روزنامه قانون- نسرین دقیقی: وقتی پای انتخابات و رای در میان باشد، هر راهی رفتنی می‌شود به ويژه اگر این انتخابات برای تکیه زدن مجدد بر کرسی‌های سبز هرم بهارستان باشد. نمایندگان برای آنکه بتوانند مجدد بر صندلی‌های قوه مقننه جمهوری اسلامی بنشینند از هر ابزاری استفاده خواهند کرد، به ویژه ابزارهای قانونی که در آخرین سال از عمر مجلس به یاد آن می‌افتند. یکی از راه‌هایی که کمک می‌کند نمایندگان کنونی راهی برای حضور در مجلس آینده داشته باشند این است که از بازوی نظارتی قوه مقننه بهره بگیرند. سوال، استیضاح و تحقیق و تفحص موضوعاتی است که در سال آخر عمر حضور نمایندگان در هرم سبز بهارستان بیشتر نامی از آنها به گوش می‌رسد. اگر وکلای مردم در طول چهار سال عمر قوه مقننه از این ابزارها استفاده می‌کردند، ایرادی به آنها گرفته نمی‌شد اما موضوع این است که نمایندگان در سال منتهی به انتخابات مجلس دهم تمایل دارند بعد نظارتی قوه را افزایش دهند تا با این کار در وهله اول نام آنها مرتب از تریبون مجلس برده شود و از طریق رادیو فرهنگ که مستقیم جلسات علنی قوه را پوشش می‌دهد به اطلاع مردم حوزه انتخابیه خود برسانند که چقدر آنها دلسوز کشور و ملت هستند! از سوی دیگر اینکه نمایندگان به طور مداوم یکی از اعضای کابینه دولت را فرابخوانند
باعث می‌شود قوه مجریه برای آنکه زمان کمتری را در مجلس بگذرانند تن به برخی خواسته‌های وکلای مردم بدهد، این کار هر چند در آینده‌ای نه چندان دور به نفع دولتی‌ها و وزرا نخواهد بود اما باعث می‌شود برای مدت زمانی اعضای کابینه از زیر فشار تبلیغاتی نمایندگان برای حضور مجدد در هرم بهارستان کاسته شود.
استیضاح یا افزایش رای
در سال جدید، از مجلس شورای اسلامی در خواست‌های متعددی برای استیضاح به گوش می‌رسد. برپایی جلسه استیضاح علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش، درخواست استیضاح عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور وزمزمه استيضاح آخوندي چند نمونه بارز برای تضمین حضور مجدد نمایندگان کنونی در مجلس دهم هستند. نمایندگان تنها استیضاح را مطرح می‌کنند و با برگزاری جلسه‌ای علنی سعی می‌کنند نطق‌های تند و سوزناک از تریبون مجلس داشته باشند تا تمام ایران بدانند آنها هر روز در بهارستان به دنبال رفع مشکلات مردم هستند. علاوه بر استیضاح هاي مطرح شده، از نیمه دوم سال گذشته حرف و حدیثی برای استیضاح وزرای صنعت، معدن و تجارت و راه و شهرسازی وجود داشت که تا امروز هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی اجازه در دستور قرار گرفتن آنها را نداده است.
دست رد هیات رئیسه‌به سينه استيضاح‌ها
علی لاریجانی سابقه ریاست 8 ساله بر قوه مقننه را دارد و همین تجربه باعث شده است اجازه ندهد نمایندگان در سال آخر مجلس، از تریبون این قوه برای کارهای تبلیغاتی از جمله استیضاح استفاده کنند، بر همین اساس است که در 6 ماه گذشته تا جایی که توانست اجازه نداد استیضاح وزرای دولت تدبیرو امید در دستور کار قرار گیرد. شاید عامل دیگر ممانعت لاریجانی از انجام استیضاح‌ها، بازی رئیس قوه مقننه در زمین دولت است. به نظر می‌رسد لاریجانی علاقه زیادی دارد که در سال آخر با روحانی نهایت همکاری را داشته باشد تا دوره بعد نیز بر صندلی ریاست قوه مقننه تکیه بزند.
