درصحن: بررسی طرح استیضاح عباس آخوندی وزیر راه دولت حسن روحانی، بصورت خارج از نوبت، اگرچه با اعلام مخالفت دو فراکسیون امید و مستقل ها، از قبل شکست خورده بود و روشن بود که او در مقام اش ابقاء خواهد شد، ولی فرصتی شد برای نمایندگان و وزیر تا اطلاعات و آمار متفاوتی از وضعیت راهها، تصادفات رانندگی، و تصویری از بی خانمان ها در مجلس ترسیم کنند. این استیضاح قبل از فرصت ده روزه وزیر (فاصله اعلام وصول طرح استیضاح توسط هیات رئیسه تا طرح در صحن علنی) در صحن مطرح شد تا مجلس بتواند با خیالی آسوده وارد لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ شود. این آخرین لایحه بودجه ای است که حسن روحانی در دوره اول ریاست جمهوری اش، تقدیم مجلس کرده است.
استیضاح وزیر راه و رسیدگی به لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ تنها دستور کار مجلس در هفته اول اسفند سال ۱۳۹۶ نبود. بیشتر انرژی مجلس در هفته ای که اکثر استانهای کشور با بحران گرد و غبار، سیل، بهمن، آتش سوزی و معضلات آن دست به گریبان بودند، صرف برگزاری کنفرانس انتفاضه فلسطین در تهران شد. کنفرانسی که میلیاردها تومان از بودجه دولتی را در هر دوره از مجلس، می بلعد بی آنکه وضعیت فلسطین تغییر کند.
آخوندی و سه بار رای اعتماد
عباس آخوندی که اواخر مجلس نهم طعم استیضاح را چشیده بود، بار دیگر توسط نمایندگان اصولگرای مجلس دهم به پای میز استیضاح فراخوانده شد و توانست برای سومین بار از مجلس رای اعتماد بگیرد. او از استیضاحی جان سالم به در برد که از قبل به یک مانور تبلیغاتی می ماند، چراکه استیضاح وزرای دولت آنهم در شب انتخابات، مهمترین دستاوردی که می توانست برای استیضاح کنندگان داشته باشد، فرصت تبلیغات تخریبی علیه دولتی است که خود را برای دوره دوم آماده می کند. حمله همه جانبه اصولگرایان به سیاست ها و استراتژی های دولت روحانی در حوزه راه، شهرسازی و مسکن، بدون اشاره به کوتاهی های این وزارتخانه در اجرای قوانین مجلس در بهبود وضعیت راههای کشور و مسکن مستمندان، اگرچه با توضیحات وزیر و مخالفان استیضاح تا حدودی خنثی شد ولی اثرات آن را در انتخابات پیش رو باید بررسی کرد.
در ابتدای جلسه رسیدگی به استیضاح عباس آخوندی که با امضای ۳۴ نماینده مجلس اعلام وصول شده بود، محمد جواد ابطحی نماینده اصولگرای خمینی شهر، هیات رئیسه مجلس را متهم به لابی گری برای به تعویق انداختن جلسه استیضاح کرد ولی علی لاریجانی رئیس مجلس با رد این اتهام، تاخیر در بررسی استیضاح را بدلیل تقارن با رسیدگی به لایحه برنامه ششم توسعه دانست.
محورهای استیضاح
استیضاح کنندگان، ناامنی موجود در شبکه ریلی، استفاده از نیروهای بازنشسته وزارت اطلاعات در حراست وزارت راه، نقش فرزند وزیر در قراردادهای این وزارتخانه، توقف اجرای مسکن مهر و کوتاهی در اجرای مسکن اجتماعی، انجام توافقات مخفیانه قرارداد خرید هواپیما و مطلع نکردن نمایندگان از جزئیات آن، عدم شفافیت در قراردادهای شرکت فرودگاه های کشور، چرایی توقف بررسی سانحه آنتونوف ۱۴۹ تهران-طبس، بعنوان مهمترین محورهای استیضاح مطرح شد.
