نژاد بهرام» در قامت يك زن ايراني كه مسئوليت دولتي نيز دارد گفته «وقتی مبنای اعطای هویت به افراد را جنسیت قرار میدهند یقینا از هویت بخشی ایرانی فاصله می گیرند در حالی که تولد فرزند، فارغ از ایرانی بودن پدر یا مادر، باید هویت ایرانی به فرزند اعطا شود چون در این کشور صورت گرفته است».
تابعيت ، ارث و ميراث نيست
نژاد بهرام كه سابقه فعاليت اجتماعي در حوزه زنان را نيز دارد، به سابقه طرح اعطاي تابيعت اشاره كرده و به« آنا» گفته: «شخصا حتی قبل از طرح این موضوع در مجلس ششم هم با این طرح موافق بودم زیرا به نظر من ورود به چنین لوایح و توجه به چنین افرادی که در جامعه ما زندگی میکنند اثرات مثبت و جدی بسیار زیادی به همراه دارد». وي اعطای تابعیت را یک موضوع کاملا انسانی و سیاسی دانسته و اظهار مي دارد: اعطای هویت ایرانی، در کشور ما بر اساس جنسیت افراد تعیین میشود در صورتی که تولد فرزند چه از مادریا پدر ایرانی باید دارای هویت ایرانی باشد. اين در حالی است که مخالفت نمایندگان مجلس با این طرح به معنای آن است که هویت فرزندان را براساس جنسیت تعیین میکنند و چون مادر ایرانی است تابعیت برای آنان معنادار نیست که این موضوع کاملا غلط است. زیرا موضوع ما سرزمینی است و مسئله ارث و میراث مطرح نیست که بگوییم با احکام و شرع اسلامی مغایرت داردیا لازم است که احکام ثانویه برای آن صادر شود. اعطای تابعیت یک موضوع کاملا انسانی و سیاسی است.این فعال حوزه زنان تصريح كرده كه «باید توجه داشته باشیم که تابعیت را فارغ از جنسیت به افراد و فرزندان آنان می دهند. فرزندان مادر ایرانی چرا نباید تابعیت ایرانی داشته باشند؟ درست است که این موضوع با نظام حقوقی بین المللی ما مغایرت دارد ولی این موضوع حقوقی باید اصلاح شود زیرا وقتی این طرح مغایرتی با اصول موضوعه، شرع و قوانین طبیعی کشور ندارد چرا نباید اصلاح شود.»
هويت بر اساس خون باشد
دبیر شورای اطلاع رسانی مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری ادامه داد: اعطای هویت ایرانی را در کشور ما براساس جنسیت افراد تعیین می کنند در صورتی که تولد فرزند چه از مادر یا پدر ایرانی باید دارای هویت ایرانی باشد. گروهی از افراد در کشور اسناد هویتی ندارند. این موضوع منطقی و عقلانی نیست که ما با گروهی از افراد بدون هویت در کشور روبهرو شویم در حالی که در این کشور متولد شده، تحصیل کرده و آداب و رسوم و فرهنگ این کشور را آموخته است. پس چرا ما به افراد توصیه می کنیم تابعیت کشور دیگری را بگیرد آیا تنها به این دلیل که پدر اهل آن کشور نبوده است؟ این موضوع منطق ندارد زیرا این فرزند در این کشور متولد شده است و تعلقات، یادمانهای زندگی، خاطرات و باورهاي فردیاش در آن کشور شکل گرفته است به طوری که برخی از فرزندان حاصل ازدواج پدری با تابعیت افغان آنقدر که اسامی شهرهای تهران، شیراز و اصفهان را می شناسند و به چشم دیدهام با هرات و بلخ آشنایی ندارند. نژاد بهرام گفت: الزام دارد دولت با وضعیتی که جهان درهای خود را به سوی آوارگان، مهاجران و پناهندگان گشوده است و روزانه میلیونها نفر به سمت کشورهای اروپایی حرکت میکنند، نسبت به این موضوع حساسیت داشته باشد. به عنوان مثال بسیاری از آوارگان در ترکیه زندگی می کنند لذا باید با فضای بین الملل و با نگاه جهانی شدن به موضوعات بنگریم زیرا درهای همه کشورها به روی مردم باز است بنابراین حداقل اجازه ندهیم زنان ایرانی به خاطر ازدواج با یک مرد غیر ایرانی تابعیت کشور دیگری را بگیرند.وی تاکید ميكند: نمایندگان مجلس باید توجه داشته باشند که دنیا به نسبت سال های قبل بسیار تفاوت دارد و کشورهای مختلف افراد را به عنوان مهاجر میپذیرند. به عنوان مثال در حال حاضر دانمارک برای تامین نیروی انسانی خود تمام متخصصان و کارشناسان را می پذیرد و ویزای یک ساله برای کارآفرینی و تولید به آنان می دهد تا چرخ های اقتصاد کشورش بچرخد در حالی که ما در ایران با جمعیت کثیری از منابع انسانی روبهرو هستیم و اصرار داریم که آنان را از کشور برانیم.
وزارت خارجه ، مديريت كند
دنیا به روش های مختلف از جمله مهاجرت و پناهندگی به دنبال جذب نیروی انسانی است زیرا دنیای امروز دنیای ارتباطات است اما معادلات ما هنوز معادلات قرن بیستمی است. هنوز هم چارچوب سرزمینی، خون و خاک برای ما ارزشمند است در حالی که تغییرات جدی در معادلات دنیا به وجود آمده که باید به آن توجه کنیم؛ البته نه اینکه این چارچوب ها دارای اشکال باشد اما با توجه به اینکه ما نیز در این دنیا زندگی می کنیم باید بخشی از این تغییرات را بپذیریم. نژاد بهرام ضعف مدیریت و برنامه ریزی برای جمعیت و منابع انسانی کشور را ناشی از عدم همکاری مجموعه دستگاه های اجرایی کشور با یکدیگر دانسته و خاطر نشان مي كند: ضعف اصلی ناشی از بی برنامگی و عدم مدیریت وزارت خارجه و وزارت کشور است.
آسيب هاي جامعه را گسترش ندهيم
اما موضوع تابعيت دادن به فرزنداني كه مادران آنها ازدواج با اتباع دارند، از اين زاويه نيز قابل بحث است كه بي هويت بودن اين فرزندان تا 18 سالگي به طور حتم مولد آسيب هاي اجتماعي تازه در سالهاي بعد جامعه ايراني خواهد بود. چنانچه، فرزندان بيهويت در سنين نوجواني، به صرف نداشتن هويت ، اعمال مجرمانه را عادي تلقي كرده و از آنجا كه اثري بر زندگي اجتماعي آنها ندارد، بساط آسيب هاي اجتماعي را گسترده تر مي كند. اكنون، در جامعه ايراني بيش از يك ميليون كودك بدون هويت وجود دارد كه بر اساس قوانين فعلي، تا 18 سالگي حق انتخاب تابعيت پدري يا مادري را نداشته و اين مسئله مشكلات زيادي را هم براي آنها و هم براي محيط اجتماعي ايجاد خواهد كرد. در چنين شرايطي، مخالفت نمايندگان با دادن تابعيت به اين كودكان و بر اساس رابطه خوني يا خاكي خود، نه تنها كمكي به موضوع هويت اين فرزندان نكرده ، بلكه چالش هاي جدي را درآينده ايران ايجاد مي كند.