درصحن-شوراها- روژیار مرادی: روند زنانه شدن چهره اعتیاد در سنندج و خطر آلوده شدن کودکان، شتابی دو چندان گرفته است اما تنها پاسخ شهردار و شورا به این بحران آسیب زا، کافی نبودن بودجه برای ساماندهی اوضاع نابسامان حاشیه نشینان سنندج است.
شهرک نایسر با جمعیتی بیش از هفتاد هزار نفر، مرکز فقر و اعتیاد درست در حاشیه شهر سنندج واقع شده است. آمار بالای معتادین و فروشندگان مواد مخدر و نبود امکانات فرهنگی و رفاهی، فقدان باشگاه های ورزشی و پارک های تفریحی، هم چنین ساخت و سازهای غیر استاندارد و غیر مجاز و رشد بی کنترل و غیر مترقبە جمعیت، این ناحیە را به منطقە خطرناکی از لحاظ بحرانها و معضلات اجتماعی تبدیل کردە است. بطوریکه “سید بهاالدین حسینی” رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر سنندج گفتە است: “در حال حاضر پنجاه و چهار درصد از مردم شهر سنندج در مناطق حاشیه‌نشین سکونت دارند.”
بیکاری و اعتیاد چنان در نایسر رواج یافته که رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر سنندج گفتە است: «در نایسر هزار معتاد و مواد فروش وجود دارد و البته این امری طبیعی است، چرا که اگر تمام بودجه شهرداری را صرف ساماندهی نایسر کنیم، سالانه نمی‌توان دە درصد از مشکلات آن را حل کرد.» پیش تر نیز شهردار سنندج گفته بود: «اگر بودجه چهار چاه نفتی را صرف نایسر کنیم، باز مشکلات آن به طور کامل حل نمی شود.» قابل ذکر است کە شهرداری سنندج از لحاظ رتبە بندی شهرداریها بر اساس در آمد در میان سی مرکز استان، با درآمد ۲۳٤ میلیارد تومان در رتبە بیستم قرار دارد. رتبە ناخوشایندی کە حکایت از فقر شهرداری این شهر دارد.
وفور مواد مخدر و گسترش اعتیاد زنان
وجود هزارنفر مواد فروش و معتاد در میان جمعیت هفتاد هزار نفری نایسر بە معنی وجود یک منبع آلودگی بە مواد مخدر بە ازای هر هفتاد نفر است. این مسئلە زنگ خطر آلوده شدن افراد بیشتری را به مواد مخدر به صدا در آورده است، چرا کە با توجە بە ازدحام جمعیت خانوادەها در مناطق فقیر نشین و آمار بالای بیکاری، اگر هریک از آنان با پنج نفر در ارتباط باشند، پنج هزار نفر دیگر را در معرض خطر وابستگی بە مواد مخدر و از هم گسیختگی خانوادگی قرار می دهند.
خرید مواد مخدر از نایسر برای مشتریان آن بسیار آسان و سهل الوصول است. وفور مواد مخدر قابل دسترس در این شهرک، مشتریان زن از مناطق مختلف را نیز بە خود جلب کردە است. در گذشتە گرایش زنان به مواد مخدر در سنندج و نیز در سطح استان کردستان بسیار کم بود، اما دسترسی آسان بە تهیە مواد مخدر در این بخش از شهر امکان رشد فزاینده گرایش به اعتیاد در زنان و به تبع آن سایر آسیب های اجتماعی متناسب با آن نظیر فروپاشی خانوادەها وافزایش کودکان بی سرپرست و بدپرست را فراهم آوردە است.
کاهش سن اعتیاد
سیروان محمدی از فعالین اجتماعی ضد اعتیاد بە «درصحن» گفته است: «متاسفانە میانگین سن اعتیاد در میان زنان سنندجی، بیست و یک سال است. مصرف مواد مخدر در میان زنان در استان افزایش چشمگیری داشتە بە طوری کە اکنون زنان تقریبا سه برابر سابق مواد مصرف می کنند. بیشترین مواد مصرفی هم تریاک، هرویین، حشیش و شیشه هستند.»
محمدی معتقد است اگرچە آمارهای رسمی اعتیاد زنان در کشور را ٦/۹ درصد عنوان می کنند، اما آمارهای غیر رسمی حکایت از بالاتر بودن این آمار، حتی در حد ۲۵٪ دارد.
لازم به ذکر است در حال حاضر استان کردستان دارای ٦٦ مرکز ترک اعتیاد با حدود ۱۲ مرکز اقامتی است و ۲۸٠٠ نفر تحت پوشش خدمات حمایتی هستند. کمال فتحی نماینده کمپ ترک اعتیاد بانوان سنندج گفتە است: «بیشترین آمار مراجعه کنندگان به این کمپ از شهرستان‌های اطراف است و بالاترین آمار بانوان معتاد متعلق بە شهرستان قروه است. پایین‌ترین سن افراد حاضر در این کمپ ۱۵ساله و بالاترین سن نیز ۵٦ ساله است.»
چرا زنان بە اعتیاد روی آوردەاند؟
سیما مدنی فعال حقوق کودکان در گفتگو با «درصحن»، دلایل گرایش به اعتیاد در دختران و زنان جوان را این چنین برمی شمارد: “با توجه به ساختار سنتی استان کردستان و تاثیر آن بر نحوه تربیت فرزندان دختر، نگاه فرودستی جنسیتی بە دختران موجب بروز تعارضات ذهنی بزرگ در سنین نوجوانی شان می شود. از طرفی جامعه توان برخورد مناسب و درست را با این تعارضات ندارد و از طرف دیگر این مسئله باعث بوجود آمدن خلاهای عاطفی عمده در دختران می شود. در سالهای اخیر به دلیل سهل الوصول بودن تهیه مواد مخدر در استان و هم چنین نبود آگاهی و عدم تجربه اجتماعی- ارتباطی در میان دختران جوان، گرایش بە مواد مخدر در میان آنان افزایش یافته است.”
وی همچنین عدم وجود آموزش های لازم و کافی در زمینه پیشگیری از اعتیاد در سنین کودکی و ضعف آموزش مهارت های زندگی را در گرایش به بزهکاری های اجتماعی و بخصوص اعتیاد بسیار مؤثر می داند و می گوید: «وجود معضل گسترش مواد مخدر در میان کودکان باید بە عنوان یک واقعیت تلخ بە رسمیت شناختە شود و برای آن سریعا چارە اندیشی کرد. انکار دردی را دوا نمی کند بلکە تنها منجر بە گسترش فاجعە می شود.»
زنانه شدن چهرە اعتیاد در استان کردستان و بخصوص در شهر نسبتا پر جمعیت سنندج، با مناطق حاشیە نشین فقیر یکی از معضلات جدی است که توجه فوری و آنی شورای شهر و مدیران دولتی استان را می طلبد. اعتیاد زنان، چهره زشت خود را در روی کودکان به نمایش گذاشته است. کودکانی که متکدیان حرفه ای شهر شده اند. امروزه در هر چهار راهی در سنندج با کودکانی مواجه ایم که به تکدی گری مشغول اند. کودکانی که یا به مواد مخدر آلوده اند یا در معرض آلودگی قرار دارند. اعضای شورای شهر بودجه محدود شهرداری را عامل این نابسامانی می دانند ولی توضیح نمی دهند برای جلب حمایت های مردمی و دولتی، جهت زدودن چهره اعتیاد از شهر چه کرده اند؟
