درصحن: شاید یکی از دلایل اصرار علی لاریجانی برای پابرجا ماندن تعطیلی سه هفته ای مجلس و مقاومت در برابر جریان مخالف توافقنامه هسته ای که خواستار تعویق تعطیلات تابستانی مجلس بودند، برنامه ریزی قبلی وی برای سفر به ایالات متحده به منظور شرکت در چهارمین دوره اجلاس روسای مجالس جهان بود.
لاریجانی از تعطیلات مجلس استفاده کرد و رهسپار نیویورک و مقرر اصلی سازمان ملل متحد شد تا در چهارمین دور اجلاس رؤسای مجلس عضو که با حضور 133 کشور با موضوع «صلح، دموکراسی و توسعه از نگاه مجلس» شرکت کند. همان طور که پیش بینی می شد حاشیه های سفر رئیس مجلس ایران به نیویورک از متن آن پررنگ تر شد.
دیدار با بان کی مون دبیرکل سازمان ملل، نایب رئیس مجلس فرانسه، رئیس مجلس عیان انگلیس، رئیس مجلس اندونزی، رئیس مجلس مالزی، رئیس مجلس عمان، رئیس مجلس سوریه و گفتگو با کریستین امانپور خبرنگار سی ان ان، از جمله مهمترین برنامه های رئیس مجلس ایران در مدت اقامت در نیویورک بود.
لاریجانی در این دیدارها و مصاحبه ها مواضع دو پهلویی درباره مذاکرات و توافق هسته ای ایران و 1+5 داشت. وی هر چند به طور کلی توافق ایران و غرب را «توافقی قابل قبول» خواند و گفت که باید به آن «مثبت نگاه کرد» اما لحن اظهاراتش در دیدار با مقامات پارلمانی کشورهای آسیایی به طور واضحی متفاوت با آن چه در دیدار با مقامات پارلمانی کشورهای نظیر فرانسه و انگلیس بیان می کرد، بود.
لاریجانی در دیدار با همتای اندونزیایی خود گفت که «ایران از ابتدا راه مذاکره را تنها راه حل مشکل می دانست و این غربی ها بودند که با تهدید و تحریم سعی داشتند ملت ایران را تحت فشار قرار دهند اما در نهایت با ایستادگی مردم مجبور به قبول حقوق هسته ای ایران شدند.»
وی همچنین در دیدار با رئیس مجلس مالزی حمایت برخی کشورهای اروپایی و آمریکا از گروه‌های تروریستی و تکفیری را سبب نا امنی در خاورمیانه خواند و تاکید کرد: «این موضوع برای کل منطقه و حتی برای به وجود آورندگان تروریست ها و حامیان آنها مشکل ساز خواهد بود.»
اظهاراتی که وی عامدانه در دیدار با نایب رئیس مجلس فرانسه و رئیس مجلس عیان انگلیس تکرار نکرد و به بیان اظهارات کلی درباره نتایج مثبت توافقنامه برای ایران و اروپا و لزوم گسترش همکاری های اقتصادی بسنده کرد.
لاریجانی همچنین در شرایطی رئیس مجلس فرانسه را برای سفر به ایران دعوت کرد که طی هفته های گذشته شماری از نمایندگان مجلس نسبت به سفر لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه به ایران واکنش های تندی نشان داده و خواستار لغو برنامه دعوت از مقامات برخی کشورها نظیر فرانسه و انگلیس از سوی دولت شده بودند.
اما مهمترین اظهارات علی لاریجانی به گفتگوی وی با کریستین امانپور خبرنگار مشهور سی ان ان بود. رئیس مجلس ایران در پاسخ به سوالی درباره حمایت ایران از حزب الله لبنان گفت که «ایران و حزب الله نقش مسئولیت پذیری در منطقه داشته اند» و توضیح داد: «در عراق مشاهده کردید که اگر ایران به کمک دولت عراق نمی آمد، الان معلوم نبود وضع عراق چه می شد و چه بسا وضعیت بدتر از لیبی می شد.»
