روزنامه ایران-گروه اقتصادی: هنوز چند روزی از موضوع گم شدن دکل حفاری نمی‌گذرد که خبرهای رسیده حاکی از آن است که پیش از این دکل دیگری هم به نام «فورچونا» چنین سرنوشتی یافته و برخی از منابع خبری از گم شدن تعداد بیشتری دکل در سال‌های تحریم و قبل از آن خبر می‌دهند. براساس جزئیاتی که تاکنون از سوی منابع پارلمانی و نفتی منتشر شده، دکل جدید گم شده موسوم به «فورچونا» متعلق به شرکت گلوبال پتروتک است که در زیرمجموعه تأسیسات دریایی قرار دارد. در این ماجرا نیز ایران هزینه خرید این دکل را پرداخته اما دکلی به کشور وارد نشده است. وجه تشابه گم شدن دکل‌ها در میان بودن پای واسطه‌هاست. همان طور که در موضوع دکل اول شرکت ترکیه‌ای «دین» کاغذی و صوری از آب درآمد که پول را از طرف ایرانی دریافت کرده اما به فروشنده پرداخت نکرده، در موضوع دکل‌های دیگر هم چنین اتفاقی افتاده است.
درباره سرنوشت این دکل‌های حفاری با سید حسین دهدشتی، عضو کمیسیون انرژی و نماینده آبادان در مجلس گفت‌وگو کرده‌ایم. دهدشتی معتقد است پرونده دکل‌های گمشده به دو مورد اعلام شده محدود نیست و اساساً بحث دکل‌ها بخشی از تخلفات و ابهامات شرکت تأسیسات دریایی است.
شما از وجود دکلی دومی به نام «گلوبال» خبر داده‌اید. درباره دکل اول موسوم به «فورچونا» تا حدودی اطلاع‌رسانی شده و همه می‌دانند که مبلغ زیادی از سوی شرکت تأسیسات دریایی پرداخت شده بدون اینکه دکلی تحویل گرفته شود. درباره دکل دوم توضیح دهید که داستان از چه قرار است؟
در مورد دکل اول قرار بر این بوده که یک شرکت رومانیایی آن را تهیه کند اما ادعا کرده که به خاطر تحریم‌ها نمی‌تواند آن را به ما تحویل دهد. بر همین اساس پای شرکت‌های واسطه به میان می‌آید. واسطه شرکت «دین» بوده که پول‌ها را از طرف ایرانی گرفته است. قرارداد چیزی حدود 87 میلیون دلار بوده که باید در 4 قسط پرداخت می‌شده است. بعد از پرداخت قسط اول دکل باید تحویل کشور می‌شده است اما با وجود پرداخت هر 4 قسط خبری از دکل مذکور نیست. شرکت رومانیایی مدعی است که اساساً هیچ پولی دریافت نکرده است. شرکت «دین» هم که پول‌ها را از ایران گرفته، الان وجود خارجی ندارد.
اینکه پول پرداخت شده و دکل وارد نشده، یک بحث است اما آیا اسناد و مدارک متقنی از انعقاد چنین قراردادی وجود دارد که بتوان آن را به لحاظ حقوقی پیگیری کرد؟
پول به شرکت واسطه داده شده که الان متأسفانه اصلاً وجود خارجی ندارد. واقعاً نمی‌دانم می‌شود پیگیری حقوقی کرد یا نه. امیدواریم پیگیری‌های سازمان بازرسی منجر به نتایج روشنی شود همچنین تحقیق و تفحص مجلس.
وزیر نفت وقت گفته است موضوع خرید و گم شدن دکل‌ها ارتباطی با دولت ندارد چون خرید از مجاری غیردولتی انجام شده است؟
به هر حال 51 درصد شرکت تأسیسات دریایی متعلق به صندوق بازنشستگی نفت است و مدیر این شرکت هم از طرف وزارت نفت انتخاب می‌شود. مهم‌تر اینکه پول و سفارش این دکل را چه کسی داده است؟ غیر از این است که شرکت تأسیسات دریایی پول قرارداد را داده است. این مسائل نبود شفافیت‌ها را توجیه نمی‌کند. البته این نبود شفافیت محدود به یک برهه و دولت خاص هم نیست و بر همین اساس ما در تحقیق و تفحص به دنبال بررسی عملکرد شرکت از زمان تأسیس در سال 72 هستیم.
