درصحن: همزمان با تشکیل کمپین تغییر چهره مردانه مجلس برای جلب توجه عمومی به مسایل و حقوق زنان در ایران، جمعیت زنان مسلمان نواندیش نیز با برگزرای کنفرانسی خواستار تثبیت مشارکت سیاسی زنان در کشور شده است. در این همایش یک روزه شرکت کنندگان بر ضرورت افزایش و تثبیت مشارکت سیاسی، افزایش حضور زنان در مجلس و ایجاد تعامل بین انتخاب کنندگان و انتخاب شدگان برای استیفای حقوق زنان شده اند.
پیش از این زنان اصلاح طلب خواستار حضور گسترده زنان در عرصه انتخابات و اعلام کاندیداتوری شده بودند. آنها بر این باورند که تشکل های زنان باید با لیستی مستقل از گروههای سیاسی در انتخابات شرکت و برای افزایش کرسی های زنان در مجلس تلاش کنند. اختصاص بیست تا سی درصد کرسی های مجلس به زنان (حداقل ۵۰ کرسی) خواست فعالان زن در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی است.
روزنامه قانون سمینار جمعیت زنان مسلمان نواندیش را اینگونه روایت کرده است: فخرالسادات محتشمی پور، فعال حقوق زنان و دبیراجرایی این سمینار در ابتدای این نشست با اشاره به اقدامات صورت گرفته برای برگزاری این سمینار، گفته :مشارکت سیاسی زنان به صورت جدی وضعیت وخیمی در ایران دارد و طبق اعلام وزارت کشورنزدیک 3 درصد است، که باشأن وتواناییهای زنان ایرانی هیچ سنخیتی ندارد، متاسفانه بی توجهی مسئولان وضع را به این شرایط کشانده است.چراکه بایدفرهنگ سازی خیلی قبل ترها انجام می شد.
نظام انتخاباتی و کاهش حضورزنان
جواد اطاعت، استاد دانشگاه وعضوهیات علمی همایش دراین نشست با اشاره به آن که در برنامه ششم توسعه برای مشارکت زنان پیش بینی های مثبتی شده، گفته: کار پژوهشی در دانشگاه شهید بهشتی انجام دادیم تحت عنوان زنان وتوسعه پایدار، تا ببینیم نسبت پتانسیلی که زنان دارند چقدر در توسعه کشور ما تاثیر دارند، آمار بسیار پایین بود. درحوزه تئوریک درحوزه زنان بسیار کار شده است ولی درعرصه عمل نه. درعرصه عمل روزبه روزبرعکس عمل می شود. البته این اختصاص به حوزه زنان ندارد و درهمه حوزه ها همین است. این استاد دانشگاه تاکید کرد:اگربناست کشورتوسعه پیداکند 50 درصدپتانسیل زنهاهستند، اگرآنها را محروم کنیم کشوررا ازتوسعه محروم کرده ایم. وی افزود: درکشورهایی که احزاب فعال نیستند جایگاه خوبی برای زنان به وجود نمی آید، اما اگر احزاب فعال باشند و موظف باشند ازمیزان آرایی که به دست آورده اند به خانوم ها اختصاص داده شود، این کمک میکند که زنان بیشتر وارد پارلمان شوند. ما در برنامه ششم پیشنهاد دادهایم که احزاب موظف شوند فرضاً 30 درصد لیستهایشان را به زنان اختصاص دهند یا در حوزههای تککرسی هم یکسوم اعضایی که معرفی میکنند، خانم باشد.
اول حق راي، بعد بازيگري
الهه کولایی استاد دانشگاه ودبیرعلمی«سمینار زنان درتاریخ مجالس ایران»دراین نشست با اشاره پیشگامی زنان درمشارکت های سیاسی و اجتماعی چه قبل از انقلاب و چه بعداز انقلاب اسلامی، تصریح کرد: پیش از انقلاب اسلامی تلاش شددرچارچوب الگوهای غربی فضای مشارکت سیاسی زنان بهوجود آید. در واقع در دهه های 60 و 70 شاهدفمنیسم دولتی در ایران هستیم.وقتی به روند به دست آوردن حق رای دادن وحق انتخاب شدن درکشور های پیرامون نگاه میکنیم، میبینیم چون به صورت مکانیکی و وارداتی بوده،هردوهمزمان اتفاق افتاده است. اما در کشور های غربی فاصله ای بین حق رای دادن وحق انتخاب شدن وجود داشت، یعنی یک رابطه تعاملی بین ساخت اجتماعی وساخت سیاسی ایجاد شد. زنان ابتدابه نیروهای مطالبه گر تبدیل میشوندوحق رای می گیرند،بعدمی توانمندبازیگرباشند.