لاریجانی در پاسخ به سوالی دیگر درباره موضع ایران درباره یهودیان گفت ما با یهویان مشکلی نداریم بلکه مشکل ما با اسرائیل است. او در توضیح گفت: «ما در مورد اسرائیل ایرادی داریم، ایراد در این است که چرا مردم فلسطین را به کشورهای دیگر آواره می کنید تا آنها بروند با یک زندگی فقیرانه در اردوگاهها زندگی کنند، بعد از کشورهای دیگر یهودی ها را بار بزنیم و ببریم در اسرائیل؟ و آن طور با خشونت با مسلمانان فلسطین عمل می کنید؟»
ادامه بازداشت جیسون رضائیان خبرنگار ایرانی- امریکا در زندان اوین موضوع سوال دیگر خبرنگار سی ان ان بود که لاریجانی با تجربه پیشین از جنجال های پدید آمده درخصوص نحوه پاسخ محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه نسبت به همین سوال، با ترفندی از زیر بار پاسخ به این سوال شانه خالی کرد و گفت: «اطلاع دقیقی از پرونده رضائیان ندارم و باید از قوه قضائیه سئوال کرد ولی ما هیچ علاقه ای به اینکه افراد را در زندان نگه داریم، نداریم.»
دعوای مجلس با نعمت زاده بر سر یک کمپین مشکوک!
واکنش تند محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت حسن روحانی به یک کمپین در شبکه های مجازی با عنوان «خودرو صفر نخرید!» یا «خرید خودرو صفر ممنوع!» هفته ای جنجالی را برای وزیر صنعت و نمایندگان مجلس نهم رقم زد.
نعمت زاده در واکنش به این کمپین طی اظهاراتی آن را یک «خیانت» خواند و گفت که این اقدام «بی‌انصافی علیه خودروسازان داخلی بوده است.»
وزیر صنعت دولت یازدهم همچنین راه‌اندازی این کمپین را «یک فعل حرام و مغایر با مصالح ملی» دانسته و گفته بود «راه‌اندازی چنین کمپین‌هایی یک عمل ضدانقلاب است، بنابراین راه‌اندازی کمپین علیه تولیدملی، اقتصاد ملی و اشتغال جوانان معنا ندارد.»
این اظهارات کافی بود تا شماری از نمایندگان مجلس نهم که از ابتدای مسئولیت نعمت زاده بر وزارت صنعت همواره وی را زیر فشار استیضاح و برکناری قرار داده و بارها وزیر صنعت را برای پاسخ به سوالات و تذکرهای پی در پی به مجلس کشانده بودند انتقادات تندی علیه وزیر صنعت مطرح کنند.
تعدادی از نمایندگان «حرام» خواندن یک فعل در ایران را تنها در تخصص رهبر جمهوری اسلامی و مراجع تقلید دانسته و از وزیر صنعت انتقاد کردند که چرا وارد حوزه ای شده است که در آن تخصصی ندارد. برخی نمایندگان وجود این کمپین را «قابل احترام» و «با ارزش» دانسته و خواستار عذرخواهی و دلجویی نعمت زاده از مردم به خاطر زیر سوال بردن این کمپین شدند.
در این بین چند نماینده از جمله نادر قاضی‌پور نماینده ارومیه راه حل هایی برای کاهش قیمت خودرو ارائه کردند.
قاضی پور راه حل کاهش قیمت خودرو را انحلال شرکت‌های زیان‌ده از سوی وزارت صنعت خوانده و گفت: «وزارت صنعت باید شرکت‌های خودروسازی را ملزم کند که قطعات خودور را مستقیماً از خودرو سازان بخرند و هزینه‌های زائد خود را مانند پرداخت‌های میلیاردی به برخی فوتبالیست‌ها قطع کنند.»
به گفته این عضو کمیسیون صنایع مجلس «100 درصد مسئولیت وضعیت اسف‌بار خودروی کشور» بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت است و در ادامه مدعی شد که «تحت نظارت مدیران این وزارتخانه، خودروسازان به بانکداری، باشگاه‌داری و واردات خودروهای لوکس و خرید زمین می‌پردازند.»
