در صحن: کشاندن وزرای دولت روحانی پای میز استیضاح، هر چند در ظاهر با مخالفت هیات رئیسه مجلس کلید خورده، اما گویی با عزمی راسخ در حال پیگیری است. هفته چهارم خردادماه اگرچه مجلس، تمام وقت، مشغول کار روی «طرح استانی کردن انتخابات» بود اما این دلمشغولی سبب نشد تا ذره ای از کشمکش نمایندگان با اعضای کابینه حسن روحانی، کاهش یابد. تیم استیضاح کننده فانی بی توجه به جریان جاری در صحن علنی، تلاش اش را برای کشاندن فانی به صحن علنی مجلس و قراردادن اش در موقعیت استیضاح ادامه داد، تا برغم مخالفت ظاهری اعضای هیات رئیسه، استیضاح فانی در دستور کار مجلس قرار گیرد. علاوه بر استیضاح فانی در صحن علنی، آخوندی نیز برای گفتگو با استیضاح کنندگان راهی کمیسیون عمران می شود و نمایندگان دیگری نیز در نوبت استیضاح قرار گرفته اند بطوریکه می توان گفت نمایندگان مجلس نهم در آستانه انتخابات طرح هر هفته یک استیضاح را در دستور کار قرار داده اند.
مطابق آنچه در گزارش دستور جلسه هفته پیش روی مجلس آمده، فانی وزیر آموزش و پرورش که نتوانست در کمیسیون و جلسه غیر علنی مجلس، که روز چهارشنبه برگزار شد، استیضاح کنندگان را متقاعد کند، حالا باید پشت تریبون مجلس قرار گیرد و در مقابل دوربین ها، به اشکالاتی که نمایندگان وارد کرده اند بصورت علنی پاسخ دهد. استیضاح کننده گان این دلایل را بعنوان ادله های خود برای استیضاح فانی مطرح کرده اند:
- ناتوانی وزیر در جلب رضایت و اعتماد جامعه مهم آموزش و پرورش
- ناتوانی وزیر در جلب توجه دولت به اهمیت و نقش آموزش و پرورش
- ناتوانی وزیر در جلب توجه دولت جهت تأمین منابع مورد نیاز برای هزینه‌های موجود مدارس و تبدیل مدارس کشور به مدارس خودگردان براساس اصل 30 قانون اساسی
- ناتوانی وزیر در جلب توجه و عنایت عملی دولت در افزایش فضای آموزشی در مناطق محروم کشور که سرانه فضای آموزشی آنها به مراتب از متوسط کشور کمتر است
- ناتوانی وزیر در جلب نظر دولت جهت تأمین معیشت فرهنگیان شاغل و بازنشسته به امتیازاتی مشابه سایر ارگان‌ها و دستگاهها به فرهنگیان
- ناتوانی وزیر در حذف تفاوت حقوق و مزایای فرهنگیان نسبت به سایر دستگاهها و ارگان‌هایی که نسبت به آموزش و پرورش از حساسیت کمتری برخوردارند.
- عدم اقدام جدی و موثر در جهت تدوین و ارائه نقشه راه و برنامه‌ریزی عملیاتی برای اجرایی شدن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش علیرغم اعلام در برنامه پیشنهادی خویش
- عدم وجود رویکرد جدی و برنامه محور به دانشگاه فرهنگیان با عنایت به اهداف بلند این دانشگاه
- نداشتن برنامه مدون، مؤثر و عملیاتی برای غنی سازی و ارتقاء بهره‌وری برنامه‌های آموزشی و پرورشی و کیفیت بخشی در محتوای آموزشی و استقرار و توسعه نظام آموزشی به خصوص در مدارس شبانه روزی، چند پایه، ابتدایی، پیش دبستانی در مناطق محروم، روستایی، عشایری و مرزی
- نداشتن برنامه و نظام مشخص و مؤثر در استقرار نظام پویا و جامع رصد، نظارت، ارزیابی و پایش مستمر برنامه‌ها و نتایج آنها در ابعاد آموزشی، پژوهشی و کیفی نیروی انسانی
فانی چهارمین وزیر آموزش و پرورشی است که طی نه دوره گذشته مجلس شورای اسلامی، کارش به استیضاح کشیده است. پیش از این مجلس چهارم شاهد استیضاح محمد علی نجفی بود. نمایندگان اصلاح طلب مجلس ششم، حاجی وزیر دولت خاتمی را استیضاح کردند و نمایندگان اصولگرای مجلس هفتم، محمود فرشیدی را استیضاح کردند و حالا نوبت به فانی وزیر دولت روحانی رسیده است تا خود را در موقعیت استیضاح ببیند. گفتنی است استیضاح هیچ یک از وزرای آموزش و پرورش تاکنون با رای مثبت نمایندگان مواجه نشده و هر بار نمایندگان برغم استیضاح وزیر باز به او رای اعتماد داده اند. فانی دومین وزیر پیشنهادی حسن روحانی برای وزارت آموزش و پرورش بود. نمایندگان مجلس نهم پیش از رای اعتماد به فانی، به وزرات محمد علی نجفی رای منفی داده بودند.