حقوق زنان مربوط به دوران قجر است
آبادیان، استاددانشگاه ودیگرعضو هیات علمی«سمینار زنان درتاریخ مجالس ایران»نیزدراین نشست،بابیان این که مباحثی مثل حقوق زنان، مثل بقیه مسائل ازجمله سابقه تشکیل احزاب و ان جیاوها وسندیکاهای کارگری،برمی گرددبه دوره مشروطه، افزود:حقوق زنان درذیل حقوق همه آحاد مردم معنا پیدا می کند، وقتی مردم حقوقی ندارند زنان هم ندارندطبیعتا،درحکم مشروطیت هم مظفرالدین شاه تشکیل مجلس را لطف خودش می داند،چیزی به نام حقوق اساسی وجود نداشت. وی افزود:دردوران مشروطیت حتی دیدگاه های بسیارمترقیانه مرحوم آخوند خراسانی و مرحوم نایینی فرق بسیار زیادی با مفاهیم امروزه دارد.آن هایی که ازانتخاب کردن وانتخاب شدن محروم بعد از انقلاب مشروطه محروم شدند،محجورین،صغار،بانوان و ورشکستگان به تقصیربودندکه آن دوره کسی راجع به این مسائل صحبت نکرد. یعنی به زعم آنان طبیعی بود که زنان این حقوق را نداشته باشند،مثلاروشنفکرانی مثل سیدضیابامشارکت مدنی زنان مخالف بودند. دلیلش این بود که تعریفی از حقوق ارائه نشده بود حقی که مردم گردن حکومت دارد و حقی که حکومت گردن مردم دارد.در ادامه این نشست دکتر روشنفکر، استاد دانشگاه تربیت مدرس در مورد مشارکت سیاسی زنان در کشورهای عربی گفت: در کشورهای عربی تمرکز اصلی روی سهمیه بندی و تبعیض مثبت بوده است. الجزایر بین کشورهای مسلمان بسیار موفق بوده است در مشارکت سیاسی زنان، رتبه دوم تونس است که سقف 30 درصد داشت.دوبی هم توانسته است مشارکت سیاسی زنان را به 22 درصد برساند. سقف مشارکت سیاسی زنان در جهان اسلام 16 درصد است با تمرکز بر سهمیه بندی.
پافشاري بر شعار 30درصدي
فاطمه راکعی، دبیرکل جمعیت زنان مسلمان نواندیش نیز در این نشست با بیان این که ما نمیتوانیم بگوییم شعاری غیر از شعار سهمیه 30 درصدی برای زنان داده نشود، زیرا هر کس حق دارد شعار خود را بدهد، گفت: تمامی جریان های سیاسی می توانند نظرات خود را در این خصوص بیان کنند. ما به عنوان طیف زنان اصلاح طلب با کمک مردان اصلاح طلب باید برای فرهنگ سازی عمومی و نهضت نام نویسی زنان شایسته تلاش کنیم و تلاش های ارگانیک سیاسی داشته باشیم. به صورت علمی باید ببینیم چه راهکارهایی برای حضور 30 درصدی زنان وجود دارد.مهندس آذر منصوری، عضو شورای مرکزی جمعیت زنان نواندیش و عضو هیات علمی«سمینار زنان در تاریخ مجالس ایران» نیز در این نشست گفت:دراین 36 سال واقعا رتبه شکاف جنسیتی بسیار بالا رفت در ایران که ناشی از یک غفلتی است که باید دلایلش را پیدا کرد. غفلت در برنامه های توسعه ما وجود دارد، هیچ ساختاری در نظام حقوقی ما برای مشارکت زنان دیده نشده است. امروز ما با انتخاباتی مواجهیم که مجبوریم به جامعه مدنی و احزاب اکتفا بکنیم.وی افزود:کشورهای دیگر پذیرفته اند که مشاركت سیاسی زنان امری نیست که خود به خود محقق شوند. باید تلاش دو سویه صورت بگیرد هم از طرف جامعه مدنی هم ساختاری حقوقی باید این مسئله در قانون لحاظ شود.