محمد اسماعیل سعیدی که از جدی ترین طرفداران استیضاح آخوندی بود و پیش از این در مصاحبه های متعدد مواضع خود را نسبت به آخوندی اعلام کرده بود، با توضیح اینکه این استیضاح سیاسی کاری نیست، گفت: بسیاری از خانواده ها در حادثه قطار تبریز-مشهد، حتی به خاکستر عزیزانشان دست نیافتند. حادثه قطار تبریز-مشهد، مهمترین دلیل او برای استیضاح وزیر راه بود و البته نسبت به کوتاهی وزیر به مسکن مهر نیز اعتراض داشت.
ضرورت عذرخواهی مسوولان
صباغیان بافقی عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی نیز نسبت به عذرخواهی نکردن وزیر راه انتقاد کرده و می گوید: مسئولان قوه مجریه اگر در مسائلی مانند فساد، اعتیاد،املاک نجومی،اختلاس، آلودگی هوا، حقوق های نجومی و پلاسکو بنابر خواسته عمومی استعفا می دادند،جامعه وضع بهتری داشت.
آمار کشته های و معلولان جاده ای سال ۱۳۹۵
حسینعلی شهریاری نماینده زاهدان نیز با اشاره به آمار ارائه شده از سوی پزشکی قانونی، می گوید: به دلیل حوادث جاده ای در سال ۱۳۹۵ تاکنون ۱۶ هزار و ۳۰۰ نفر کشته و ۳۱۳ هزار نفر معلول شده اند. هزینه هایی که از بابت ناامنی جاده ها به سیستم بهداشت و درمان کشور تحمیل می شود غیر قابل جبران است. او ادعا کرد شناخت وزیر بهداشت از جاده های کشور از شناخت اخوندی وزیر راه بیشتر است.
نقش فرزند وزیر در قراردادهای وزارتخانه
نادر قاضی پور نماینده ارومیه اولین اراده وارده به وزیر راه را استفاده غیر قانونی از بازنشستگان در این وزارتخانه عنوان کرد و به نقش فرزند و بستگان درجه یک وزیر در قراردادهای این وزارتخانه پرداخت. او خطاب به آخوندی می گوید: شما قبل از تصدی گری در وزارت راه تعداد زیادی شرکت داشتید که تولید ثروت می کردید که از این بابت از شما گلایه ای ندارم اما شما لیست اموالتان را به قوه قضائیه ارائه داده اید یا خیر؟
وی یادآور شد:از زمانی که وزیر شدید دوستان و شرکاء از جمله آقایان انصاری ها، محمدهادی احمد آخوندی، خانم ها نفیسه و ریحانه رسولی و سیدمحمد صدر هاشمی نژاد و باجناق آقای حمید همدانی به ویژه آقای اصغر فقید کاشانی به طور مستقیم یا دست دوم از کارهای عملیاتی استفاده کرده اند یا خیر.
قاضی پور افزود: عملکرد آقای فقید کاشانی در بانک مرکزی را یادتان نرفته است ایشان با شما شریک شده اند بدون آنکه از شرکت ها استعفا دهند شما در 26 بهمن 92 به عنوان رئیس هماهنگی طرح های سرمایه گذاری وزارتخانه به وی حکم مشاور دادید و بعد از آن ایشان چندین شرکت تاسیس کردند حال از وزیر اطلاعات نیز سوال دارم که چرا با این موارد برخوردی نکردید.
این نماینده مردم در مجلس دهم افزود: افراد درجه یک وابسته به شما در وزارتخانه همگی چندین شرکت دارند و عضو هیأت مدیره آن شرکت ها فعالیت می کنند. در شرکت کمیسون سهامی خاص از معاونان و مدیرکل چندین نفر عضو هیأت مدیره هستند از سوی دیگر در کمیسیون فرمودید که فرزند شما هیچ شرکتی ندارد در حالی که شرکت های زیادی از سوی فرزند شما اداره می شود از جمله شرکت هایی همچون خانه شیراز به نام محمدهادی و احمد آخوندی به عنوان اولین مدیران شرکت و رئیس هیأت مدیره فعالیت می کنند که بگویید ایشان با شما چه نسبتی دارد.