هیات رئیسه مجلس نهم که مدتها از اعلام وصول طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش طفره می رفت، روز چهارشنبه در جلسه ای غیر علنی با حضور فانی و نوبخت معاون رئیس جمهور کوشید نمایندگان را از طرح استیضاح منصرف کند و 15 نفر از استیضاح کنندگان نیز امضای خود را پس گرفتند ولی باز تلاش هیات رئیسه نافرجام ماند. به گفته ابوترابی فرد نایب رئیس مجلس، محمد باقر نوبخت معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی در جلسه غیر علنی از تشکیل کارگروه بررسی دغدغه فرهنگیان در سازمان مدیریت خبر داد تا نمایندگان از استیضاح فانی صرف نظر کنند ولی این وعده نیز برای استیضاح کنندگان قانع کننده نبود.
اظهار نظر های نمایندگان نشان می دهد که فانی طرفداران و مخالفان زیادی در مجلس دارد و در حال حاضر نمی شود رای او را پیش بینی کرد. منصور حقیقت پور از امضا کنندگان طرح استیضاح فانی معتقد است فانی با رای قاطع مجلس برکنار خواهد شد. او گفته سطح نارضایتی‌ها از وزیر آموزش و پرورش بالا رفته و وزیر نتوانسته توقعات فرهنگیان و معلمان را برآورده کند و به نظر می‌رسد استیضاح وزیر با رای بالا روبه‌رو شود. در عین حال غلامعلی حدادعادل رئیس فراکسیون اصولگرایان که در میان تندروهای مجلس نفوذ زیادی دارد در اظهار نظری پیرامون استیضاح فانی گفته در شرایط کنونی، استیضاح فانی را به مصلحت نمی داند. عباس مقتدایی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات نیز گفته نگاه مجلس به این استیضاح فنی بوده و ما معتقدیم در این مقطع، استیضاح می‌تواند موجب تحرک بیشتر شود اما تغییر وزیر لزوما نمی‌تواند مطالبات فرهنگیان را برآورده کند. مقتدایی با اشاره به اینکه استیضاح وزیر هم ابعاد منفی و هم مثبت دارد، افزوده است: در شرایط فعلی به نظر می‌رسد استفاده از ابزار استیضاح باید برای کشاندن وزیر و رئیس جمهور به مجلس باشد تا متوجه شوند که خواسته فرهنگیان نباید روی زمین بماند.
آخوندی نفر دوم صف استیضاح
همزمان با بررسی طرح استیضاح فانی در صحن علنی مجلس، کمیسون عمران نیز بررسی طرح استیضاح آخوندی وزیر راه و شهرسازی را در دستور کار هفتگی خود دارد. چنانچه آخوندی در جلسه کمیسیون نتواند استیضاح کنندگان را متقاعد سازد، او نیز باید همچون فانی راهی صحن علنی مجلس شود تا به پرسش ها و انتقادات نمایندگان پاسخ دهد. پیش از آخوندی پنج بار وزرای مسکن، راه و شهرسازی استیضاح شده اند که در دو مورد مجلس رای اعتماد خود را پس گرفته و رای به استیضاح داده است. خرم وزیر راه دولت خاتمی توسط مجلس هفتم و بهبهانی وزیر راه دولت احمدی نژاد توسط مجلس هشتم استیضاح و از وزارت برکنار شدند.
رحمانی فضلی وزیر کشور، نعمت زاده وزیر صنایع، چیت چیان وزیر نیرو و ظریف وزیر امور خارجه دیگر وزرای دولت روحانی هستند که زیر فشار شدید نمایندگان قرار دارند و هر هفته تذکرهای متعددی از نمایندگان دریافت می کنند. تذکراتی که با نزدیک شدن به انتخابات بر تعدادشان افزوده می شود. وزیر کشور که طی هفته های گذشته به صورت سریالی در مجلس حاضر و به پرسش های نمایندگان پاسخ گفته این هفته باید به خاطر عدم برخورد با معضل بی حجابی در جامعه به نمایندگان پاسخ دهد. وزیر نیرو باید به پرسشی در خصوص عدم مدیریت بهینه مصرف آب توضیح دهد. محمود واعظی که هفته گذشته به مجلس آمده بود، این هفته مجدد به مجلس می اید تا درخصوص سرویس دهی نامناسب خطوط همراه اول در مناطق مرزی توضیح دهد. و طیب نیا وزیر اقتصاد دیگر عضو کابینه روحانی است که در خصوص عملکرد بانک ها و موسسات مالی در رعایت نرخ سود بانکی مورد پرسش مجلس قرار گرفته است.
