در صحن ـ شوراها ـ میری: اندیمشک، شمالی‌ترین شهر استان خوزستان، در چنبره‌ی هزار و یک مشکل و کاستی، گرفتار آمده و کار اداره شهر از دست کم‌توان و بی‌بضاعت شورای شهر و مدیران آن خارج شده است.
به سختی می‌شود کسی را در اندیمشک یافت که از کارنامه شورا و شهرداری اندیمشک ابراز رضایت کند. البته کمتر کسی هم هست که مدعی باشد مشکلات متعدد و رنگارنگ و فراوان اندیمشک، فقط به دلیل ناتوانی شورا یا ناپیگیری تمام اعضای آن است.
اما واقعیت این است که اگر شورای کارآمد و همدل و باثبات و فعالی در اندیمشک مستقر بود، می‌توانست در عمر چهار ساله‌ی خودش، لااقل بخشی از مشکلات شهر را کم کند و اجازه دهد مردم این شهر، زیر هجوم و سایه سنگین ریزگردها و آلودگی هوا و نیز قطعی آب و کمبود آب، کمتر احساس رنج کنند و کمتر سختی بکشند.
شورای شهر اندیمشک آن‌قدر در این زمان سپری شده از عمرش، حاشیه داشته که آن را در چشم اهالی شهر به یکی از شوراهای ضعیف کشور تبدیل کرده است.
از استعفای پنج نفر از اعضای شورا در دو سال گذشته گرفته تا رقابت بر سر ریاست شورا؛ حاشیه‌های شورای اندیمشک کم نبوده است. این آخری (ماجرای اسف‌بار رقابت سه نامزد و طیف بر سر هیأت رییسه شورا) حدود 15 جلسه انرژی اعضا را تلف کرد و هفته‌ها شورا را معطل گذاشت و تا مرز انحلال پیش برد.
سر راه مسافران، در چنبره مشکلات
کرامت یکی از کنشگران مدنی اندیمشک درباره مشکلات این شهر و کاستی‌های شورا می‌گوید: «واقعا نمی‌دانم از کجا باید شروع کنم. همین الان، ما در آستانه نوروز و تعطیلات و سفرهای نوروزی قرار داریم. اندیمشک یکی از شهرهای مهمی است که سر راه چند میلیون مسافر و خودروهای عبوری است؛ اما دریغ از آمادگی شورا و شهرداری برای پذیرایی از مسافران و گردشگران و بهره‌برداری مناسب از این فرصت، برای بهبود حال و روز شهر.»
او به یک مشکل دیگر اشاره می‌کند: «ساخت بیمارستان الوار گرمسیری اندیمشک کلی زمان و انرژی برد و امیدها برای مردم منطقه ایجاد کرد؛ اما حالا که کار تمام شده عملا راه‌اندازی آن دچار بن‌بست شده و برخی مدعی زمین بیمارستان شده‌اند. شورا و شهرداری هم از حل مشکل عاجز است.»
این کنشگر مدنی همچنین به تخریب و غارت امکان‌های مناسب گردشگری در منطقه (ازجمله منطقه فدک و پارک قلعه مختار) اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «در تمام این موارد، نبود یک شورای منسجم و توانمند محسوس است. همان‌طور که در موضوع سامان دادن وضع حاشیه‌نشین‌ها و یا مدیریت دستفروش‌های پرشمار شهر و متکدیان رو به افزایش، هیچ کار قابل اشاره و موثری صورت نگرفته است.»
مژگان، یکی دیگر از کنشگران مدنی شهر که پیگیر مسائل و مشکلات اندیمشک است و باخبر از فعالیت‌های شورا و شهرداری، می‌گوید: «بسیاری از مناطق اندیمشک، به خصوص مناطق ضعیف و سطح پایین به جهت اقتصادی، وضع نامطلوبی دارند. از کوی امیر و کوی لور بگیر تا کوی ولایت و کوی شهدا و کوی مهر. خیلی از اهالی این مناطق از حداقل امکانات شهری، مثل مدرسه و درمانگاه و زمین بازی و پارک محروم هستند. تنها چیزی که شورا و شهرداری به اینها داده، آب و برق است؛ آن هم اگر قطع نباشد و نشود، که اغلب به خصوص در فصل تابستان عادی می‌شود.»
او تاکید می‌کند که «اگر برخی تقابل‌ها و رقابت‌ها و جاه‌طلبی‌ها نبود و دعواهای شخصی و سیاسی به شورا و شهرداری کشیده نمی‌شد، جا و امکان برای کار بسیار بود. افسوس که زمان و فرصت مناسبی از دست رفت؛ نه فقط برای اعضای شورا و شهردار که برای مردم اندیمشک.»
بوی بد و عوارض زباله و فاضلاب
کوروش، مهندسی عمران خوانده و در یک شرکت خصوصی مشغول به کار است؛ او یکی از مشکلات مهم اندیمشک را بحث زباله و فاضلاب آن می‌داند. وی تاکید می‌کند که سال‌هاست این مشکل در اندیمشک وجود دارد و با وجود تمام وعده‌های مسئولان و ابراز نارضایتی شهروندان، هنوز راه‌حل علمی و تخصصی و ماندگار و بهداشتی برای آن ایجاد نشده است.
او توضیح می‌دهد که در پاییز سال 1391 بر اثر حجم بسیار زیاد زباله‌های شهری (اعم از ظرف یک‌بار مصرف و نوشابه و نخاله ساختمانی و مواد غذایی فاسد شده و …) برخی کانال‌های فاضلاب شهری در چند منطقه شهر گرفت و زندگی سالم و عادی هزاران اندیمشکی را از آن موقع دچار اختلال و تهدید کرد.
