درصحن- شوراها- سلنا کریمی: نصب غیرقانونی ترانس های برق مجتمع های تجاری در پیاده رو، اعتراض گسترده فعالان مدنی بانه را در پی داشته است. آنها خواهان رسیدگی فوری شورای شهر و شهردار بانه و پاسخگویی در خصوص چرایی صدور مجوز نصب ترانس های برق در محل رفت و آمد مردم هستند. پرسشی که هنوز بی پاسخ مانده است.
شهرستان بانە در سالهای اخیر از لحاظ اقتصادی تحول چشمگیری داشتە است. البتە این تحول، ناشی از رونق صنعتی و احداث کارخانجات تولیدی نیست، بلکە ناشی از رونق تجارت و بازرگانی است. واردات و فروش کالاهای خارجی و نوسانات روابط سیاسی و بازرگانی ایران با همسایگان، عامل اصلی این رونق بوده است. شواهد نشان می دهد که رونق اقتصادی به بهبود وضعیت اقتصادی مردم بانه و البته نمایان شدن شکاف طبقاتی منجر شده است. در کنار طبقە تاجرانی کە با یک تماس تلفنی میلیاردها تومان معاملە می کنند، طبقەی فقیر کولبران نیز وجود دارند که برای لقمه نانی، بارهای سنگین را از مرزهای پر از مین رد کردە و در معرض خطر شلیک نیروی های مرزی قرار می گیرند.
تاسیس اماکن رفاهی و مجتمع های تجاری لوکس کە قادر بە جذب مشتریان و توریست های بیشتری از شهرهای ایران است بانه را به قطب اقتصادی استان کردستان تبدیل کرده است. بطوریکه امروزه بیش از صد پاساژ، دوازدە هزار مغازە و تعدادی هتل لوکس پذیرای میلیونها مسافر برای خرید کالا در این شهر است. این مسئلە بە تغییر چهرە سنتی شهر نیز منجر شده است.
اخیرا مسئلە تأمین برق مورد نیاز این مجتمع های تجاری، منجر بە التهابی در فضای جامعە مدنی بانە شدە است. دو پاساژ معروف شهر بە نامهای پاساژ شافعی و پاساژ آفتاب درخشان اقدام بە نصب ترانس های قوی برق در پیادەروها کردەاند. این اقدام موجب نگرانی شدید و عکس العمل جامعە مدنی بانە شدە است. فعالان مدنی ضمن انتقاد از نصب این ترانسها در معابر عمومی جویای پاسخ این پرسش هستند کە چرا علی رغم وعدە زیرزمینی بودن ترانس ها، پست هوایی احداث شدە است؟
کاوان سلامی از فعالان مدنی بانە از طریق شبکەهای اجتماعی و در«کانال بانە و جامعە مدنی» بە مسئلە ترانس های قوی برق پرداختە و می گوید: «ترانس مذکور که ۶۲۰ کیلو واتی است تنها یک چهارم آن متعلق به پاساژ آفتاب درخشان است و مابقی متعلق به اداره برق است که خود در خصوص چگونگی بکار گیری آن عمل خواهد کرد. طبق قانون برنامه پنجم توسعه ، اداره برق مکلف شده است شبکه برق رسانی کاملا زیرزمینی باشد، لذا این اداره باید طبق قانون امکانات لازم را به منظور احداث مکانی زیر زمینی جهت قرار دادن ترانس فراهم آورد ،اما نبود اعتبارات، اداره برق را از اجرایی کردن طرح باز داشته و عملا توپ را به زمین حریف منتقل کرده است.»
سلامی می افزاید: «شواهد نشان می دهد که تمام مکاتبات شهرداری در راستای احداث پست هوایی بوده است که البته بعد از پیگیری های بعمل آمده اداره برق اعلام می کند پست هوایی غیر قابل اجراست و از همه مهمتر سخنی در خصوص سیستم زیر زمینی به میان نمی آورد. آنچه تاسف آور است عدم اطلاع رسانی اداره برق است که تاکنون آگاهی لازم را در مورد غیر اصولی بودن راه اندازی ترانس در داخل پاساژها را متذکر نشده، بطوریکه اين پست برق اجازە جاي گذاری در داخل ساختمان مجتمع را ندارد تا زماني كه اداره برق امكان زيرزمينی بودن آنرا فراهم آورد.»
پرسش از مسئولیت شهردار و شورای شهر
فعالان مدنی بانە علاوە بر ابراز نگرانی از ترانس هایی که همچون قارچ سر بر آورده اند، نە تنها مالکان پاساژ و مسئولین ادارە برق، کە شورای شهر و شهرداری را بە نقد کشیدەاند. پارسا بانەای می گوید: «تکرار نصب ترانس‌های برق مجتمع‌های تجاری، به رغم اعتراضات مدنی، در «مجتمع آفتاب درخشان» دهن‌كجی آشكاری به تمام قوانین شهروندی، مدنی و اخلاقی است. عوامل مرتبط با اين قانون‌شكنی، مالکان حقیقی و حقوقی مجتمع، شورای شهر، مسئولین اداره برق، نهادهای نظارتی، فعالان مدنی و مردم شهر چه مسئولیت اجتماعی در قبال آن دارند؟ عدم مسئولیت پذیری در این رابطه به چه معناست و چه پیامدهایی در آینده خواهد داشت؟»
کاوان سلامی نیز اضافە می کند کە بی شک از شهرداری و در راس آن شهردار انتظار میرود مسئله را به جد پیگیری نمایند و دغدغه مردم را با برداشتن ترانس ها به آرامش تبدیل کند. شهرداری که حافظ منافع مردم است به هیچ عنوان نباید در این مورد نرمش نشان دهد.