قاضی پور تاکید کرد: در خیابان قیطریه نبش جهان تاج بنیاد مسکن را به چه کسی داده اید. مسکن 40 میلیاردی را به 200 میلیون تومان داده اید آیا منزل فوق به آقای محمد هادی احمد آخوندی اختصاص یافته است.
این نماینده مردم در مجلس دهم گفت: مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی زیرمجموعه شما حدود 15 هزار یورو برای ماموریت 11 روزه خود به خارج را برنگرداند، آقای سعیدی نژاد 220 میلیون تومان حق ماموریت گرفته است؛ می گویند ساختمان سازمان بنادر که در سال 82 خریداری شده در مدرس شمال با مبلغ 600 میلیون تومان بازسازی و شما آن را دفتر خارج از وزارتخانه کردید.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی افزود: در کنار این استیضاح بیش از یک گونی اسناد آمده که متاسفانه همه آن دارای مسئله بوده است شرکت آریا بنادر ایرانیان قرارداد 430 میلیون دلاری بسته است که در اولین پرداخت 110 میلیون تومان برای تاسیس شرکت پرداخت کرده است؛ آقای آخوندی لیسانس علوم قضایی به عنوان مدیرکل تامین نگهداری بنادر چه حکمی دارد؟ قرارداد اولیه در سال 89 برای 48 دستگاه ترانستینر با شرکت های خارجی، 107 میلیون دلار بود که به علت تحریم لغو شد اما همچنان شرکت ها پابرجا است که همان قرارداد را با 104 میلیون دلار تنها برای 12 جلسه بسته شد.
پاسخ وزیر راه
عباس آخوندی که به نظر از رای اعتماد مجلس مطمئن بود با خونسردی به تعدادی از پرسش ها پاسخ گفت. او با بیان اینکه هفته پیش لایحه ۳۰۰ میلیون دلاری توسعه فرودگاه مشهد و طرح احداث آزاد راه تبریز-مرند را به دولت تقدیم کرده، می گوید: با وجود استیضاح تمام حواس ام در این هفته معطوف به این بود که از وظایف وزارتخانه غفلت نکنم.
او که در جلسه استیضاح از سوی جهانگیری معاون اول رئیس جمهور همراهی می شد، از تقدیم مصوبه مسکن اجتماعی به هیات دولت در هفته قبل خبر داده و می گوید: برای تکمیل پروژههای موجود در دست اقدام 170 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
آخوندی با بیان اینکه برای دستیابی به تمام اهداف برنامه 5 ساله ششم توسعه و چشم انداز 1404 باید با انگاره جدید اقتصادی وارد شد می گوید: در 3 سال اخیر 13 هزارمیلیارد تومان در بخش زیرساختها سرمایه گذاری غیردولتی جذب کردم که در تاریخ وزارتخانه چنین رقمی بی سابقه است.
آخوندی با بیان اینکه از ۴۹ فرودگاه کشور فقط ۹ فرودگاه فعال است، برخی از فرودگاههای کشور را به گورستان هواپیماهای فرسوده تشبیه کرد و گفت صنعت هواپیمایی ایران نیازمند نوسازی اساسی است. او قراردادهای امضا شده با بوئینگ و ایرباس را از دستاوردهای مهم برجام خواند و گفت ما تمام توطئه های صهیونیست ها را خنثی کردیم.
آخوندی با عذرخواهی به خاطر حوادث پیش آمده از مردم، از استعفای خود در روز حادثه خبر داد و گفت رئیس جمهور با استعفای مخالفت کرد.
غلامرضا تاجگردون رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز در دفاع از وزیر به بررسی نقش فرزند آخوندی در قراردادهای این وزارتخانه و امکان فساد در این قراردادها پرداخت و گفت اگر امکان فساد مالی یا فساد مدی وجود داشت قطعا خودم را به امثال آخوندی نمی فروختم و در موافقت با وی سخن نمی گفتم.