مهدی هاشمی نماینده تهران و رئیس کمیسیون عمران مجلس هم دیگر نماینده مجلس بود که درباره کمپین «خرید ماشین صفر ممنوع!» گفت: «تمامی کمپین‌هایی که منطبق با اصول و مبانی و ارزش‌های اسلامی-ایرانی و انقلابی شکل می‌گیرند به نوعی از مشارکت و توجه مردم نسبت به تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های نظام نشأت می‌گیرد.»
اما واکنش مجلس به اظهارات نعمت زاده تنها به انتقاد و گلایه ختم نشد و به گفته روح اله جانی عباسپور نماینده بوئین زهرا نمایندگان در پی استیضاح وزیر صنعت و معدن خواهند بود.
عباس پور گفت که «استیضاح نعمت زاده قبلا با ۶۰ امضا تقدیم هیئت رئیسه مجلس شده بود، ولی متاسفانه هیئت رئیسه مجلس مقاومت می کند و هنوز استیضاح را اعلام وصول نکرده است.»
در این بین برخی حامیان دولت معتقدند که این کمپین طبق دستور و برنامه ریزی شماری از مخالفان دولت و نیروهای نزدیک به محمود احمدی نژاد رئیس سابق دولت های نهم و دهم تشکیل شده و هدف آن به زانو درآوردن دولت در اجرای برنامه های اقتصادی خود است.
حمایت مخالفان تند و تیز دولت همچون حمید رسایی از این کمپین بر شائبه مغرض بودن طراحان و مبلغان این کمپین افزوده است.
هر چه که است تشکیل این کمپین در شرایطی اتفاق افتاده که تداوم رکود در بازار خودرو، موجب کاهش عرضه محصولات خودروسازان نیز شده و این بخش مهم صنعتی در بحران فرو رفته است.
همزمان با فشارهای نمایندگان مجلس به وزیر صنعت دولت روحانی، در فضای مجازی نیز بسیاری از کاربران نارضایتی خود را نسبت به عملکرد وزیر متمول دولت روحانی در وزارت صنعت بیان می کنند و خواستار عزل محمدرضا نعمت زاده از سوی حسن روحانی هستند.
فشار افکار عمومی و نمایندگان مجلس روی وزیر صنعت به حدی بود که نعمت‌زاده مجبور شد برای توضیح درباره عملکرد دستگاه خود بلافاصله در صدا و سیما حضور پیدا کند. نعمت زاده در بخشی از اظهارات خود در صدا و سیما اعلام کرد که از اظهارنظر او درباره کمپین «خرید خودرو صفر ممنوع!» سوءتفاهم شده است.
نعمت‌زاده گفت: «ما با این کمپین مخالف هستیم؛ چرا که ما باید کمپین برای حمایت از تولید داخل داشته باشیم و اگر کمپین کاهش قیمت باشد، ما از آن حمایت می‌کنیم.»
مركز روابط عمومي و اطلاع‌رساني وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در خصوص اظهارات وزیر صنعت در مصاحبه مطبوعاتي با صدور اطلاعیه ای با بیان این که «بخشي از سخنان ايشان را مرتبط با موضوع خودرو» كه عينا از نوار ضبط‌شده استخراج و متاسفانه توسط برخي رسانه‌ها انعكاس پيدا نكرده است» را منتشر کرد.
مجلس تعطیل؛ جلسات دلواپسان برجام پا برجا!
در روزهایی که مجلس نهم به دلیل تعطیلات تابستانی جلسه ندارد و نمایندگان موسوم به جریان دلواپسان هسته ای از نطق های آتشین علیه توافقنامه و تیم مذاکره کننده محروم هستند، اعضای کمیسیون ویژه «برجام» که با هدف مهار و کاهش اعتراض های تند دلواپسان از سوی هیات رئیسه مجلس تشکیل شده، چند جلسه خود را برگزار کردند.
به گفته اسماعیل کوثری عضو کمیسیون ویژه برجام « با وجود تعطیلی مجلس اما مقرر شد این کمیسیون جلسات خود را به صورت مرتب سه روز در هفته برگزار کند.»
در مهمترین جلسه کمیسیون برجام در هفته گذشته، سعید جلیلی، فریدون عباسی و علی باقری در جلسه حضور پیدا کردند و به تشریح روند مذاکرات هسته ای در دوران مسئولیت سعید جلیلی پرداختند.