پارسا به مسئولیت پذیری شهردار و شورای شهر نیز پرداختە و می گوید: «در پروژه آفتاب درخشان به دلیل اینکه شهرداری و شورای شهر از سرمایه‌گذاران هستند، مسئولیت مضاعفی متوجه ایشان است. شهردار محترم در چند ماه اخیر تلاش فراوانی کرده‌اند که خود را فردی فعال و دلسوز مردم بانه نشان دهد، آیا او در قضیه‌ی نصب غیرقانونی ترانس مجتمع آفتاب درخشان و مجتمع تجاری شافعی و همچنین تعرض ساختمان جدید الاحداث شورای شهر به پیاده رو، به مسئولیت اجتماعی خود عمل کرده‌اند؟ آیا همراهی و عدم جلوگیری از تخلفات انجام شده به معنای هموار کردن راه برای پایمال کردن قانون و حقوق شهروندان بانه‌ای نیست؟»
صلاحیت اعضای شورای شهر زیر سؤال
برخی از فعالان مدنی صلاحیت اعضای شورای شهر را زیر سوال بردەاند و نگران عدم توانایی اقدام قاطع آنها در مقابل تجار هستند. پارسا بانەای معتقد است کە اعضای شورای شهر که بی‌گمان تعدای از آنها خود را برای دور بعدی شورا کاندیدا خواهند کرد، باید از هم اکنون پاسخ گوی افکار عمومی باشند، چراکە عدم امانت‌داری از رأی مردم در این مورد و موارد مشابه قابل توجیه نیست. پارسا پرسیدە است کە «آیا کسانی که توان دفاع از حقوق شهروندان در برابر صاحبان زر و زور را ندارند، صلاحیت نمایندگی مردم در شورا را دارند؟ پیشنهاد بنده این است که شهردار و اعضای محترم شورا تا دوره مسئولیتشان به سر نیامده، آب رفته را به جوی بازگردانند و در احقاق حق شهروندان بر هم سبقت گرفته و کار حق را به انجام برسانند، باشد که رستگار گردند!»
یکی از استادان دانشگاه پیام نور از خطر نصب ترانس ها در معابر عمومی برای سلامت و بهداشت مردم نگران است. او به درصحن می گوید: «حیرانم کە بدانم اگر نصب ترانس در پیاده‌رو غیرقانونی است چگونه مجوزهای لازم توسط ادارە برق صادر شدەا ست؟ چگونە شورای شهر در مقابل چنین مسئلە ای ساکت است؟» او خواهان محاکمە متخلفین است.
مسئولیت پذیری فعالان مدنی و مردم
فعالین مدنی بانە بە جنب و جوش درآمدە و همدیگر را بە واکنش مسئولیت پذیرانە دعوت می کنند. پارسا بانە ای معتقد است کە: «سازش ناپذیری و عدم معامله بر حقوق مردم توسط فعالان مدنی، کمترین سطح مسئولیت‌پذیری اجتماعی ایشان است. تلاش در جهت آگاه‌سازی افکار عمومی، انتقال نارضایتی عمومی به مسئولان ذیربط، بهره‌گیری از اهرم‌های حقوقی و مقاومت مدنی مناسب و کارآ و در نهایت پیگیری منسجم، منظم و مداوم، بخشی از مسئولیت‌های اجتماعی فعالان مدنی است. در این میان از عموم مردم که صاحبان اصلی حق هستند، انتظار اعتماد و حمایت از اقدامات فعالان مدنی میرود. باور داشته باشیم که اگر ما شهروندان از اقدامات قانونی و به حق فعالان مدنی شهرمان در مسیر احقاق حق خویش حمایت همه جانبه نکنیم، در آینده دود این عدم حمایت و بی‌تفاوتی به چشم خود ما خواهد رفت و تضییع حق بعدی در مقیاسی بزرگ‌تر و فاجعه‌آمیزتر خواهد بود.»
پلمپ موقت مرکز خرید آفتاب درخشان
روز پانزدهم دی ماه پاساژ آفتاب درخشان از سوی واحد کنترل ساخت و ساز شهرداری بە علت عدم پرداخت بە موقع باقیماندە عوارض شهرداری پلمپ شد. این پلمپ کوتاه مدت کە در همان روز هم خبر رفع آن منتشر شد در حالی رخ داد کە پاساژ از روز یازدهم دی ماه بە علت قطع برق تعطیل شدە بود. کشمکش فعالان مدنی بر سر نصب ترانس برق قوی در پیادە رو همچنان ادامە دارد. باید دید کە آنان راهی برای بە ثمر رساندن یک اعتراض مدنی مسالمت آمیز و برچیدن ترانس های برق از معابر عمومی و انتقال آن بە فضاهای تعبیە شدە زیرزمینی را خواهند یافت یا نە؟
