درصحن- شوراها- سهیل مازنی: یکی از مشکلات زیست محیطی که مردم غرب استان مازندران با آن مواجه‌اند، به نتیجه نرسیدن پروژه نیروگاه زباله‌سوز نوشهر است. از نگاه بسیاری از ساکنان منطقه، این پروژه نیز مانند بسیاری از پروژه‌های مناطق شمالی کشور به دلیل بی‌تدیبری و سوء مدیریت مسئولین سالهاست که بی‌نتیجه مانده است. به راستی! دغدغه‌های محیط زیستی تا چه اندازه در اولویت مطالبات جامعه، و همچنین دستور کار مسئولین قرار دارد؟
عملیات ساخت نیروگاه زباله‌سوز نوشهر در اردیبهشت ماه سال ۹۰ با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست وقت در منطقه “پلهم کتی” این شهرستان آغاز شد و قرار بود که این پروژه ظرف مدت یکسال به بهره برداری برسد که اکنون با گذشت بیش از ۵ سال هنوز هیچ نتیجه‌ای حاصل نشده است.
این در شرایطی است که انبوه زباله‌های برجای مانده از مسافران و گردشگران در جنگل‌های بکر و سواحل دریای مازندران باعث نگرانی شهروندان این منطقه شده و آلودگی در این منطقه، روز به روز در حال افزایش است.
احمد یکی از شهروندان این منطقه است که در این زمینه با ما هم‌کلام شد و گفت: «شهرهای نوشهر و چالوس به شدت به زباله‌سوز نیاز دارند و به دلیل رفت و آمد زیاد توریست‌ها به نوشهر زباله‌های زیادی تولید می‌شود که این زباله در جنگل‌ها و دریا ریخته می‌شود، و حتی دیده شده که در منطقه شهری هم زباله‌های فراوانی وجود دارد. همین مساله باعث آلودگی بیش از حد شهر شده است.»
او از تاخیر در پیگیری این مشکل توسط مسئولان گله‌مند است و می‌گوید: «مسئولین سالهاست که این مشکل را می‌بینند ولی کسی تا مدتی پیش پیگیری نمی‌کرد. آنها می‌گفتند که کمبود بودجه داریم. مدتی است که اعلام کرده‌اند که برای راه‌اندازی پروژه بودجه تعلق گرفته و تا سال آینده این مشکل برطرف می‌شود، امیدواریم که مانند دفعات گذشته سراب نباشد.»
زباله‌های بیمارستانی
احمد از زباله‌های بیمارستانی هم نگران است و یادآور می‌شود: «حتی بیمارستا‌‌ن‌ها هم زباله‌سوز ندارند و همه می‌دانند که زباله‌های بیمارستانی آلودگی زیادی دارند و باعث مریضی می‌شود. حداقل به فکر کودکان باشند، آنها چه گناهی دارند، چرا آنها باید تاوان مدیریت اشتباه را بدهند، امیدواریم این مشکل بزودی حل شود.»
به دلیل سوء مدیریت شهری گستره جنگل‌های شمالی کشور به محل دفع زباله تبدیل شده است. همچنین شیرابه ناشی از تخلیه زباله باعث از بین رفتن بسیاری از گونه‌های گیاهی این منطقه شده است.
محل دفع زباله این مناطق به دلیل عبور و مرور انبوه مسافران، پاسخگوی انبوه زباله‌های تولیدی نیست، در حالیکه مقادیر بسیاری از فاضلاب‌های انسانی و شیرابه زباله وارد رودخانه «مالشک» و دریای مازندران شده و باعث آلودگی و آسیب رساندن به آبزیان منطقه شده است.
آلودگی و تاثیر آن بر کسب و کار
افزون بر این، معضل آلودگی و نبود نیروگاه زباله سوز بر رونق کسب و کار برخی از شهروندان نیز تاثیر گذاشته است. خانم حسنی که ساکن نوشهر است در این زمینه می‌گوید: «همسر من صیاد ماهی است و به دلیل آلوده شدن دریا بین مردم این [شایعه] پیچیده است که ماهی‌ها آلوده شده‌اند، بخصوص ماهی سفید. تا قبل از اعلام این خبر درآمدمان خوب بود ولی از وقتی این موضوع عنوان شده، خرید ماهی کم شده و مردم می‌ترسند، دیگر کمتر ماهی می‌خرند.»
او می‌گوید: «می‌گویند ماهی سفید آلوده است و دیگر نخورید. مگر می‌شود اهل شمال باشید و ماهی سفید نخورید، خوب پس چه بخوریم؟ گوشت کیلویی ۳۰ هزار تومان، مرغ آنفولانزا دارد، ماهی آلوده است، خوب بهتر است بگویند لطفا بمیرید!»
خانم حسنی از کم‌کاری مسئولان در این زمینه گلمه‌مند است و می‌گوید: «مسئولین که خودشان درآمدهای بالا دارند دیگر به فکر صیاد و ماهی فروش و مردم نیستند، نمی‌گویند صیاد و ماهی فروش زندگی‌اش از خرید ماهی می‌چرخد، حداقل کاری کنیم از کار و زندگی نیافتد و قبل از آلوده شدن راهی پیدا کنیم. از کنار ساحل که عبور می‌کنیم آنقدر زباله ریخته شده که آدم از بوی بد آن حالش بد می‌شود. کاش کمی هم به فکر مردم بودند. الان دیگر درآمدی برای گذران زندگی نداریم، بچه‌های من چه باید بکنند؟ به آقایان بگویید فقط خودتان خانواده ندارید به قشر ضعیف هم فکر کنید.»