طبق گزارشی که حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون برجام به رسانه ها ارائه کرده، سعید جلیلی در در این نشست گفته که «بیانیه های مجلس هشتم در حمایت از تیم سابق مذاکره کننده به ما امکان چانه زنی بیشتری می داد»
جلیلی گفته که «در سال 84 که علی لاریجانی مسئولیت دبیرخانه را برعهده داشت کشورهای غربی پس از 2 سال و نیم تعلیق درخواست تخریب و نابودی فعالیت های هسته ای ایران را داشتند به همین جهت نظام سه هدف راهبردی از جمله تثبیت ایران هسته ای، تحقق حق هسته ای و لغو تحریم های ظالمانه را در دستور کار خود قرار داد از این رو برای دستیابی به اهداف مذکور باید راهکارهای خود را دنبال می کردیم، از جمله اینکه باید اتهامات بی اساس وارده بر ایران مرتفع و پاسخ داده می شد به همین جهت آژانس اعلام کرد که 6 ابهام و مسئله داریم که باید ایران به آنها پاسخ دهد و جمهوری اسلامی در این حوزه در طی سال 86 به کلیه سوالات و ابهامات پاسخ داد و آژانس رسما اعلام کرد که پاسخ ها قانع کننده بود و مسائل حل شده است یعنی آژانس برای تک تک ابهامات نامه نوشت که آن مسائل رفع شده است.»
مسئول سابق مذاکرات هسته ای در ادامه گفته که «در حالی که ما مسائل خود با آژانس را حل کرده بودیم اروپایی ها همچنان مباحثی را مطرح می کردند لذا ما اقدام به ارائه بسته پیشنهادی کرده و موضوعات مختلف هسته ای را در یک بسته پیشنهادی ارائه کردیم تا مسائل همه جانبه دیده شود بنابراین با این اقدام از حالت انفعال به حالت فعال درآمدیم و از چارچوب تعیین شده غربی ها خارج شدیم تا اینکه نشست ژنو 1 شکل گرفت و در نهایت غربی ها هم یک بسته پیشنهادی ارائه کردند و در پایان مقرر شد که مشترکات هر دو بسته پیشنهادی مورد توجه قرار گیرد.»
به گفته سعید جلیلی «با این اقدام غربی ها مجبور شدند رویکرد مقابله ای، تعلیقی، ترتیبی و تخریبی فعالیت های هسته ای ایران را کنار گذاشته و از آن عبور کنند و پس از آن موضوع غنی سازی با درصد بالا و 20 درصد مطرح شد و فوردو را هم تحت نظارت آژانس و به صورت کاملا امن در آن موقع تأسیس کردیم به همین جهت غربی ها ایده تبادل سوخت هسته ای را مطرح و به این ترتیب رویکرد مقابله ای غربی ها به رویکرد تعاملی و مبادله ای تغییر کرد از طرفی دیگر پس از تغییر رویکرد مذکور وساطت برزیل و ترکیه مطرح شد چون این دو کشور عضو غیر دائم شورای امنیت بودند.»
همچنین در جلسه دیگر عباس عراقچی مذاکره کننده ارشد دولت روحانی درباره برجام و آینده آن برای اعضای کمیسیون توضیحاتی ارائه کرد. عراقچی در این جلسه بار دیگر اعلام کرده که فرستادن برجام به مجلس برای تصویب به صلاح نظام نیست.
از سوی دیگر اعضای کمیته‌های تخصصی کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس نیز به شرح زیر انتخاب شدند.
-کمیته سیاسی: نقوی، منصوری‌آرانی و وحید احمدی
-کمیته فنی-هسته‌ای: کارخانه‌ای، نبویان، ابوترابی‌فرد، زاکانی، نجابت
-کمیته دفاعی- امنیتی: بروجردی، کوثری، منصوری‌آرانی، حقیقت‌پور
-کمیته اقتصادی: تاجگردون، بذرپاش، پزشکیان، نجابت، زاکانی
-کمیته حقوقی: وحید احمدی، نجابت، زاکانی، ابوترابی‌فرد.
قرار است با بازگشت علی لاریجانی از نیویورک، این کمیسیون جلسه ای با حضور رئیس مجلس برگزار کند.