موضوع دکل دوم یعنی «گلوبال» چیست؟
این هم شبیه مورد اول است. ما بعداً متوجه شدیم که ظاهراً در سال‌های قبل تر هم دکل دیگری البته توسط خود شرکت تأسیسات دریایی خریداری شده است که قیمت آن هم حدود 40 تا 45 میلیون دلار بوده است. الان اطلاعات دقیقی از جزئیات آن ندارم ولی نقش واسطه‌ها در خرید این دکل هم پررنگ است. دکلی که هنوز هم به آب‌های ایران نرسیده و گفته می‌شود در بندر شارجه نگهداری می‌شود.
برخی رسانه‌ها به بهانه اینکه مدیر وقت شرکت تأسیسات دریایی در زمان انعقاد این قرارداد منتسب یا نزدیک به وزیر نفت فعلی بوده است، اشتباهات یا مسئولیت را متوجه آقای زنگنه یا دولت اصلاحات می‌کنند.
این توجیه درستی نیست. موضوع دکل گلوبال در سال 86 یا 87 اتفاق افتاده است و نمی‌تواند ارتباطی با دولت اصلاحات یا آقای زنگنه داشته باشد. البته اشاره کردم که ما در تحقیق و تفحص به دنبال بررسی عملکرد شرکت تأسیسات دریایی از ابتدا تا حال حاضر هستیم و اگر تخلفاتی در هر دوره‌ای رخ داده باشد، آن را گزارش می‌کنیم.
آیا پرونده دکل‌ها به همین دو مورد ختم می‌شود یا موارد دیگری هم هست که اعلام نشده است؟
موارد دیگری هم بجز این دو پرونده هست که ما در حال بررسی آن هستیم. وقتی اطلاعات تکمیل و دقیق شد، بعد اطلاع‌رسانی هم می‌شود. بخصوص که جامعه هم استقبال می‌کند. در چند روز اخیر موضوع دکل‌ها دستمایه طنزها و شوخی‌های البته کنایه‌دار مردم در شبکه‌های اجتماعی شده است.
برخی رسانه‌ها معتقدند برجسته کردن موضوع دکل گم شده یک طرح سیاسی است تا توجهات را از روی استیضاح وزیر نفت منحرف کند.
وظیفه ما در مجلس این است که ابهامات را براساس ابزارهای نظارتی بررسی کنیم و خارج از مسائل حاشیه‌ای به دنبال رفع نقص‌ها و از بین بردن فسادها باشیم. نگاه ما سیاسی نیست چنانچه در تحقیق و تفحص از شرکت تأسیسات دریایی عملکرد شرکت فارغ از اینکه در چه زمانی بوده را می‌خواهیم بررسی کنیم. برخی ممکن است از این پیگیری‌ها خوشحال نباشند ولی ما به این بحث‌ها گوش نمی‌دهیم و کار خود را می‌کنیم.
آقای دهدشتی! به نظر می‌رسد موضوع دکل هم همانند پرونده بابک زنجانی شده که اموال عمومی برده شده ولی دست کسی به آن نمی‌رسد؟
بله متأسفانه در این دو پرونده مقادیر زیادی از منابع ما بلاتکلیف است و معلوم نیست که برمی‌گردد یا نه. برخی افراد فرصت‌طلب که در همه دولت‌ها هم هستند و بحث‌های جناحی هم برایشان اهمیت ندارد، از روزنه‌ها و موقعیت‌ها به نفع خود سوء استفاده می‌کنند. اینها اتفاقاً از داغ‌تر شدن بحث‌ها و جنجال‌های جناحی سود می‌برند.
اینکه در هر دولتی و در زمانی ممکن است فسادی یا تخلفی صورت گیرد درست، اما وقتی حجم تخلفات و فسادها در مجموعه‌ای زیاد می‌شود حکایت از نظارت‌نداشتن دقیق یا احیاناً برنامه‌ریزی‌های سازماندهی شده برای سوء استفاده از موقعیت‌هاست. بخصوص برای کسانی که مدعی بودند پاک‌ترین دولت تاریخ انقلاب اسلامی هستند؟
بله من هم با شما موافقم. مشکل بزرگ دولت‌های نهم و دهم این بود که عقبه کارشناسی قوی نداشت و تصمیم‌های احساسی و بدون کلان نگری و دوراندیشی بود. اعتماد به نیروها خوب است اما این اعتماد باید یک چارچوب‌هایی داشته باشد. این اعتمادهای نادرست و شفافیت نداشتن‌ها زمینه‌های فساد را ایجاد می‌کند. من معتقدم به کسانی که ادعاهای بزرگ دارند، باید شک کرد. ادعا را باید در عمل نشان داد نه در شعار و حرف.