فریاد یک اصولگرا در سکوت اصلاح طلبان
در حالیکه این روزها کمتر صدایی از اصلاح طلبان مجلس نهم خصوصا چهره های شاخص این جریان همچون محمد رضا تابش شنیده نمی شود، علی مطهری نماینده اصولگرای تهران در مجلس نهم، جور سکوت اصلاح طلبان را شکسته و در حمایت از محمد خاتمی تمام قد ایستاده است.
محسنی اژه ای سخنگوی قوه قضاییه چندی پیش از ممنوعیت انتشار عکس و اخبار مربوط به سید محمد خاتمی رئیس جمهور اسبق ایران به دستور شورای عالی امنیت ملی خبر داده بود. هفته گذشته حسن روحانی صدور چنین دستوری توسط شورای عالی امنیت ملی را به جد تکذیب کرد. محسنی اژه ای در واکنش به این تکذبیه، توپ را به زمین دادستانی انداخت و اعلام کرد این ممنوعیت به دستور دادستانی صادر شده است. در پی این سخنان، در حالیکه انتظار می رفت اصلاح طلبان مجلس واکنشی نشان دهند. اما سکوت آنها را علی مطهری جبران کرد. او در نامه ای به دادستان تهران خواستار توضیح شد. در نامه علی مطهری آمده است: «…برای آگاهی مردم و تنویر افکار عمومی و اقناع مدیران مسئول نشریات، خبرگزاری‌ها و سایت‌های خبری اعلام فرمایید که این دستور مستند به چه ماده قانونی و یا مستند به حکم صادره از کدام دادگاه صالح است؟»
مطهری که مدتهاست که در قامت یک چهره منتقد، مواضعی محکم در حمایت از حقوق مردم و سیاسیون دارد، هفته گذشته علاوه بر ورود به مساله ممنوع التصویری خاتمی، در موضوع ورود زنان به ورزشگاهها نیز اظهار نظر و از ورود زنان به ورزشگاهها که با مخالفت مراجع روبرو شده، حمایت کرد. مطهری در اظهار نظری با بیان اینکه مراجع از جنبه شرعی، مخالف ورود زنان به ورزشگاهها هستند گفته، اما ورود زنان از جنبه فرهنگ عمومی مانعی ندارد چراکه فرهنگ عمومی، مردم این ظرفیت را دارند و مشکل اخلاقی بوجود نخواهد آمد. مطهری در عین حال خواستار تفکیک جایگاه تماشاچیان زن و مرد در سالن های ورزشی شده است.
هزینه افطاری در سال انتخابات، بودجه بیت المال شد
نه ماه مانده به انتخابات مجلس دهم و در سال آخر مجلس نهم، نمایندگان این مجلس یادشان افتاده که پرداخت هزینه افطاری توسط نهادهای دولتی، استفاده از بیت المال است.
مهرداد بذرپاش که به گفته رئیس دیوان عدالت اداری به همراه حمید رسایی دیگر عضو فراکسیون پایداری به اتهام زمین خواری محکوم شده اند، از جمله طراحان طرح دو فوریتی ممنوعیت تامین هزینه افطاری دستگاهها با بودجه دولتی است. او در این خصوص گفته 29 نفر از نمایندگان مجلس طرح دو فوریتی ممنوعیت تامین هزینه افطاری از محل اعتبارات غیر شخصی را تهیه و تدوین کرده اند. او گفته این طرح برای جلوگیری از هزینه بیت المال در افطاری نهادها تهیه شده ولی توضیح نداده چرا در آستانه انتخابات یاد بیت المال افتاده اند.
استانی شدن انتخابات و ابتکارات جدید
طرح استانی شدن انتخابات که هفته گذشته بیشتر وقت مجلس را به خود اختصاص داد علاوه بر اینکه انتخابات را به سمت استانی شدن سوق داد، در دل خود حامل ابتکاراتی است که اگر به تایید شورای نگهبان برسد می تواند تاثیر بسیاری بر فضای سیاسی کشور برجای گذارد.
یکی از ابتکارات این طرح، میدان دادن به احزاب است اتفاقی که در بعد قانونگذاری مسبوق به سابقه نیست. نمایندگان مجلس تصویب کردند که احزاب بصورت مستقل یا ائتلافی می توانند لیست کاندیداهای خود را به وزارت کشور تقدیم و چنانجه در برگه های رای کسی اسم لیست را نوشت آن رای به حساب کل لیست شمارش شود. وکلای ملت مصوب کردند آرایی که صرفاً به عنوان یک فهرست داده شده است برای هر یک از نامزدهای آن فهرست یک رأی محسوب می‌شود.