زباله سوزهای چینی و اعتراض شهروندان
با تمام این شرایط شهروندان این منطقه راضی به استفاده از زباله‌سوزهای چینی نیستند، آنها می‌گویند سال‌های ابتدایی این پروژه مسئولان زباله‌سوزهای چینی خریداری کردند که هیچ کدام استانداردهای زیست محیطی را نداشت و الان در شرایطی که حتی آبزیان این منطقه آلوده شده‌اند دیگر راضی به آلودگی هوا نیستیم. «اگر قرار باشد که نیروگاه زباله‌سوز مشکلی بر مشکلات‌مان بیافزاید با تمام وجود ایستادگی می‌کنیم.»
در دولت پیشین زباله‌سوزهای چینی که هیچ کدام استانداردهای زیست محیطی نداشتند خریداری شده بود، هرچند ادعای مسئولان در آن زمان متفاوت بود. برخی از مدیران شهرداری و مسئولان دولتی و استانی فقط به صرف تبدیل زباله به برق در پی ایجاد نیروگاه زباله‌سوز بودند که چینی‌ها دستگاه‌های زباله‌سوز غیراستاندارد و دست دوم خود را به ایران می‌فروختند.
واردات این دستگاه‌ها در حالی صورت می‌گرفت که عملکرد فرآیند نیروگاه زباله‌سوز چینی و ضررهای بوجود آمده از آن در این کشور موجب اعتراض مردمی این کشور شده بود. حال این سوال پیش می‌آید که وقتی مردم کشور چین خودشان برای استفاده از این زباله‌سوزها اعتراض کرده‌اند چرا ما استفاده کنیم؟
امیرعلی یکی از ساکنین شهر که از او در این زمینه پرسیدیم می‌گوید: «چند سال پیش اعلام کردند که زباله‌سوز چینی خریدند و بزودی نیروگاه زباله‌سوز راه اندازی می‌شود، اما از آنجایی شهروندان از همه مسائل خیلی زود باخبر می‌شوند متوجه شدیم که این زباله‌سوزهای چینی غیراستاندارد هستند. در اعتراض، زنجیره مردمی تشکیل شد و اجازه ندادند که این اتفاق بیافتد.»
امیرعلی نقل می‌کند که «مردم می‌گفتند در شرایطی که جنگل‌ها و دریاها آلوده شده‌اند، دیگر نمی‌خواهیم هوا هم آلوده شود.»
او هم تاکید دارد که «نداشتن زباله‌سوز مردم را خیلی اذیت می‌کند، آنهایی که خانه‌هایشان نزدیک دریا و جنگل است خیلی اذیت می‌شوند، زیرا تمام زباله‌ها در این مکان‌ها دفع می‌شود و بوی بد این مناطق گرفته است، ساکنان این مناطق هم از بوی بد ناراحتند و هم در معرض آلودگی و انواع بیماری‌ها قرار گرفته‌اند.»
بودجه تامین شد، آیا پروژه تکمیل خواهد شد؟
این در حالی است که علی نبیان معاون امور استانداری مازندران دی ماه سال جاری در گفتگو با ایرنا اعلام کرده است که «۲۰ میلیارد تومان اعتبار به پروژه نیمه تمام نیروگاه زباله سوز نوشهر اختصاص داده شده است که ۱۰ میلیارد تومان از سوی دفتر مقام معظم رهبری و مابقی از سوی دولت تدبیر و امید تامین شده است.»
این نیروگاه که قرار است علاوه بر امحای روزانه ۲۰۰ تن زباله حدود ۲ مگاوات برق در روز تولید کند و تمامی زباله‌های مناطق کلاردشت، مرزن آباد، چالوس، هچیرود و بخش ییلاقی و کوهستانی کجور به این منطقه انتقال داده شود، با تخصیص این اعتبار در سال ۹۶ به بهره‌برداری خواهد رسید. وعده‌ای که باید به انتظار تحقق‌اش نشست.
اما سوالی که پیش می‌آید این است که چه کسی پاسخگوی آلودگی بیش از اندازه این منطقه است؟ چرا در همه این سال‌ها در عمل اقدام تاثیرگذاری برای حل این معضل صورت نگرفته است؟ چرا اجرای پروژه مهمی که با سلامت و کسب و کار و محیط زیست شهروندان رابطه مستقیمی دارد، همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد؟ مدیران شهری می‌آیند و می‌روند، آیا باز هم با فرا رسیدن فصل انتخابات، این دغدغه قدیمی منطقه، به سوژه تبلیغاتی تبدیل خواهد شد؟ دیرکرد در اجرای درست و استاندارد پروژه‌های این چنینی، نه تنها سلامت و معیشت شهروندان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، که باعث آلودگی و آسیب به آبزیان و از بین رفتن جنگل‌های بکر شمالی خواهد شد. آیا صدای شهروندان به اعضای شورا و نمایندگان مردم در عرصه تصمیم‌گیری می‌رسد؟ یا «نوشدارو پس از مرگ سهراب‌ها» می‌رسد!
