درصحن: «مجلس عصاره فضائل ملت است یا محصول نظارت استصوابی شورای نگهبان؟» این سوال که پیش از این بارها از سوی فعالان و تحلیل گران سیاسی مطرح شده بود، بار دیگر با نطق محمود صادقی نماینده تهران، به پرسش روز تبدیل شد، تا شورای نگهبان و عملکردش در اعمال نظارت استصوابی مورد بازبینی قرار گیرد. محمود صادقی نماینده تهران در آخرین هفته آذرماه در نطقی در صحن علنی، نمایندگان مجلس را عصاره فضائل شورای نگهبان خواند و اعلام کرد: «ممکن است عدهای بگویند؛ رد صلاحیتهای شورای نگهبان بر حسب مصلحت اندیشی و خیراندیشی است، اما این مسئله مانع از حضور نمایندگانی با شجاعت لازم، برای برخورد با فاسدان در مجلس شده است».
مخالفان محمود صادقی، با ایجاد جار و جنجال در صحن علنی کوشیدند، از شورای نگهبان دفاع کنند و بدون ارائه استدلالی، نمایندگان مجلس را عصاره فضائل ملت معرفی کردند. آنها هر ادعایی غیر از این را توهین به مردم دانستند، حال آنکه آنها به ادعای صادقی پاسخ ندادند که اگر اعمال نظارت استصوابی وجود نداشت آیا چنین نمایندگانی به مجلس راه می یافتند؟ آیا اگر انتخابات آزاد برگزار و همه فکرها و سلایق امکان انتخاب شدن داشتند، باز انتخاب مردم چنین بود؟
علی ادیانی راد نماینده اصولگرای قائم شهر در تذکری این اظهارنظر صادقی را نادرست خواند و گفت «باید دقت کنیم که با این اظهارات شأن مجلس را خدشهدار نکنیم.» اما این همه اعتراض اصولگرایان نبود. نقوی حسینی عضو جبهه پایداری و سخنگوی فراکسیون اصولگرایان مجلس نیز تصمیم به بیان تذکر داشت که با مخالفت علی مطهری رئیس جلسه روبرو شد تا با داد و فریاد او را مجاب کند تا میکروفن اش را روشن کند. در نهایت مطهری به او اجازه صحبت داد. نقوی نیز با بیان اینکه گفته میشود مجلس عصاره فضائل شورای نگهبان است این موضوع توهین به نمایندگان و ملت ایران و حتی توهین تلویحی به شورای نگهبان است. به تکرار صحبت های علی ادیانی راد پرداخت که مطهری میکروفن او را خاموش کرد. این اقدام مطهری خشم نقوی را برانگیخت ولی با پادرمیانی سایر نمایندگان اصولگرا، او آرام شد.
اختلاف حامیان و منتقدان شورای نگهبان در خصوص اعمال نظارت استصوابی، به رویه شورای نگهبان در حذف منتقدان است. شورای نگهبان با رد اصل برائت، قائل به اثبات صلاحیت کاندیداهای انتخابات مجلس است، به این معنا که اگر شورای نگهبان ادله ای دال بر صلاحیت کاندیداها نداشته باشد، صلاحیت آنها را رد می کند، حال آنکه منتقدان معتقدند اصل بر برائت است و نمی توان بدون سند و مدرک کاندیداها را رد صلاحیت کرد. آنها معتقدند شورای نگهبان در صورت داشتن ادله ای برای بی صلاحیتی که معیارهای آن در قانون انتخابات ذکر شده، می تواند صلاحیت کاندیدایی را رد کند. منتقدان معتقدند اعمال نظارت استصوابی مجلس را از کارآمدی انداخته، چراکه اولا بسیاری از چهرهای شجاع، صاحب صلاحیت و کارآمد از ورود به مجلس محروم می شوند. ثانیا نمایندگان راه یافته به مجلس از ترس رد صلاحیت در ادوار بعدی انتخابات، از کارآمدی ساقط می شوند.
کشور دچار تلی از فساد شده است
اما حرف اصلی محمود صادقی که در سایه جنجال نمایندگان اصولگرا، قرار گرفت، مساله فراگیری فساد در کشور و در مجلس بود. محمود صادقی با بیان اینکه کشور را تلی از فساد فراگرفته، گفته: «برخی از همکاران می گویند، پیگیری ها بی فایده است چراکه اگر تنها دستی به فاسدها بزنیم، همه کارها خواهد خوابید».
او اضافه کرد: «نهادهای مستقر حاصل از این نظام تدبیر، منجر به استقرار یک نظام اقتصادی رفاقتی و سفارشی شده است که وابسته به درآمدهای بادآورده نفتی است و موجب رویش یک اقتصاد رانتی، انگلی و فسادزا و ظهور یک طبقه تازه به دوران رسیده، قلدر و باجگیر شده است».