در نهایت پس از یک روز بحث جدی میان موافقان و مخالفان استیضاح، همانطور که پیش بینی می شد آخوندی با رای اعتماد اکثریت نمایندگان در مقام خود ابقا شد. ۱۷۶ نماینده به استیضاح آخوندی رای مخالف و ۷۴ نفر رای موافق و ۵ نفر رای ممتنع دادند. این در حالی است که در روز رای اعتماد، ۱۵۹ نماینده به آخوندی رای اعتماد داده بودند.
تصویب کلیات لایحه بودجه سال ۹۶
رسیدگی به لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ دومین موضوع مهم مجلس در اولین هفته اسفند ماه بود. ابتدا کلیات این لایحه که پس از چکش کاری در کمیسیون تلفیق بودجه به صحن علنی آمده بود به بحث و بررسی گذاشته شد.
مسعود گودرزی، حسینعلی حاجی دلیگانی، محسن کوهکن، مصطفی کواکبیان، نادر قاضی پور، سید جواد ابطحی، عبدالرضا عزیزی، عین الله شریف پور، مهرداد لاهوتی، محمودی شاه نشین در مخالفت با کلیات لایحه بودجه و عزیز اکبریان، غلامرضا کاتب، رحیم زارع، علی اصغر یوسفنژاد، غلامعلی جعفرزاده، شهباز حسنپور، اسدالله عباسی، رضا انصاری، عباسعلی پوروافرانی و محمد فیضیدر موافقت با کلیات بودجه صحبت کردند.
بی عدالتی در توزیع منابع مالی، غیرواقعی خواندن ردیف های بودجه و افزایش وابستگی بودجه دولت به درآمد نفت، عمده ترین دلیل مخالفان بود. موافقان نیز توجه به اشتغال زایی و رفع مشکلات صندوق بازنشستگی و پرداخت دیون دولت به سازمان تامین اجتماعی را از نقاط مثبت لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ دانستند. کلیات لایحه در نهایت با رای موافق ۱۱۱ نماینده مجلس به تصویب رسید تا نمایندگان بتوانند وارد جزئیات لایحه شوند. رسیدگی به این لایحه در مجلس بصورت تمام وقت ادامه خواهد داشت.
در بودجه سال ۱۳۹۶ قیمت هر بشکه نفت ۵۵ دلار پیش بینی شده و قیمت دلار ۳۳۰۰ تومان تعیین شده است. قیمت دلار در بودجه سال ۱۳۹۵ مبلغ ۳۰۰۰ تومان تعیین شده بود.
کنفرانس انتفاضه فلسطین-میراث مجلس ششم
رئیس و نمایندگان مجلس در هفته ای که ایرانیان با گرد و غبار، سیل، بهمن، بسته شدن جاده ها به دلیل بارش شدید برف، آلودگی هوا و آتش سوزی های پراکنده دست به گریبان بودند، بیشترین انرژی خود را صرف برگزاری ششمین دوره کنفرانس بین المللی انتفاضه در تهران کردند تا تمام قد در کنار مبارزان فلسطینی بایستاند. اولین دوره کنفرانس انتفاضه به ابتکار مجلس ششم و نمایندگان اصلاح طلب آن همچون محتشمی پور، کروبی، هادی خامنه ای و … برگزار شده بود. علی لاریجانی رئیس مجلس، بعنوان میزبان این کنفرانس دو روزه، در مراسم اختتامیه با بیان اینکه راهی جز مقاومت وجود ندارد، گفت: باید با وحدت جهان اسلام مانع از تنفس مصنوعی رژیم صهیونیستی شویم.
شرکت کنندگان در این کنفرانس، در روز پایانی تهدید کردند که اگر سفارت امریکا در اسرائیل به بیت المقدس منتقل شود، سفارتخانه های خود در واشنگتن را تعطیل خواهند کرد.
مجلس در هفته آینده در صورت اتمام لایحه بودجه سال ۱۳۹۶، به بررسی ایرادات شورای نگهبان به لایحه برنامه ششم توسعه خواهند پرداخت.