روزنامه ابتکار – پویان خوشحال: روزانه در سراسر کشور آتشسوزیهای کوچک و بزرگی رخ میدهد که در تمام آنها با توجه به گفتههای مراکز آتشنشانی، ماشینهای آتشنشانی در کمترین دقیقه پس از اعلام به محل حادثه رسیده و سعی در خاموش کردن آن داشتند که بر اساس آمار ارائه در این امر موفق بودهاند اما تا رسیدن تجهیزات لازم زمانی به طول میانجامد که آتش منتظر این تجهیزات نمیماند. در روزهای گذشته که بارش برف بیشتر استانهای کشور را سپیدپوش کرد و استفاده از سیستمهای گرمایشی به دلیل قطع برق و گاز جان دوباره گرفت؛ میزان آتشسوزیها نیز به همان اندازه افزایش یافت. در فیلم کوتاهی که از یکی از واحدهای ساختمانی مرکز استان گیلان در فضای مجازی پخش شد، واحدی از یک آپارتمان چهار طبقه در آتش میسوزد و ماموران آتشنشانی درپشت ساختمان تنها نظارهگر سوختن ساختمان هستند. آتشسوزی که بار دیگر واژه مهیب را بر روی زبانهای میآورد و از کمبود برخی تجهیزات مانند نردبان آتشنشانی نه تنها در رشت بلکه سایر شهرستان ها خبر میدهد.
از سوختن و فروریختن پلاسکو هنوز یک ماه نمیگذرد. با توجه به این موضوع که شهرداریها وظیفه تامین سازمان آتشنشانی را به عهده دارند، تجهیزات در کنار آموزش آتشنشانها حرف اول را میزند. با توجه به فیلم منتشر شده تجهیزات دو آتش نشان حاضر در صحنه که در پشت ساختمان حضور داشتند، تنها یک نردبان(که ارتفاع آن به محل آتش سوزی نمی رسید) و یک شلنگ آتش نشانی که گویا هنوز آب در آن جریان نداشت، بود. به جرات میتوان گفت تمام سخنگوها و روابط عمومیهای آتش نشانی در آتش سوزیهای کشور، مدعی هستند که در کمترین دقیقه به محل آتشسوزی رسیده اند، اخبار منتشر شده در رسانهها گواه این موضوع است. به طور مثال در آخرین آتشسوزی فاجعه آمیز کشور که در شهر تهران و در ساختمان پلاسکو صورت گرفت، ملکی، سخنگوی آتش نشانی عنوان کرده بود که آتش نشانها در کمتر 3 دقیقه به محل حادثه رسیدند.
هرچند با توجه به اینکه در بسیاری از آتشسوزی ها تجهیزات کافی به همراه آتشنشانها نیست، گروه اعزامی اولیه تنها سعی در تخلیه ساختمان دارند و این امر که در همان ابتدا بتوانند آتش را اطفاء کنند وجود ندارد؛ مانند آنچه در آتشسوزی شهر رشت میتوان دید. به عبارت دیگر سرعت عمل تحسین برانگیز آتشنشان ها در حضور به موقع در محل حادثه به انتظار چندین دقیقهای برای رسیدن تجهیزات تبدیل میشود. هرچند آتش زبان انتظار را نخواهد فهمید و زبانه کشیدن را ادامه میدهد تا همه چیز را تبدیل به خاکستر کند.
حواشی یک آتش سوزی
یک سال از آخرین آتشسوزی مهیب در بازار رشت که میگذرد، رسانه ها به آن مهیب گفتند چرا که دو واحد تجاری را کامل سوزاند و به دلیل ساختار سنتی بازار رشت کار برای آتشنشان ها دشوار شده بود. حال با گذشت یک سال از آن حادثه، یک بار دیگر فیلمی منتشر میشود که آتش نشان ها به آتش نگاه میکنند و هیچ اقدام دیگری از دست آنها بر نمی آید. در جلسه ای که شورای شهر رشت پس از آتشسوزی اخیر و همزمان در روزهای بحران بارش برف برگزار کرده، رئیس شورای شهر رشت در ارتباط با فیلم منتشر شده در فضاهای مجازی گفته بود: « این فیلم از نمای اصلی ساختمان گرفته نشده و نشان دهنده تلاش و عملیات آتش نشانان مانیست. البته با توجه به وجود برخی مشکلات ولی آتش نشانان ما آمادگی لازم را در حادثه داشتند.» هرچند مسعود کاظمی در ارتباط با «برخی مشکلات» حرفی به میان نمیآورد اما کانال های خبری استان گیلان از «نداشتن چکمه ایمنی آتش نشانی»، «نداشتن دستکش ایمنی» و «خراب بودن سیستم آبپاش ماشین آتشنشانان» که باعث سرایت آتش به طبقات بالاتر شد، خبر دادند. این آتشسوزی که در طبقه دوم آپارتمان مسکونی در خیابان شهید چمران( پشت صدا و سیمـا) در رشت رخ داده بود، حواشی زیادی را به همراه داشت. در ادامه حواشی این آتشسوزی روابط عمومی آتش نشانی کلانشهر رشت توضیحاتی را در ارتباط با ارائه کرد، به گزارش گیل خبر، در متن جوابیه سازمان آتش نشانی آمده است: « این در حالی است که نخستین افسر ارشد سازمان آتش نشانی ، سایر خودروهای ایستگاه با وجود انبوه بـرف در سطح خیابان با احتیـاط در کمتر از ۶ دقیقه به محل حـریق می رسند و ساختمـانی