درصحن-شوراها- کوێستان شادمانی: مهاباد زمستان سردی را تجربە می کند. مبلغ قبض گاز سر بە فلک کشیدە است، چراکە تصاعدی حساب می شود. سرمای بیشتر، مصرف بیشتر، قبض سرسام آورتر. اجارە بهای یک خانە بسیار معمولی حداقل پانصد هزار تومان است. گوشت قرمز کیلویی سی و پنج هزار تومان و یک کیسە برنج دە کیلویی چهل و سە هزار تومان قیمت دارد. برای خرید یک کاپشن معمولی باید یکصد و پنجاه هزار تومان پرداخت.
بهمن، رفتگر سی و سە سالە محلەمان سە فرزند دارد. همسرش خانەدار است. حقوق رفتگری بهمن تنها منبع درآمد این خانوادە پنج نفرە است، اما او شش ماه است کە حقوق نگرفتە است. با وجود عدم دریافت حقوق هر روز صبح خش خش جارویش را از پنجرە اتاقم می شنوم. گاهی انگشتان یخ زدەاش را کە از سوراخ های دستکش پارە اش بیرون زدە با بازدم خود گرم می کند و با چهرەای غمگین بە جاروی خیابان ادامە می دهد. از او پرسیدم آیا درست است کە شهرداری ماه هاست حقوق کارکنان را پرداخت نکردە است؟ می گوید: «بلە، شش ماه بیشتر است حقوق نگرفتەام. دائم از این هفتە بە آن هفتە ارجاع می دهند. اوضاع مالی مان خراب است. دیگر مغازه دار محله، به من نسیه نمی دهد چون میزان بدهی چند ماه گذشتەام بسیار زیاد شده و چوب خطم پرشده است. حالا نمی دانم از کجا برای منزل خواروبار تهیه کنم؟ اصلا با کدام پول بخرم؟ واقعا نمی دانم چه کار کنم!»
وقتی می پرسم چرا شغلش را عوض نمی کند و دنبال کار دیگری نمی گردد، ناله کنان می گوید: «کدام شغل؟ مگر کار پیدا می شود؟ همین را هم رها کنم، معلوم نیست دوبارە بتوانم جایی استخدام شوم. دست کم امیدوارم بلاخرە پولمان را می دهند. بروم کولبر شوم مثل برادرم کە روی مین رفت و کشتە شد؟ بیچارە بچە نداشت، اگرنە الان مسئولیت بچەهای او هم بە دوش من می افتاد.»
بدهی شهرداری به تامین اجتماعی و ایجاد مشکلات بیمه ای برای کارکنان
احمد کارمند شهرداری است. بە گفتە او مدت شش ماه است که حقوق دریافت نکرده و طی این مدت تنها یک میلیون تومان به حسابش واریز شده است. احمد بە درصحن گفته: «شهرداری مهاباد با بیمه پرسنل اش هم دچار مشکل شده، چونکە به سازمان بیمه تامین اجتماعی بدهکار است و هر روز جریمه دیر کرد بدهی سنگین تر می شود. فرزند شش ماهەام نیاز به عمل جراحی داشت. مجبور شدم از فامیلم پول قرض کنم، چون از یک طرف شهرداری حقوقم را ندادە بود و از طرف دیگر دفترچه تامین اجتماعی ام دیگر اعتبار ندارد. همە هزینەهای عمل را مجبور شدم خودم با پول قرضی پرداخت کنم.»
قبلا در دی ماه رئیس شورای شهر مهاباد گفتە بود: «طبق آخرین جلسه ای که با شهردار داشتیم، حقوق حدود چهار الی پنج ماه پرسنل شهرداری واریز نشده و در ۱۲ دی ماه به صورت علی الحساب یک میلیون تومان به حساب نیروهای رسمی، قراردادی، پیمانی و کارمعین از سوی شهرداری واریز گردیده است. برای بقیه حقوق هم بلافاصله بعد از دریافت تسهیلات، چهار میلیارد تومانی حقوق حداقل دو ماه و بیمه های معوقه پرداخت خواهد شد.»
راهکار شهرداری و مخالفت شورا
شهردار مهاباد برای برون رفت از بحران حقوق معوقه کارکنان، فروش مغازه های بازار تاناکورا را به مزایده گذاشته است تا بتواند با درآمد حاصله، حقوق معوقه را پرداخت کند ولی شورا با این طرح مخالف است و می گوید بدهی نباید دلیل حراج اموال شهرداری باشد.
بازاراچه تاناکورا با مساحت ۸ هزار متر به قیمت ۱۵ میلیارد تومان به مزایده گذاشته شده است. این بازار ۲۴۴ مغازه دارد. قیمت پایه برای ثبت نام در مزایده برای هر مغازه ۲ میلیون تومان اعلام شده و تاکنون ۱۰۰۰ متقاضی با پرداخت این مبلغ در مزایده شرکت کرده اند.
صلاح کردستانی شهردار مهاباد گفتە این مزایده تنها جهت پرداخت حقوق کارکنان خواهد بود.
با وجود بدهی شهرداری، رئوف سیدی رئیس شورای شهر با حراج املاک شهرداری مخالف است. او گفتە است: «ما بایستی املاک شهردای را ارزش بدهیم و نگذاریم حراج گردد. اگر هدف ارزان فروشی املاک شهرداری بود کە شهرداری اکنون با مشکل پرداخت حقوق روبرو نبود.»
چرا درآمد شهرداری افت کردە است؟
شهرداری مهاباد در سال های گذشته، از نظر درآمد و ساخت و ساز شهری و همچنین عمران و آبادانی با رشد چشم گیری روبرو بود، اما در دو سال گذشته با افت بسیار شدید درآمد ساخت و ساز، مواجه شده است. بە نظر می رسد کە مهاباد یک دورە رکورد اقتصادی در معاملات ملکی را تجربە می کند کە این امر بە نوبە خود تاثیر بسیار منفی بر درآمد شهرداری داشتە است.
اقبال. م یکی از متمولین میانسال شهر است. از او پرسیدم کە چرا سرمایە خود را در شهرهای دیگر سرمایه گذاری می کند؟ او پاسخ می دهد: «مهاباد همچون برخی شهرهای مرزی دارای رونق اقتصادی نیست و بە عنوان منطقە تجاری شناختە نشدە است. اگر من سرمایەام را صرف خرید مغازە از پاساژهای بانە و سردشت کنم، و فقط بە اجارە این مغازەها اکتفا کنم، درآمد پرسودتری خواهم داشت تا اینکە اینجا پاساژ بسازم و مغازەهایش خالی و بی مستاجر بماند.»
یکی دیگر از علل افت درآمد شهرداری، ناتوان بودن شهرداری مهاباد در اخذ طلب هایش از اشخاص حقیقی و حقوقی است. بنا بر گفتە رئیس شورای شهر، ادارە راه و شهرسازی، ۸ میلیارد تومان بدهی معوقە بە شهرداری دارد. همچنین برخی سازندگان برجهای تجاری از پرداخت قیمت کامل پروانە ساخت خودداری کردەاند.
علی رغم وعدەهای مکرر شهردار و شورای شهر جهت پرداخت حقوق معوقە کارکنان شهرداری، هر هفتە و هر ماه سپری می شود اما از پرداخت کامل حقوق معوقە خبری نیست. معلوم نیست تکلیف کارکنان کم درآمدی کە زندگیشان تنها بە همین شغل وابستە است بالاخرە چە خواهد شد.