صادقی که پیش از این به دلیل طرح پرسشی در خصوص حساب های مالی رئیس قوه قضاییه به دادگاه احضار شده بود، این پرسش را تکرار کرد و گفت: «رئیس قوهقضاییه میگوید سپردهها و سود آنها به حساب شخصی وارد نمیشود؛ سلمنا؛ پس باید پرسید کجا هزینه میشود؟ آیا تاکنون یک صورت حساب به دیوان محاسبات دادهاید؟ چرا به تکلیف خودتان در برابر دیوان محاسبات عمل نمیکنید؟ چرا به اذن رهبری استناد میکنید؟ رهبری فرمودهاند مطابق موازین شرعی و قانونی؛ آیا مگر قانون تکلیف نمیکند دستگاهها همه ساله به دیوان محاسبات حساب پس دهند چرا حساب پس نمیدهید؟ چرا از رهبری هزینه میکنید؟ چرا اعتقادات مردم به نظام ولایت فقیه را متزلزل کردهاید؟».
اصلاح آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی
نمایندگان مجلس شورای اسلامی این هفته، برخی از مواد آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی را اصلاح کردند. براساس مهمترین تغییرات روی داده در آیین نامه داخلی مجلس، انتخاب هیات رئیسه موقت از دستور کار مجلس حذف و هیات رئیسه سنی که در ابتدای هر دوره تشکیل می شود مکلف شد که در همان جلسه اول، انتخابات هیات رئیسه سال اول مجلس را برگزار کند. نمایندگان همچنین مقرر کردند منتخبانی که اعتبارنامه آنها از سوی سایر منتخبان مورد سوال واقع شده نیز حق نامزدی برای انتخابات هیات رئیسه مجلس را دارا هستند.
افزودن کلمه «محیط زیست» به عنوان کمیسیون کشاورزی و تبدیل کمیسیون اصل ۹۰ به دیوان اصل ۹۰ از دیگر اصلاحیه های مهم این قانون بود.
آیین نامه داخلی مجلس، نحوه اداره و شیوه فعالیت نمایندگان مجلس را تعیین می کند و از جمله قوانینی است که اجرای آن نیازمند تایید شورای نگهبان نیست.
حذف برخی از تعطیلات رسمی کشور
طرح کاهش تعطیلات رسمی کشور، در کمیسیون اجتماعی مورد بررسی و اعضای این کمیسیون رای به حذف برخی از تعطیلات ملی و مذهبی داده اند. اعضای این کمیسیون رای به حذف تعطیلی روز ۸ ربیع الاول روز شهادت امام حسن عسگری و آغاز امامت امام مهدی، دادند.
یک عضو کمیسیون اجتماعی با اعلام این خبر گفته: «اعضای کمیسیون حذف تعطیلی روزهای ۲۹ اسفند (روز ملی شدن صنعت نفت)، ۱۲ فروردین (روز جمهوری اسلامی)، ۱۳ فروردین (روز طبیعت)، روز ۱۵ خرداد (روز قیام مردم قم علیه نظام پهلوی) را در دستور کار دارند.
به گفته کرد نماینده خاش، حذف تعطیلی روزهای پنج شنبه و تعطیلی روزهای شنبه دیگر پیشنهاد مطرح در کمیسیون اجتماعی است.
پیش از این در مجلس پنجم، بررسی طرح لغو تعطیلی روز ۲۹ اسفند، روز ملی شدن صنعت نفت، در صحن علنی مجلس مورد بررسی قرار گرفت که با مخالفت شدید عباس شیبانی نماینده وقت تهران در مجلس پنجم مواجه شد. نمایندگان مجلس پس از استماع نطق احساسی عباس شیبانی در مخالفت با لغو تعطیلی این روز ملی، با طرح پیشنهادی مخالفت کردند. لغو تعطیلی روز ۱۳ فروردین نیز بارها از سوی نمایندگان روحانی مجلس در ادوار مختلف مطرح شده ولی هر بار نمایندگان با لغو تعطیلی این روز مخالفت کرده اند.
نوسان قیمت ارز؛ سوال جدید نمایندگان از رئیس جمهور
جمعی از نمایندگان مجلس با طرح پرسشی در خصوص دلایل نوسان قیمت ارز و افزایش روزافزون آن در بازار، از رئیس جمهور، خواستار احضار او به مجلس و پاسخگویی حسن روحانی هستند. پیش از این مشکلات صندوق های اعتباری نمایندگان را به طرح سوال از رئیس جمهور واداشته بود که با تلاش هیات رئیسه مجلس، طرح سوال از رئیس جمهور اجرایی نشد. اما این بار سخنگوی هیات رئیسه مجلس از جمله نمایندگان پیگیر سوال از رئیس جمهور است که نشان از چراغ سبز هیات رئیسه به نمایندگان برای طرح این سوال از حسن روحانی است.
طرح سوال از رئیس جمهور در صحن علنی مجلس کم سابقه و تابو است. پیش از این مجلس هشتم به رهبری علی مطهری با طرح سوالی از محمود احمدی نژاد رئیس جمهور وقت این تابو را شکسته است.
بهروز نعمتی سخنگوی هیات رئیسه در خصوص این سوال گفته: «به همراه تعدادی از نمایندگان سوالی از رئیس جمهور تهیه کردیم که برای تنظیم بازار ارز به طور روزانه، هفتگی و ماهانه ارز به بازار تزریق میشود، قیمت ارز چقدر است و کانال توزیع آن چه کسانی هستند».
او با بیان اینکه خود از تهیهکنندگان این طرح سوال است یادآور شد: «تاکنون ۹۰ نفر از نمایندگان این طرح سوال از رئیس جمهور را امضا کردند و بنا داریم آن را در جریان بیندازیم».