رحمانی فضلی زیر تیغ
بعد از استیضاح نمایشی فانی، این بار نوبت به رحمانی فضلی رسیده است، هر چند نمی‌توان محکم و قاطع از عملکرد وزیر کشور روحانی دفاع کرد اما دلیل استیضاح او کمی بوی انتخابات می‌دهد. رحمانی فضلی که تا دو ماه پیش دربرابر نمایندگان عقب نشینی می‌کرد و رسانه‌ها را عامل اصلی سوال و انتقادی به وزارتخانه اش می‌دانست اما امروز محکم در مقابل زیاده خواهی نمایندگان فارس ایستاد. اینکه سرانجام وزیر کشور بعد از دو سال و نیم رفتاری قابل دفاع داشت، جای شکر دارد اما ممکن است رفتار غیر متعارف او در مقابل نمایندگان مجلس، کار دست او و دولت تدبیرو امید بدهد و مجبور شود از قطار یازدهمین قوه مجریه پیاده شود.بهانه نمایندگان استان فارس برای استیضاح رحمانی فضلی انتخاب استاندار است، یعنی دقیقا آنها خواهان اعمال نظر در حوزه عزل و نصب‌ها که در اختیار دولت است ، هستند. آنها در ابتدا تهدید به استعفا کردند، اما بعد از آنکه متوجه شدند استعفا نظر رحمانی فضلی را بر نمی‌گرداند، 18 نماینده فارس به فکر استیضاح افتاده‌اند. در آخرین جلسه علنی مجلس این استیضاح اعلام وصول شد اما به نظر می‌رسد لاریجانی اجازه طرح آن در صحن علنی را ندهد. اگر استیضاح رحمانی فضلی به بهانه انتخاب استانداری در فارس در دستور کار قرار گیرد، عملا اصل تفکیک قوا زیر سوال خواهد رفت و مدیریت هشت ساله لاریجانی در قوه مقننه مورد هجمه قرار می‌گیرد.
سوال راه دیگر کسب رای
در دقایق پایانی جلسات علنی ماه گذشته مجلس شورای اسلامی، سوالات ملی و منطقه‌ای نمایندگان اعلام وصول و بر طول قطار سوالات اعضای مقننه از مسئولان اجرایی افزوده می‌شود فارغ از اینکه سرانجام این سوالات چه می‌شود، به نظر می‌رسد ابزار راحت‌تر و ساده‌تر از استیضاح طرح سوال و اعلام وصول آن است چرا که بسیاری از سوالات در بوته آزمایش کمیسیون‌ها شکست می‌خورند و دیگر به صحن علنی کشیده نمی‌شوند اما همین اندازه که اسم نمایندگان به عنوان سوال کننده از وزرا هر هفته از تریبون و رادیو فرهنگ برده شود، نمایندگان را در کسب رای بیشتر کمک می‌کند. طیب نیا وزیر اقتصاد و دارایی که بیشترین رای اعتماد را از نمایندگان مجلس نهم گرفته است در یک ماه اخیر دو بار برای پاسخ به سوال نمایندگان به صحن علنی رفت که هر بار یا سوال کننده قانع شد یا مجلس پاسخ را قانع کننده تشخیص داد. بر همین اساس سوال نیز به نمایشی برای کار آمدی نمایندگان تبدیل شده است.
در مجالس دیگر چه گذشت
در مجلس هشتم نیز استیضاح مورد نظر نمایندگان بود اما از آنجا که محمود احمدی نژاد رئیس جمهور وقت به هر بهانه‌ای وکلای مردم را تخریب می‌کرد، نمایندگان تمایل کمتری داشتند تا در آن دوره با او و کابینه دولت دهم روبه رو شوند. با این حال در نیمه دوم سال 89 و 90 که ماه‌های پایانی مجلس هشتم به شمار می‌رفت سه استیضاح انجام شد. حمید بهبهانی وزیر راه و شهرسازی، مجید نامجو وزیر نیرو و سید شمس‌الدین حسینی وزیر اقتصاد و دارایی استیضاح شدند که تنها بهبهانی از کابینه احمدی‌نژاد خارج شد. در سال آخر مجلس هفتم تنها یک استیضاح مطرح شد که بی نتیجه باقی ماند.
راه‌ها به انتخابات ختم می‌شود
با نگاهی به عملکرد اخیر مجلس این موضوع برداشت می‌شود که همه راه‌ها به انتخابات ختم می‌شود. آن از اصلاح قانون انتخابات مجلس، که صلاحیت نمایندگان کنونی،را احراز شده تلقی می‌کرد و چه این روزها که هر روز صحبتی از استیضاح و سوال در میان است تا به واسطه آن مردم حوزه انتخابیه از فعالیت نمایندگان مطلع شوند. نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد، نطق‌های میان دستوری است که اخیرا مورد توجه نمایندگانی قرار گرفته است که در طول چهار سال گذشته کمتر به آن علاقه نشان می‌دادند. هرچند مهم است که نمایندگان کنونی برای ورود مجدد به هرم سبز بهارستان از چه ابزاری استفاده می‌کنند اما اینکه مردم برای رای دادن تنها به سال آخر نمایندگان توجه نداشته باشند اهمیت بیشتری دارد. برای رای مجدد به وکیل باید عملکرد چهارساله بررسی شود نه اقدامات تند و سریع در 6 یا یک سال اخیر.