وی می‌افزاید که از آن سال تا حالا بحث طرح جامع فاضلاب شهری توسط مسئولان شهری و سازمان‌های مرتبط مطرح می‌شود، اما هنوز کار تمام نشده و بلکه پایان‌نیافته، متوقف شده است.
کوروش می‌گوید، پروژه تمام که نشده بماند؛ حفاری‌های صورت گرفته در سطح شهر خودش موجب بروز مشکلات جدید و جدی برای تردد شهروندان شده و با بارش باران، این مشکل چند برابر خودنمایی می‌کند و عوارض‌اش را به‌جای می‌گذارد.
وی همچنین به وجود زباله‌های انباشته شده در برخی نقاط شهر و جمع‌آوری و بازیافت بد و ضعیف آنها اشاره می‌کند و می‌گوید، واقعا معلوم نیست عوارض بهداشتی و هزینه‌های آن در زندگی و سلامت مردم چقدر است.
اگر ترکیب شورا و شهرداری عوض نشود…
سعید، یکی دیگر از شهروندان قدیمی و مطلع اندیمشک در توضیح وضع نامطلوب شهر توضیح می‌دهد که متاسفانه شهرداری کنونی وارث خیلی از مشکلات پیشین (ازجمله و بخصوص افزایش عجیب و غریب تعداد کارمندان شهرداری در شش سال 1384 تا 1390) است.
سعید با اشاره به سابقه اعتراض و اعتصاب برخی کارمندان شهرداری در واکنش به عدم پرداخت حقوق و مزایای‌شان، می‌گوید: «به نظر من، اگر بخواهیم غیرمنصفانه داوری نکنیم، بخشی از مشکل این است که دست شهرداری هم چندان پر نیست. بدهی‌های شهرداری ظاهرا به حدود 400 میلیارد ریال رسیده و شهرداری اندیمشک یکی از بدهکارترین شهرداری‌های کشور است.»
او همچنین اضافه می‌کند که «چنین وضعی وقتی علاوه می‌شود بر ناتوانی مدیریتی و بی‌کفایتی و دعواهای داخلی در شورا و شهرداری، حاصلش این می‌شود که شهر کمتر از انگشتان دو دست اتوبوس داشته باشد و وضع خیابان‌ها این‌طور غیرقابل دفاع باشد. در مواردی هم که شهرداری به خیابان‌ها رسیده، متاسفانه ترمیم و رنگ‌آمیزی و آسفالت، شامل مناطق خوب اقتصادی یا خیابان‌های در معرض دید عموم شده و نه بخش‌های محروم و ضعیف. بماند که کیفیت آسفالت هم خوب نیست و یک نوع روکاری و اقدام موقتی است و عملا صرف نه چندان مناسب بودجه.»
سعید تاکید می‌کند که «اگر تغییر جدی در ترکیب شورای شهر اندیمشک رخ ندهد، بعید است مدیریت شهری و اوضاع بد، بهبود یابد.»
کاستی‌ها با وجود پتانسیل خوب
اوضاع نامناسب اندیمشک درحالی کش یافته که چند هفته پیش، استاندار خوزستان ضمن اشاره به نرخ بالای بیکاری در اندیمشک (حدود ۳۴ درصد) آن را «نگران‌کننده» توصیف کرد و درعین‌حال افزود: «این منطقه با دارا بودن رودخانه‌های خوب، قرار گرفتن در مسیر آزاد راه شمال ـ جنوب و سایر ظرفیت‌ها در زمینه تولید ثروت حائز اهمیت است.»
استاندار خوزستان به نکته‌ی مهم دیگری نیز اشاره کرد: «رهاسازی پادگان‌های نظامی اطراف این شهرستان باید در دستور کار قرار گیرد چرا که زمین‌های در اختیار این یگان‌های نظامی نقش مهمی در ایجاد اشتغال دارند.»
این ملاحظه مهم، متاسفانه تاکنون توسط شورای شهر و شهرداری پیگیری نشده؛ درحالی‌که شورا و شهرداری می‌توانند با پیگیری قانونی، فرصتی جدید برای اهالی منطقه ایجاد کنند.
جالب اینجاست که فرماندار اندیمشک هم به ظرفیت‌های این شهرستان (ازجمله آب و خاک، معادن، راه‌آهن، و رودخانه‌های جاری) اشاره دارد؛ اما با تمام اینها، هنوز مدیریت شهری و نیز مسئولان منطقه نتوانسته‌اند چنان‌که باید این امکانات و پتانسیل را برای افزایش رفاه و بهبود سطح زندگی اهالی منطقه به کار گیرند.
بی‌تردید بهترشدن حال و وضع اندیمشک، بسیار زمان‌بر است. کم نیستند کنشگرانی در اندیمشک که معتقدند با تغییر ترکیب شورای شهر، و تخصصی و مردمی‌تر شدن آن، می‌توان از این نهاد مهم برای پیگیری خواسته‌های مردم شهر، اعمال فشار به سازمان‌های دولتی و مسئولان شهر و استان برای اقدام جدی، و همچنین بهتر کردن وضع شهر با تکیه بر امکان شهرداری استفاده کرد.
حال اندیمشک خوب نیست و انتخابات شوراهای آتی فرصتی برای کاستن از درد و رنج مردم منطقه و امکانی برای بهتر کردن شرایط زندگی در این شهر است؛ اگر مردم اراده کنند.