را مشاهد می کنند که شعله های آتش از طبقه دوم آن زبانه می کشد از این رو با توجه به اینکه مهمترین اقدام در عملیات های امـدادی، نجات جان افـراد و سپس نجات امـوال آنان و حفاظـت از سرمایه های ملی است، در هنگام ورود خودروهای سازمان به محل حادثه، نیروها و خودروها ابتدا در جلوی نمای اصلی ساختمان مذکور توقـف نمـوده و از درب اصلی ساختمان عملیات خـود را آغاز کردند.» در ادامه مراحل چگونگی تخلیه ساختمان و مراحل اطفاء توضیح داده شده است. روابط عمومی سازمان آتش نشانی در توضیح مربوط به فیلم منتشر شده نیز آورده است: «همزمان تیم تهویه نیز با فنهای تخلیه دود نسبت به خارج کردن دود و گازهای متصاعده از حریق اقدام نمود. سپس در مرحله بعد تیم اطفای حریق (پس از رها شدن افراد) نسبت به اطفای کامل حریق ساختمان یعنی از مقابل درب ورودی آن تا محل بالکن اقدام نمود که در دقیقه ۳ فیلم نیز، تصویربردار با تـوجه به عـدم برخـورداری از تخصص لازم، به آن اذعـان دارد. در واقع آن لحظه از عملیات (اطفای حریق بالکن ساختمان) پایان فرآیند اصلی عملیات توسط نیروهای عمل کننده از نمای اصلی بوده و انجام عملیات بهینه یعنی امداد و نجات و اطفای حریق، به انتها رسیده و حضور نیروی عملیاتی این سازمان بر روی نردبان و اقدام به اطفای حریق توسط وی از سمت بالکن صرفاً جنبه پشتیبانی داشته و تحت فرمان فرمانده اش برای آغاز مرحله پشتیبانی از نمای پشتی بوده و لاغیر گرچه باید اذعان کرد مکان گزینی و شیوه استقرار این نیروی پشتیبان به دلیل عدم رعایت موازین ایمنی و ریسک در حین امداد رسانی صحیح نیست اما باید توجه داشت اصل ماجرا چه بوده است . از این رو نه تنها ضعفی صورت نگرفته است بلکه آتش نشانان به وظیفه و رسالت ذاتی خود در امر امدادو نجات و اطفای حریق بهنگام، برای جلوگیری از تلفات جانی و مالی اقدام نموده اند. بدیهی است ضرورت کاذبی که در فیلم به مخاطب القاء شده به دلیل نگاه تک بعدی و نقد غیر فنی حادثه و عدم اشراف به تمامی اضلاع و ابعاد آن میباشد.»
مدیریت شهری توان رفع بحران را ندارد
شهرستان رشت به عنوان یک کلانشهر و همچنین مرکز استان گیلان این روزها درگیر برف شده است. برفی که پیش از بارش از طرف هواشناسی هشدارهای مربوط به آن داده شده بود. قطعی برق و بسته شدن خیابان های داخلی شهر و همچنین سقوط تعداد زیادی از درختان در حاشیه خیابان موجب خسارت های به مردم این شهر شد. گفتنی است بارش برف در این شهر به 24 ساعت نیز نرسید. رئیس شورای شهر رشت در جلسه ای که به توضیح در ارتباط با آتشسوزی پرداخته بود، با انتقاد از نگاه غیر منصفانه برخی رسانهها از نشست بحران شورای شهر گفت: «البته آنچه مشخص بود در این روزها نشان داد مدیریت شهری توان رفع بحران را ندارد و علت اساسی آن عدم به روز بودن دستگاه های لجستیگ و ماشینهای برفروب و … است.» مسعود کاظمی گفته بود: «برفی یک روز بارش داشت، نشان داد اگر خدای نکرده بحرانی همچون پلاسکو در رشت اتفاق بیفتد، مدیریت شهری به کندی میتواند رفع بحران نماید.» رئیس شورا با اشاره به بررسی بودجه پیشنهادی شهرداری برای سال آتی، تاکید کرد: لازم است در بودجه سال آتی خرید دستگاه های جدید بخصوص خرید نردبان آتش نشانی کد دار شود. در حالی کلانشهر رشت درسال آتی تصمیم به افزودن خرید نردبان آتشنشانی کددار را دارد که در بودجه سال آینده این شهر مواردی همچون «کمک ۹۰میلیون تومانی جهت اعزام راهیان نور» و«کمک ۵۰ میلیون تومانی به هیات شطرنج در برگزاری مسابقات شطرنج خزر» نیز افزوده خواهد شد. این صدا که هیچ آتش نشانی تمام امکانات را داراست و نیازی به تجهیزات جدید ندارد، صدای مشترک بسیاری از نمایندگان آتش نشان در کشور است، هرچند مصاحبه با آتش نشان ها این موضوع را رد می کند اما به عنوان شاهد تصاویری که از حوادث مربوط به آتش در ارتفاع منتشر می شود، می تواند به خوبی این موضوع را نشان دهد که تجهیزات در آتش نشانی ها کافی نیست و آتش نشان ها در این بین بی تقصیر ترین هستند. شاید شهرداری ها به عنوان متولی باید در این امر گام بردارند تا حوادث اینچنینی همانند حضور زودهنگام آتش نشان ها در صحنه حادثه در همان دقایق اول محار شود.